Khai mạc World Cup Nga-Saudi Arabia (22 giờ, 14-6): Chủ nhà yếu bậc nhất trong lịch sử

Nước Nga đã dành 8 năm và cả trăm tỷ rúp để biến World Cup 2018 được tổ chức trên sân nhà thành sự kiện mà họ có thể tự hào với cả thế giới, nhưng riêng đội tuyển quốc gia thì không.

Khi đội bóng của HLV Stanislav Cherchesov đá với Saudi Arabia trong trận khai mạc World Cup 2018, người Nga có thể sẽ phải ngượng ngùng vì đội bóng của họ. Kể cả đối thủ có là Saudi Arabia, người Nga cũng chẳng dám tự tin, chứ chưa nói tới các đối thủ sau đó là Ai Cập và Uruguay. Việc Nga sớm bị loại từ vòng bảng là điều rất dễ xảy ra.

Vì sao tuyển Nga sa sút?

Để trả lời cho câu hỏi này, cần quay trở lại giữa những năm 2000 với đội Dynamo Moskva. Alexei Fedorychev là một trong những tài phiệt Nga đầu tiên đổ tiền vào bóng đá khi ông mua lại Dynamo Moskva năm 2004. Và cách ông xây dựng đội bóng rất đơn giản: Gọi “siêu cò” Jorge Mendes tới và đề nghị người này xây dựng cho ông một đội bóng.

Ngay sau đó, cả tá cầu thủ mới gia nhập Dynamo mà phần lớn là đội hình Porto vô địch Champions League dưới thời Jose Mourinho năm 2004. Đó là Maniche, Jorge Ribeiro, Costinha, Derlei, Giourkas Seitardis... 

Trong trận đấu với FC Moskva vào tháng 8-2005, Dynamo đã tung vào sân đội hình gồm toàn cầu thủ ngoại, và đó là thời điểm Chính phủ Nga quyết định siết chặt chuyện các nhà tài phiệt đổ tiền vào bóng đá.

Vitaly Mutko, Chủ tịch LĐBĐ Nga khi đó, còn giới hạn mỗi đội chỉ được phép tung tối đa 7 cầu thủ ngoại ra sân, qua đó đảm bảo ít nhất 4 suất cho cầu thủ Nga. Bóng đá Nga thay đổi từ đó khi cầu thủ nội được bảo vệ kỹ càng, đồng thời giá trị chuyển nhượng và lương của họ tăng vọt. Cho tới năm 2015, tỷ lệ cầu thủ ở giải Nga là 6+5 (6 ngoại + 5 nội).

Anton Evmenov, cựu phụ trách tuyển trạch của CSKA Moskva và Zenit St Petersburg, tin rằng những chính sách này đã thay đổi bóng đá Nga theo hướng tiêu cực. “Đó là một chính sách mang tính hình thức. Nó đem lại lợi thế cho cầu thủ Nga nhưng đó cũng là lúc người ta nhận ra rằng họ không còn phải tranh đấu cho vị trí trong đội nữa. Không có nhiều tài năng người Nga ở giải VĐQG nên giá trị và lương của những cầu thủ này tăng vọt”, Evmenov nhận định.

“Không có chính sách hạn chế cầu thủ ngoại, cầu thủ Nga sẽ ít được ra sân và đội tuyển quốc gia sẽ chẳng có đủ người mà đá, nhưng cũng vì thế mà cầu thủ Nga đánh mất động lực và không còn cố gắng nữa. Vì thế, họ nghĩ rằng chẳng cần phải tới những giải đấu lớn hơn khi đã được bao bọc như vậy ở quê nhà”, Evmenov nói.

“Các CLB Nga trả lương hậu hĩnh đến nỗi kể cả khi Barca tới, họ cũng nói không. Họ chỉ muốn ở lại trong nước và đó là vấn đề lớn. Bởi nếu họ chỉ đá ở Nga, họ không thể biết tới những kỹ thuật mới, những điều mới mẻ khác và không được va chạm với những nền bóng đá khác. Tức là họ không còn tự thúc đẩy mình nữa”.

Cứ thế này Nga còn yếu nữa

Sau khi Nga vào tới bán kết EURO 2008, một vài cầu thủ Nga đã cập bến một số đội bóng Anh như Roman Pavlyuchenko (Tottenham), Andrey Arshavin (Arsenal)... nhưng họ đã nhanh chóng phải trở về quê nhà chỉ sau một thời gian. Trong số 23 cầu thủ Nga dự World Cup 2018, chỉ có vỏn vẹn 2 người đang đá ở nước ngoài là Denis Cheryshev (Villarreal) và Vladimir Gabulov (Club Brugge)

Sự cô lập của bóng đá Nga hiện tại khiến đội tuyển quốc gia của họ quá nhạt nhẽo và nghèo nàn. Những cầu thủ trẻ từng được coi là tương lai của bóng đá Nga như Alan Dzagoev và Aleksandr Kokorin đều đã 27 tuổi và không thể khá hơn được nữa bởi họ chưa bao giờ ra nước ngoài thi đấu.

Raymond Verheijen, từng thuộc thành phần BHL tuyển Nga tại EURO 2008 và 2012, cảm thấy tiếc nuối bởi đội tuyển hiện tại không mạnh như lẽ ra nó phải thế. “Sự bảo thủ đã ngăn bóng đá Nga phát triển. Cách tốt nhất để phát triển cầu thủ là cho họ đối đầu với những cầu thủ giỏi khác. Khi đó họ sẽ làm cho nhau tốt lên. Nếu bạn muốn có những cầu thủ tốt hơn, bạn phải bao quanh họ bằng những cầu thủ giỏi hơn. Đằng này cầu thủ Nga đá với cầu thủ Nga thì họ đi xuống là phải thôi”, Verheijen nhấn mạnh.

Cựu HLV của Chelsea, Andre Villas-Boas từng nhận lời dẫn dắt Zenit năm 2014 nhưng ra đi chỉ 2 năm sau đó vì quá phẫn nộ với chính sách bao bọc cầu thủ nội của bóng đá Nga. Villas-Boas từng thốt lên rằng “đây là quyết định tồi tệ nhất khi khiến cầu thủ trở nên lười biếng và ngừng cạnh tranh vị trí”. Thậm chí, theo Villas-Boas, chính sách này đã “chấm dứt sự phát triển của bóng đá Nga”.

Những gì Villas-Boas nói có thể được kiểm chứng ngay ở trận đấu với Saudi Arabia, trong trận mở màn World Cup 2018.

Theo Thể thao & Văn hóa