Sáng nay (12-11), phiên trả lời chất vấn của Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng đã nhận được sự quan tâm của các đại biểu (ĐB) Quốc hội và cử tri cả nước. 50 câu hỏi được đưa ra cho Bộ trưởng, xoay quanh 3 nhóm vấn đề lớn: điều hành xuất nhập khẩu, gian lận thương mại và sản xuất kinh doanh của Tập đoàn Điện lực.
"Tham mưu xuất khẩu gạo là chính xác"
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng. Ảnh: VnExpress |
ĐB Lê Thị Dung cũng cho rằng phần trả lời chất vấn bằng văn bản của Bộ trưởng Hoàng không làm thỏa mãn cử tri khu vực ĐBSCL và tiếp tục truy trách nhiệm người tham mưu cho Chính phủ khi để giá rớt thê thảm từ 1.200 USD mỗi tấn xuống gần 300 USD và sản lượng dự báo tăng thêm 2 triệu tấn mới đề nghị cho ký hợp đồng trở lại. "Trễ một giờ cũng gây thiệt hại cho nông dân. Vậy mà Bộ trưởng chỉ nhận trách nhiệm một phần, vì cơ chế điều hành bất cập, chưa kịp thời. Nhận trách nhiệm như vậy là chưa thỏa đáng", đại biểu Dung nhấn mạnh.
Trước bức xúc của các đại biểu, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng điềm đạm nhắc lại việc mình đã nhận một phần trách nhiệm trước Quốc hội. Và theo ông, điều hành xuất khẩu gạo là vấn đề phức tạp, phạm vi rộng, có thể có nhiều quan điểm khác nhau nên phần trả lời bằng văn bản có thể chưa thỏa đáng với bà con nông dân, cho dù Bộ đã cố gắng giải thích kỹ
Bộ trưởng nhắc lại bối cảnh đầu năm 2008, khi thiên tai kéo dài, nhiều diện tích lúa bị ảnh hưởng gây khó khăn cho dự báo tình hình mùa vụ xuân ở phía Bắc. Trước tình hình đó, vấn đề đảm bảo an ninh lương thực trở nên rất quan trọng và giá lương thực tăng cao đe dọa tới mục tiêu kiềm chế lạm phát. Với các hợp đồng đã ký hết tháng 6, lượng gạo theo đơn đặt hàng lên đến 2,4-2,6 triệu tấn, nhưng thực tế doanh nghiệp mới xuất được hơn 800.000 tấn. Vì thế, sau khi nghe ý kiến của Bộ Công Thương và Nông nghiệp, Chính phủ quyết định tạm ngừng ký hợp đồng mới cho tới quý III.
Bộ trưởng Hoàng cũng khẳng định chưa bao giờ tham mưu ngừng xuất khẩu gạo mà chỉ ngừng ký hợp đồng mới. Ông nói, “việc tham mưu cuối tháng 3, đầu tháng 4 là chính xác vì nếu không như vậy thì không biết giá gạo trong nước lúc đó sẽ tăng lên đến mức nào”. Tuy nhiên, khi ĐB Nguyễn Hữu Nhơn (Đồng Tháp) chất vấn “vì sao không ký hợp đồng xuất khẩu gạo vào thời điểm giá cao?” thì Bộ trưởng “nhận một phần trách nhiệm do có lúc tham mưu không kịp thời”.
Đánh giá về phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nói rằng, Bộ trưởng nhắc đi nhắc lại nhận một phần trách nhiệm, nhất là trong điều hành xuất khẩu gạo, nhưng trách nhiệm là gì, ra sao thì Bộ trưởng chưa nói cụ thể.
"EVN chưa làm hết trách nhiệm"
Vấn đề các ĐB quan tâm không kém xuất khẩu gạo là tình hình sản xuất kinh doanh của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), nhất là việc đề nghị tăng giá điện trong khi chất lượng dịch vụ chưa cải thiện, và lại xin trích quỹ hơn 1.000 tỷ đồng để thưởng cho cán bộ công chức. Các ĐB đề nghị làm rõ EVN đang lãi hay lỗ, mục tiêu kinh doanh của tập đoàn là gì, tại sao trả lại 13 dự án điện mà đi đầu tư vào những lĩnh vực ngoài ngành như ngân hàng, chứng khoán, viễn thông...
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Hoàng cho rằng EVN chưa làm hết trách nhiệm khi trả lại 13 dự án điện cho Chính phủ, song tập đoàn cũng có khó khăn riêng, bởi cùng một lúc đảm đương việc phát triển nguồn điện, lưới điện, các trạm biến thế trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ điện năng tăng cao. Đến 2008, tình hình kinh tế biến động, chính sách tiền tệ bị thắt chặt khiến khó tiếp cận vốn ngân hàng, các nhà máy được giao xây dựng đều sử dụng than trong khi nguồn than hạn chế, EVN đã phải trả lại 13 dự án được giao. Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương cũng đã xây dựng phương án xử lý 13 dự án mà EVN trả lại.
Về việc EVN xin trích thưởng 1.002 tỷ đồng, ông Hoàng cho biết phần xin trích thưởng này được lấy từ lợi nhuận của năm 2007, không phải của năm nay. Bộ Công thương cũng đã có văn bản gửi Bộ Tài chính, đơn vị có thẩm quyền xem xét việc thu chi của doanh nghiệp Nhà nước, và nêu rõ quan điểm yêu cầu EVN tuân thủ các quy định hiện hành về phân chia lợi nhuận. Khẳng định EVN lãi hơn 4.000 tỷ đồng trong năm 2007 (tương đương lãi trên 140 đồng mỗi kWh điện), song Bộ trưởng Công thương cho rằng, tỷ suất lợi nhuận trên vốn của tập đoàn mới đạt 3% là quá thấp, rất khó khăn khi đi huy động vốn để đầu tư dự án mới.
Đại biểu Vũ Quang Hải (Hưng Yên) hỏi, “nếu tăng giá điện mà vẫn cắt điện thì Bộ có đền cho doanh nghiệp hay không?”. Bộ trưởng không trả lời thẳng câu hỏi mà cho rằng, với 18.000 kw điện so với nhu cầu điện tăng 12,13% thì có thể bảo đảm. Tuy nhiên, lượng điện còn phụ thuộc vào mùa khô, mùa mưa vì năng suất của một số nhà máy thủy điện.
* Gian lận thương mại diễn ra trên phạm vi cả nước, gây bức xúc trong dân cũng là vấn đề các ĐB rất quan tâm. ĐB Nguyễn Phụ Đông (Bắc Ninh) đưa ra hàng loạt câu hỏi: Nạn đầu cơ, gian lận, buôn bán hàng giả tràn lan, trong tất cả các mặt hàng, diễn ra trên phạm vi cả nước và trở thành vấn nạn đối với người tiêu dùng. Bộ trưởng đánh giá như thế nào, trách nhiệm của Bộ trong tham mưu, đề xuất, chỉ đạo ra sao? Biện pháp gì khắc phục để mang tính đột phá?
Bộ trưởng Hoàng giãi bày, tình trạng gian lận thương mại diễn biến rất phức tạp trong thời gian qua, xuất phát từ hai nguyên nhân: Một mặt, bộc lộ mặt trái của kinh tế thị trường, mặt khác bộc lộ công tác quản lý Nhà nước có vấn đề, trong đó có trách nhiệm của Bộ Công thương. Bộ trưởng Hoàng cho rằng, mặc dù Bộ có rất nhiều cố gắng, nhưng đã để xảy ra tình trạng này gây bức xúc trong dân và xin "nhận trách nhiệm trước QH".
|