Nhiều sai phạm trong việc quản lý, giao đất

LTS: Sau khi các cơ quan ngôn luận đăng loạt bài những sai phạm về việc quản lý, sử dụng đất tại Trại giống Bà Nà (cũ) trên địa bàn xã Hòa Ninh và Hòa Phú, huyện Hòa Vang, ngày 11-10-2007, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng đã ra Quyết định số 8092/QĐ-UBND về việc Thanh tra việc quản lý, sử dụng 160 ha đất tại Trại giống Bà Nà.

Từ kết quả của Đoàn Thanh tra, ngày 4-6-2008, Chủ tịch UBND thành phố Trần Văn Minh đã có Kết luận số 3307/UBND-NCPC về vụ việc này, cụ thể như sau:

* Quá trình quản lý và sử dụng đất từ năm 1977 đến tháng 12-2007

Ngày 12-4-1977, UBND tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng (cũ) đã ban hành Quyết định số 186/QĐ/UB “Về việc cấp đất xây dựng Trại giống tằm Bà Nà”, phê chuẩn cho Công ty Dâu tằm tơ tỉnh QN-ĐN được sử dụng 500 ha đất tại khu đất vùng Bà Nà thuộc địa phận thôn An Lợi-Cao Sơn, xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang vào việc trồng dâu nuôi tằm giống và xây dựng cơ sở vật chất để làm giống tằm của tỉnh.
 
Ngày 27-12-1982, UBND tỉnh QN-ĐN (cũ) ban hành Quyết định số 3338/QĐ-UB về việc quy định phạm vi đất đai cho Trại giống tằm Bà Nà thuộc Chi cục Dâu tằm, Sở Nông nghiệp QN-ĐN (cũ) quản lý 160 ha đất tự nhiên (gồm đất trồng trọt, rừng núi, khe suối) nằm tại khu vực An Lợi - Cao Sơn, xã Hòa Ninh, huyện Hòa Vang (QĐ này thay thế cho QĐ số 186/QĐ-UB ngày 12-4-1977).

Tuy nhiên, Trại giống tằm Bà Nà chỉ xây dựng khu vực văn phòng, khu nhà sản xuất và khai phá, sản xuất ở các khu đất nằm ven suối để trồng dâu (gần khu văn phòng của trại) với diện tích khoảng 23 ha. Đến năm 1986, do sản xuất tập trung không hiệu quả, trại chuyển sang giao khoán cho CBCNV với phương thức giao đất để trồng dâu, nuôi tằm và thu mua lại sản phẩm là kén tương ứng theo diện tích đất được giao.

Trong quá trình sản xuất, một số diện tích đất đã bị sạt lở, lũ cuốn trôi, bạc màu, năng suất kém, nên trại không sản xuất tại phần diện tích này và tiếp tục khai phá diện tích mới để trồng dâu. Một số hộ dân và CBCNV của trại đã tiến hành trồng cây lâm nghiệp để phủ xanh đất trống mà trại không sản xuất.
Năm 1994, Công ty Liên hiệp Dâu tằm tơ lụa QN-ĐN (cũ) chính thức bàn giao Trại giống tằm Bà Nà cho Trung tâm Khuyến nông thuộc Sở Nông nghiệp tỉnh QN-ĐN (cũ) với diện tích đất của Trại giống tằm Bà Nà là 22,5 ha.

Năm 1996, trại đăng ký kê khai sử dụng đất theo Nghị định 64/CP ngày 27-9-1993 của Chính phủ ban hành “Quy định về việc giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sản xuất nông nghiệp” là 36 thửa với diện tích 21,84 ha. Như vậy, Trung tâm Giống Bà Nà chỉ thực chất đăng ký kê khai quản lý 36 thửa với diện tích 21,84 ha.
 
Năm 1997, Trại giống Bà Nà chấm dứt hoạt động, đơn vị chỉ còn một biên chế là ông Trần Phương ở lại để quản lý tài sản của trại. Ngày 9-5-1997, tại biên bản bàn giao chức vụ Trại trưởng giữa ông Nguyễn Đình Sơn và bà Nguyễn Thị Ngân Hoa, diện tích đất của Trại giống Bà Nà chỉ còn 19 ha, thiếu 3,5 ha (nguyên nhân thiếu là do lũ lụt sạt lở, xói mòn, cuốn trôi, một phần do đất bạc màu, sản xuất không hiệu quả, trại bỏ không canh tác nên không đưa vào quản lý và bàn giao).

Ngày 14-2-2003, Trung tâm Khuyến ngư-nông-lâm bàn giao đất do Trại giống tằm Bà Nà quản lý cho Trung tâm Giống nông nghiệp với diện tích 4,14 ha, thiếu 14,86 ha, nguyên nhân thiếu là do đơn vị chỉ bàn giao phần diện tích đất xây dựng tại văn phòng trại, còn phần diện tích đất trồng dâu đã khoán cho công nhân và đất xây dựng nhà nuôi tằm (nhà nuôi tằm đã bán tài sản thanh lý cho công nhân đang ở) thì Trung tâm Khuyến ngư-nông-lâm không đưa vào quản lý nên không bàn giao.

Qua kiểm tra thì khu đất văn phòng trại đã kê khai đăng ký theo Nghị định số 64/CP tại thửa số 3, tờ bản đồ số 3 với diện tích 2,41 ha. Qua đo đạc thực tế hiện nay, diện tích thửa đất này là 2,03 ha. Phần diện tích thiếu 0,38 ha là do Nhà nước mở đường và trại xây tường rào cách mép đường từ 2-3m.

Như vậy, từ khi có Quyết định 3338/QĐ-UB ngày 27-12-1982 của UBND tỉnh QN-ĐN (cũ) đến nay, trại chỉ kê khai đăng ký theo Nghị định số 64/CP của Chính phủ và quản lý sử dụng 21,84 ha và đến khi Đoàn Thanh tra làm việc thì diện tích đất trại còn quản lý thực sự chỉ tại khu văn phòng là 2,03 ha…

* Việc giao đất, cấp giấy chứng nhận QSDĐ của UBND huyện Hòa Vang

UBND huyện Hòa Vang đã giao đất cho 3 trường hợp với diện tích 1,98 ha trên diện tích 21,84 ha mà Trại giống Bà Nà đăng ký theo Nghị định số 64/CP, cụ thể như sau: Ông Trương Mãng, diện tích 6.100m2, thửa số 28, 33 tờ bản đồ số 4. Ông Phan Bá Hoành, diện tích 2.580m2, thửa số 21, 22 tờ bản đồ số 4. Ông Phạm Văn Bảng, diện tích 11.150m2, thửa số 24, 26, 27, 34, 35, 38, tờ bản đồ số 4.

* Về trường hợp sử dụng đất trồng cây của bà Long Thị Liêm

Bà Long Thị Liêm, nguyên trước đây là công nhân Đội dâu tằm Bà Nà (đã nghỉ chế độ), là vợ của ông Trần Phương (trước đây nguyên là Đội trưởng Đội dâu tằm Bà Nà (đã chết năm 2005). Sau năm 1997, Trại giống tằm chấm dứt hoạt động, lúc đó trại cho công nhân nghỉ chế độ. Ông Phương được giữ lại trong biên chế và được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ tài sản của trại.

Trại giống cho phép gia đình ông Phương được tăng gia sản xuất và trồng keo lá tràm để tạo cảnh quan và bóng mát trong khu vực trại. Gia đình ông Phương xin sửa chữa, cơi nới ngôi nhà của trại để ở (ngôi nhà này đã bị hư hỏng nặng không thanh lý được).

Trong 36 thửa đất Trại giống Bà Nà đã đăng ký theo Nghị định số 64/CP có một thửa là khu văn phòng trại với diện tích 24.124m2 (2,41 ha), trong đó bà Long Thị Liêm đang ở và trồng cây với diện tích 5.712,8m2. Đây là đất của Trại giống tằm Bà Nà cho gia đình ông Trần Phương và bà Long Thị Liêm ở tạm để quản lý, bảo vệ tài sản của của trại và tiện việc sinh hoạt gia đình.

Từ kết quả thanh tra như trên, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Trần Văn Minh đã kết luận như sau:

1- Quyết định số 3338/QĐ-UB giao cho Trại giống tằm Bà Nà 160 ha đất, nhưng không tiến hành kiểm tra thực tế, không xác định ranh giới để cắm mốc bàn giao. Thực tế thì trại chỉ quản lý, sử dụng và đăng ký theo Nghị định 64/CP là 21,84 ha và đến thời điểm thanh tra (12-2007) còn lại 2,03 ha. Việc không quản lý 19,81 ha so với hồ sơ đăng ký thuộc trách nhiệm của lãnh đạo Trại giống Bà Nà, Trung tâm Giống nông nghiệp thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

2- UBND huyện Hòa Vang đã giao đất cho 3 trường hợp với diện tích 1,98 ha trên diện tích 21,84 ha mà Trại giống tằm Bà Nà đã đăng ký theo Nghị định số 64/CP là sai nguyên tắc, không đúng quy định của Nhà nước, trách nhiệm này thuộc UBND xã Hòa Phú, UBND xã Hòa Ninh, Phòng Tài nguyên và Môi trường và UBND huyện Hòa Vang.

Nguyên nhân những sai phạm như trên là do:

1- Cán bộ địa chính, lãnh đạo UBND xã Hòa Phú, cán bộ lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hòa Vang còn tùy tiện, không chặt chẽ và không thực hiện đúng các quy định của Nhà nước trong việc lập hồ sơ, xác nhận và đề xuất giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

2- UBND huyện Hòa Vang thiếu kiểm tra, đôn đốc cấp dưới trong việc thực hiện các văn bản quy định của Nhà nước về đất đai và chưa thực hiện tốt quản lý Nhà nước về đất đai, do vậy đã dẫn đến việc vi phạm như kết luận nêu trên.

3- Sở Nông nghiệp tỉnh QN-ĐN (cũ), Công ty Dâu tằm tơ lụa tỉnh QN-ĐN, Sở Thủy sản-Nông-Lâm, Trung tâm Khuyến ngư-nông-lâm, Trung tâm Giống nông nghiệp, Trại giống tằm Bà Nà và các cá nhân có liên quan qua các thời kỳ chưa thực hiện tốt công tác quản lý đất đai, không lập hồ sơ theo dõi và quản lý chặt chẽ đất đai của Trại giống tằm Bà Nà theo quy định. Việc bàn giao đất đai giữa các đơn vị không rõ ràng, số liệu không thống nhất, chỉ bàn giao và nhận xét trên hồ sơ, sổ sách, không đo đạc thực tế để bàn giao quản lý.

Từ những kết luận như trên, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng đã yêu cầu: Chủ tịch UBND huyện Hòa Vang kiểm điểm, rút kinh nghiệm và xử lý những sai phạm trong việc giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất như đã kết luận… Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức kiểm điểm, nghiêm khắc phê bình rút kinh nghiệm đối với các tập thể và cá nhân các đơn vị có liên quan đã có sai phạm, thiếu sót trong việc quản lý, sử dụng đất tại Trại giống Bà Nà.
 
Làm việc với bà Long Thị Liêm để xác định việc bà Liêm đã xây dựng, sửa chữa nhà, công bồi trúc và trồng cây trên phần đất khuôn viên của trại, để xem xét hỗ trợ cho bà Liêm di dời hoàn trả lại mặt bằng cho Trại giống tằm Bà Nà. Có trách nhiệm phối hợp với UBND huyện Hòa Vang, UBND xã Hòa Phú xem xét, giải quyết những trường hợp là công nhân của Trại giống tằm Bà Nà đang canh tác, đã làm nhà ở và sinh sống trên đất của trại trước đây để ổn định cuộc sống.

Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố tham mưu cho UBND thành phố thu hồi Quyết định số 3338/QĐ-UB ngày 27-12-1982 của UBND tỉnh QN-ĐN (cũ) và giao đất phù hợp đề án sản xuất kinh doanh của Trung tâm Giống nông nghiệp thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn…

LÊ VĂN HOA