Đà Nẵng bước vào kỷ nguyên mới với cơ hội bứt phá, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học công nghệ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Với những cơ chế, chính sách phát triển theo Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, thành phố đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm kinh tế - công nghệ hàng đầu của Việt Nam và mang tầm khu vực.
 |
| Đại diện các doanh nghiệp khởi nghiệp Đà Nẵng kết nối 1-1 với Hiệp hội Doanh nhân Khởi nghiệp Việt Nam tại Nhật Bản (E - Future). Ảnh: VĂN HOÀNG |
Đòn bẩy mạnh mẽ để phát triển
Theo Sở Khoa học và Công nghệ, năm 2024, Đà Nẵng lần thứ 4 liên tiếp nhận giải thưởng “Thành phố hấp dẫn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” trong khuôn khổ giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam 2024. Đây là niềm tự hào của chính quyền và nhân dân thành phố và là tín hiệu tích cực, khẳng định vai trò của Đà Nẵng trong thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, góp phần vào sự phát triển chung của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia.
Trong năm 2024, thành phố lần đầu tiên được “định danh” trong báo cáo Bảng xếp hạng hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu GSEI 2024, được công bố bởi Startup Blink với vị trí thứ 896. Đây không chỉ đánh dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của thành phố mà còn là minh chứng rõ ràng cho sự tiến bộ vượt bậc của Đà Nẵng trong lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, khẳng định vị trí song hành với Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội trong thu hút các dự án khởi nghiệp, nhà đầu tư, quỹ đầu tư quốc tế.
Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có nhiều điểm sáng nổi bật, nhất là kết nối, hợp tác quốc tế được đẩy mạnh. Thành phố triển khai nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, hỗ trợ vốn, đổi mới công nghệ, sở hữu trí tuệ và nâng cao năng suất, chất lượng. Đặc biệt, thành phố đang xây dựng các cơ chế đặc thù như hỗ trợ không hoàn lại kinh phí phát triển dự án khởi nghiệp sáng tạo, miễn thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp cho các dự án khởi nghiệp, thử nghiệm có kiểm soát công nghệ mới và cho thuê cơ sở hạ tầng khoa học.
 |
| Doanh nghiệp khoa học công nghệ tham gia trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại sự kiện do Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng tổ chức. Ảnh: VĂN HOÀNG |
Ông Nguyễn Văn Chương, quản lý chương trình Swiss Entrepreneurship Program Vietnam (Thụy Sĩ) tại Đà Nẵng, cho rằng Đà Nẵng sở hữu nhiều thế mạnh nổi bật, với tiềm năng lớn để phát triển các lĩnh vực ưu tiên trong tương lai như dịch vụ, đặc biệt là du lịch; thương mại và logistics; công nghệ cao và công nghệ thông tin; kinh tế số và tài chính khu vực…
Những thế mạnh và lĩnh vực ưu tiên này phản ánh tiềm năng sẵn có của Đà Nẵng trong sự phát triển ở kỷ nguyên mới. Nghị quyết số 136/2024/QH15 không chỉ là văn bản pháp lý mà còn mang sức mạnh của sự thay đổi về thể chế, tạo đòn bẩy để Đà Nẵng bứt phá, đặc biệt là lĩnh vực khoa học công nghệ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Trong đó, cơ chế chính quyền đô thị giúp Đà Nẵng chủ động hơn trong việc ban hành chính sách, quyết định đầu tư, triển khai các chương trình hỗ trợ khoa học công nghệ và khởi nghiệp.
Cơ chế thí điểm đặc thù, vượt trội, tạo môi trường thử nghiệm lý tưởng với ưu đãi hấp dẫn về thuế, đất đai, tài chính và thủ tục hành chính, thu hút nhà đầu tư, doanh nghiệp công nghệ và startup đến đăng ký thử nghiệm các sản phẩm, dịch vụ mới mà không chịu rủi ro pháp lý. Từ đó, tạo tiền đề quan trọng để Đà Nẵng hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm tài chính khu vực và thúc đẩy phát triển các lĩnh vực công nghệ tiên phong như AI, Web3 và Fintech. Ngoài ra, chính sách đặc thù về thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng sẽ là "nam châm" thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước, thúc đẩy hình thành các quỹ đầu tư mạo hiểm, tạo điều kiện cho nhà đầu tư thiên thần.
Giám đốc Draper Startup House (DSH) Việt Nam Aaron Everhart, thuộc hệ sinh thái khởi nghiệp của quỹ đầu tư mạo hiểm Draper, nhìn nhận, Đà Nẵng đang đứng trước “cơ hội vàng” để vươn mình trở thành trung tâm công nghệ quan trọng của khu vực Đông Nam Á. Nghị quyết số 136/2024/QH15 sẽ thúc đẩy ngành công nghệ Đà Nẵng phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Đơn cử như chính sách giảm thuế cho các startup và nhà đầu tư là cơ sở để thu hút thêm nguồn vốn đầu tư vào thành phố. Cùng với những chính sách ưu đãi khác sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp thử nghiệm công nghệ mới một cách an toàn, góp phần quan trọng trong việc phát triển các sản phẩm sáng tạo trong trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuỗi khối (blockchain) và các lĩnh vực công nghệ tiên tiến khác.
“Chúng tôi đã chứng kiến những chính sách tương tự giúp thành phố Lisbon (Bồ Đào Nha) và Singapore trở thành trung tâm công nghệ năng động. Tôi tin rằng Đà Nẵng sẽ vươn lên trở thành một trung tâm công nghệ quan trọng của khu vực Đông Nam Á nhờ vào những thay đổi này”, ông Aaron Everhart chia sẻ.
Tận dụng tối đa cơ hội
Theo ông Aaron Everhart, Đà Nẵng nên tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đầu tư vào các chương trình đào tạo công nghệ. Thành phố cần nguồn nhân lực chất lượng cao về AI, khoa học dữ liệu và phát triển phần mềm. Việc xây dựng và nâng cấp cơ sở hạ tầng cần được quan tâm, chú trọng. Không gian làm việc và cơ sở hỗ trợ doanh nghiệp cần được cải thiện để tạo môi trường thuận lợi cho sự hợp tác và phát triển. Bên cạnh đó, đẩy mạnh thu hút các startup và nhà đầu tư nước ngoài, từ đó trở thành điểm đến lý tưởng cho doanh nghiệp khởi nghiệp khi muốn gia nhập thị trường Việt Nam. Chính quyền thành phố cần có chính sách cung cấp nội dung cố vấn, hỗ trợ tài chính và các nguồn lực cần thiết giúp các startup phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh với doanh nghiệp quốc tế; khuyến khích doanh nghiệp địa phương tham gia vào hệ sinh thái khởi nghiệp...
“Draper Startup House mong muốn đồng hành cùng Đà Nẵng trong những mục tiêu này. Tôi tin rằng thành phố có thể trở thành một trung tâm đổi mới sáng tạo thành công trong những năm tới”, ông Aaron Everhart cho hay.
 |
| Startup kết nối 1-1 với các nhà đầu tư, quỹ đầu tư nước ngoài tại sự kiện DAVAS 2024. Ảnh: VĂN HOÀNG |
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Chương cho rằng, Đà Nẵng cần hành động mạnh mẽ, toàn diện và có tầm nhìn xa, gắn liền với các thế mạnh và lĩnh vực ưu tiên. Trong đó, xây dựng chiến lược phát triển khoa học công nghệ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; nâng tầm hệ sinh thái khởi nghiệp đẳng cấp quốc tế thông qua việc hoàn thiện hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao về khoa học công nghệ và khởi nghiệp, tăng cường kết nối để tạo mạng lưới chặt chẽ giữa các thành tố trong hệ sinh thái; xây dựng văn hóa khởi nghiệp, khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm, chấp nhận rủi ro và tinh thần hợp tác để tạo ra một môi trường cởi mở, sáng tạo và truyền cảm hứng cho giới trẻ khởi nghiệp.
Theo ông Chương, Đà Nẵng xác định rõ các lĩnh vực công nghệ mà thành phố có lợi thế cạnh tranh hoặc có tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai, xây dựng các cụm ngành công nghệ (technology clusters) để tạo sức mạnh cộng hưởng và nâng cao năng lực cạnh tranh như công nghệ cao và công nghệ thông tin, logistics thông minh, du lịch chất lượng cao và bền vững, kinh tế số và tài chính khu vực.
Đà Nẵng đã và xây dựng các nghị quyết cụ thể hóa Nghị quyết số 136/2024/QH15 để tạo hành lang pháp lý và chính sách ưu đãi riêng cho lĩnh vực bán dẫn, AI cũng như hành lang pháp lý cho sandbox thử nghiệm có kiểm soát công nghệ mới. Thành phố đẩy mạnh hợp tác quốc tế, mở rộng quan hệ hợp tác với các trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu thế giới, trường đại học, viện nghiên cứu danh tiếng, các tập đoàn công nghệ lớn hay quỹ đầu tư quốc tế. Đồng thời, thu hút dự án đầu tư nước ngoài chất lượng cao vào lĩnh vực khoa học công nghệ và khởi nghiệp.
Thông qua sáng kiến “thành phố kết nghĩa” - sister city hợp tác trong đổi mới sáng tạo, từ đó tạo điều kiện cho startup Đà Nẵng tham gia những sự kiện, chương trình xúc tiến thương mại quốc tế để mở rộng thị trường và học hỏi kinh nghiệm. Ngoài ra, cần tiếp tục cải thiện môi trường pháp lý và thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, minh bạch, nhanh chóng và hiệu quả; xây dựng khung pháp lý thử nghiệm (regulatory sandbox) cho các công nghệ và mô hình kinh doanh mới.
“Với sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ trong vai trò Trưởng ban chỉ đạo Nghị quyết số 136/2024/QH15, cùng với quyết tâm chính trị cao của lãnh đạo thành phố và sự đồng lòng của người dân, cộng đồng doanh nghiệp, Đà Nẵng đứng trước cơ hội lịch sử để vươn mình mạnh mẽ, trở thành một thành phố thông minh, sáng tạo, đáng sống và đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng mà Chính phủ đã đề ra”, ông Chương nhấn mạnh.
VĂN HOÀNG
