Hãy tự hào là người Việt Nam

Những năm 89, 90 thế kỷ trước, khi là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng, tôi có hai lần được làm việc và tiếp xúc với Hồng y Etchegaray, lúc đó là Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban Công lý và hòa bình và Ủy ban Đồng tâm của Tòa Thánh Vatican.

Lần thứ nhất, theo chương trình đã thống nhất với Ban Tôn giáo Chính phủ, Hồng y đến thăm và làm việc với Tòa Giám mục Đà Nẵng. Ngài có làm chủ lễ trong một buổi đồng tế cùng với các hàng giáo phẩm Đà Nẵng. Đông đảo giáo dân Đà Nẵng và vùng xung quanh đã đến nhà thờ Chánh tòa Đà Nẵng dự lễ hào hứng, phấn khởi. Thấy khung cảnh đông vui tưng bừng ấy và có lẽ còn do được nghe các vị chủ chăn địa phương nói về những đổi mới trong sinh hoạt tôn giáo ở đây, Ngài đã nói với cộng đồng giáo dân nhiều lời tốt đẹp, trong đó tôi nhớ nhất câu nói của Ngài “Hãy tự hào là một người Công giáo. Hãy tự hào là người Việt Nam”.

Lần thứ hai, Ngài không làm việc ở Đà Nẵng mà chỉ ghé Đà Nẵng để đáp máy bay đi thành phố Hồ Chí Minh. Chuyến bay đó trục trặc, Ngài phải chờ ở sân bay nhiều giờ. Lúc này chưa có điện thoại di động, vị đại diện Ban Tôn giáo Chính phủ tháp tùng Ngài không liên lạc được với tôi. Khi nhận được tin Ngài đang ở phòng chờ của sân bay, tôi ra ngay. Gặp Giám đốc sân bay, tôi trình bày “Hồng y là quan chức cao cấp của Vatican, là quốc khách của Chính phủ ta.

Ngài đã cao tuổi, sáng nay lại dậy sớm đi từ Huế vào, chắc là rất mệt. Thời gian chờ đợi vẫn còn lâu”. Giám đốc sân bay liền mời Ngài vào nghỉ ở nhà khách của sân bay. Khi tôi đưa Ngài vào phòng nghỉ, Ngài nói với tôi “Về Roma, tôi xem lại nhiều lần băng video ghi lại chuyến đi Đà Nẵng. Có hình ông trong đó. Chuyến đi ấy rất thú vị. Cảm ơn ông”. Tôi thưa với Ngài “Tôi rất nhớ câu nói của Ngài: Hãy tự hào là một người Công giáo, hãy tự hào là người Việt Nam”. Ngài bắt tay tôi rất chặt.

Thế mà giờ đây lại có người nói “Chúng tôi đi nước ngoài rất nhiều và chúng tôi rất là nhục nhã khi cầm cái hộ chiếu Việt Nam”. Kỳ quặc thay người ấy lại là một Tổng Giám mục. Tôi kể lại câu nói của một Hồng y, một Bộ trưởng của Vatican và xin miễn bình luận về câu nói của vị Tổng Giám mục này.

NGUYỄN ĐÌNH AN