Chỉ trong vòng 6 tháng, kể từ khi nhà báo Đặng Ngọc Khoa qua đời, đồng nghiệp và thân hữu của anh đã tập hợp và xuất bản hai tập thơ Đa mang (12-2009); Không trái tim ai ngừng đập trên đời (1-2010). Tháng 6 vừa qua, tập bút ký - phóng sự Mảnh mai sợi chỉ lưng trời của anh tiếp tục được NXB Thanh niên ấn hành, thể hiện sự trân trọng đối với một nhà báo được nhiều bạn đọc yêu mến.
Mảnh mai sợi chỉ lưng trời mang nhiều nội dung khác nhau như Đặng Ngọc Khoa trong tâm thức của bạn bè, đồng nghiệp và thân hữu; Tác phẩm báo chí; Tim anh đập trong lòng bè bạn, tập hợp bài viết của các đồng nghiệp, bạn bè viết về anh. Trong đó, phần Tác phẩm báo chí khắc họa khá đầy đủ chân dung nhà báo Đặng Ngọc Khoa với sức viết sung mãn, hiện lên những vùng đất in dấu chân anh. Với 105 bài báo mang nhiều phong cách thể hiện khác nhau như bút ký, phóng sự, phản ánh, ghi chép, loạt bài nhiều kỳ, phỏng vấn… được rút ra từ hàng ngàn bài báo đã in trên Thanh niên. Đặng Ngọc Khoa đã tạo được một phong cách và một bút danh trong làng báo bằng sự nỗ lực và những bước chân muôn dặm của mình. Qua tuyển tập, chúng ta có thể hình dung ra một nhà báo đã vượt hàng trăm cây số để có được Trăm năm giữ lửa Mơ-Nâm, Làng vui trên dãy Trường Sơn, Huyền thoại trên đường Hồ Chí Minh, Mảnh mai sợi chỉ lưng trời... Hay, những chuyến đi xuyên rừng của anh trong Trên 100kg Kỳ Nam giữa rừng sâu và những tiết lộ nóng hổi tại làng Mỹ Hải, Voi dữ lại về, “Sống chung với voi rừng”, Săn mai núi… Viết về kinh tế, nhà báo Đặng Ngọc Khoa luôn đi tắt, đón đầu những sự kiện quan trọng mang tính đột phá, dự báo về sự phát triển nhưng cũng ẩn chứa trong đó bao lo lắng như Dự án hầm đường bộ xuyên đèo Hải Vân, Cần sớm công nhận tư cách pháp nhân WHR miền Trung, Những dấu hiệu phục hồi với thông điệp “Việt Nam không còn SARS”…
Đó còn là những tác phẩm báo chí khắc họa sức trẻ Việt Nam trong hành trình chinh phục và cống hiến; viết về người nghệ sĩ, anh không phán xét mà lắng nghe, khơi gợi để người ta trải lòng ra với mình. Sự khơi gợi ấy thể hiện qua ánh mắt chia sẻ và cả tài ăn nói hóm hỉnh, thông minh của anh. Không dừng lại ở đó, hẳn bạn đọc Báo Thanh niên sẽ khó lòng quên được những tình cảm của anh dành cho bao phận đời cơ cảnh trong Một trái tim non cần được cứu giúp, Bình Định: Nước mắt vùng rốn lũ, Chua chát một mùa chôm chôm… Ngoài ra, Đặng Ngọc Khoa còn được biết đến qua những bài viết điều tra nhiều kỳ. Anh mổ xẻ, phân tích đến tận cùng những vấn đề mình vừa phát hiện như Vụ án vườn điều Bình Thuận, Đi tìm dấu vết bác sĩ Đặng Thùy Trâm trong những cánh rừng H’re...
Ít có nhà báo nào viết được nhiều thể loại và ở bất cứ thể loại nào cũng chất chứa tình yêu, sự trải nghiệm về cuộc đời như Đặng Ngọc Khoa. Anh là một nhà báo tận tụy với nghề, thông minh và tìm tòi. Anh luôn đi đến tận cùng đối với bất cứ tin tức, vấn đề mới nào mà anh phát hiện được, dù đó chỉ là một mẫu tin về voi rừng, thời tiết hay một nhân tài người Việt mới xuất hiện ở trong nước hay ngoài nước. Anh đau đáu trước những tin tức thời sự về tình hình đất nước, cả niềm vui lẫn những nỗi lo…
Mảnh mai sợi chỉ lưng trời chỉ tập hợp một phần nhỏ trong “ngồn ngộn tư liệu” mà nhà báo Đặng Ngọc Khoa để lại cho đời. Ở đó, những nhà báo trẻ có thể học được rất nhiều thứ, từ cách phát hiện đề tài, cách đặt tít, tiếp cận đề tài hiệu quả đến việc truyền chất lửa vào trong mỗi bài viết… Đọc Mảnh mai sợi chỉ lưng trời, bạn đọc sẽ thấy được dấu chân của Đặng Ngọc Khoa ở khắp mọi miền đất nước, tình cảm của anh với thiên nhiên, với con người, với những mảnh đời cơ cảnh. Và, ở đó, còn có cả những tình cảm nồng nàn mà bạn bè, đồng nghiệp dành cho anh.
Tiểu Yến
* Mảnh mai sợi chỉ lưng trời, NXB Thanh niên. Dày 500 trang. Giá 50.000 đồng. Xuất bản 6-2010.
