Cần có cơ chế đột phá cho đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt

.

Phiên họp thứ 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) khai mạc sáng 11-9 tại Hà Nội. Theo đó, phiên họp cho ý kiến dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt (HCKTĐB) nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc thành lập, phát triển, quản lý và hoạt động của 3 đơn vị HCKTĐB: Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang).

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu tại phiên họp.                        		 Ảnh: TTXVN
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TTXVN

Tại phiên họp, ý kiến của các Ủy viên UBTVQH tán thành việc cần thiết ban hành Luật Đơn vị HCKTĐB nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, đồng thời cụ thể hóa quy định của Hiến pháp và đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Dự thảo Luật đề xuất xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương đơn vị HCKTĐB theo hướng không tổ chức cấp chính quyền địa phương (không tổ chức HĐND và UBND). Tại các đơn vị này, chính quyền địa phương là Trưởng đơn vị HCKTĐB, có thẩm quyền quyết định và tổ chức thực hiện toàn bộ các hoạt động hành chính, kinh tế - xã hội trên địa bàn đơn vị HCKTĐB.

Trưởng đơn vị HCKTĐB, các cơ quan khác của Nhà nước ở HCKTĐB chịu sự giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh và của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND và đại biểu HĐND tỉnh về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao tại đơn vị HCKTĐB.

Nhấn mạnh về tổ chức chính quyền địa phương đơn vị HCKTĐB là vấn đề lớn, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị trong 3 phương án, giữ 2 phương án để trình Quốc hội tiếp tục thảo luận, gồm phương án như Chính phủ trình và cho rằng phương án này thể hiện tính “đặc biệt” về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương tại đơn vị HCKTĐB. Phương án hai đề nghị quy định Trưởng đơn vị HCKTĐB là đại diện của chính quyền cấp tỉnh tại đơn vị HCKTĐB.

Về cơ chế chính sách đặc thù, các ý kiến tán thành cần có cơ chế chính sách có chính sách vượt trội, đột phá để tạo sức hút, sức cạnh tranh ở khu vực và quốc tế; tạo ra động lực phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, cần lưu ý chính sách về đầu tư, về đất đai cần nghiên cứu ở mỗi đơn vị có những điều kiện khác nhau về thời hạn giao đất, chính sách thuế...

Về chính sách riêng cho từng đơn vị hành chính đặc thù, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu thêm để làm nổi trội hơn đối với từng đơn vị và tránh sự trùng lắp, tạo sự cạnh tranh nội bộ giữa các đơn vị HCKTĐB.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, trong quá trình thẩm tra, có ý kiến đồng tình với quy định như dự thảo, nhưng có nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc thêm về tính hợp hiến. Hơn nữa, việc tập trung nhiều quyền lực cho chức danh Trưởng đơn vị HCKTĐB nhưng không có cơ chế giám sát quyền lực ngang cấp, tại chỗ mà thực hiện giám sát từ trên xuống sẽ không tránh khỏi hình thức, dễ dẫn tới tình trạng lạm quyền, mất dân chủ.

Theo ông Nguyễn Khắc Định, nếu dự thảo Luật chỉ quy định vượt trội về giao thẩm quyền mà không vượt trội về cơ chế giám sát, không làm rõ được phương thức thực thi quyền lực của người giữ chức danh này là không bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả, cũng như chưa thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng và quy định của Hiến pháp về kiểm soát quyền lực.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, quy định trong luật phải có tính đột phá, vượt trội thì mới “đặc biệt”, mới tạo môi trường đầu tư hấp dẫn, bộ máy đủ quyền lực để thực hiện nhiệm vụ. Nếu cần, có thể sửa luật Tổ chức chính quyền địa phương để tạo sự đột phá trong Luật đơn vị HCKTĐB.

Có chính sách ưu đãi thỏa đáng vận động viên thành tích cao

Chiều cùng ngày, UBTVQH cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thể dục, thể thao. Thể thao thành tích cao là một trong những nội dung được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Luật.

Theo Tờ trình của Chính phủ, hiện có một số ít vận động viên (VĐV) thể thao trong quá trình tập luyện và thi đấu thể thao không may bị tai nạn mất khả năng lao động hoặc chết nhưng bản thân và gia đình chưa được hưởng các chế độ trợ cấp của Nhà nước như các đối tượng chính sách, cuộc sống hết sức khó khăn, thiếu thốn. Do đó, dự thảo Luật cần quy định các VĐV có thành tích xuất sắc không may bị tai nạn trong khi tập luyện, thi đấu thể thao làm mất khả năng lao động hoặc chết thì VĐV hoặc thân nhân được hưởng chế độ trợ cấp tương tự như các đối tượng chính sách khác. Quy định này vừa có ý nghĩa hỗ trợ khó khăn cho bản thân VĐV và gia đình khi không may bị tai nạn, vừa có ý nghĩa khuyến khích, thu hút các tài năng thể thao, giúp họ yên tâm tập luyện, thi đấu và cống hiến cho thể thao.

Dự thảo Luật cũng tập trung sửa đổi, bổ sung quyền và nghĩa vụ của VĐV thành tích cao theo hướng phân định rõ giữa quyền và nghĩa vụ, tăng cường chính sách ưu đãi cho VĐV trong trường hợp VĐV đội tuyển quốc gia bị tai nạn trong khi tập luyện, thi đấu thể thao (Điều 32); sửa đổi, bổ sung quyền và nghĩa vụ của huấn luyện viên thể thao thành tích cao theo hướng phân định rõ giữa quyền và nghĩa vụ (Điều 33).

Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đánh giá, để khuyến khích các VĐV yên tâm đóng góp cho thể thao thành tích cao, Nhà nước cần có chính sách ưu đãi thỏa đáng và nhất trí với việc bổ sung các ưu đãi trong dự thảo Luật. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, vấn đề đầu tư cho VĐV phải được quan tâm hơn. VĐV đoạt huy chương của khu vực và quốc tế nên có chính sách ưu tiên đặc biệt như chế độ lương, nhà ở..., để họ yên tâm thi đấu; thậm chí có chính sách trợ cấp suốt đời với VĐV bị tai nạn. Ngoài ra, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, cần cân nhắc bổ sung quy định nhà trường có trách nhiệm tổ chức mỗi năm ít nhất một cuộc thi đấu thể thao.

Phiên họp thứ 14 của UBTVQH diễn ra từ ngày 11 đến 20-9.

TTXVN

;
.
.
.
.
.