Vụ sạt lở bờ kè bảo vệ 2 bồn chứa xăng dầu của kho xăng dầu Hàng không miền Trung (Vinapco) tại đèo Hải Vân đã làm hàng trăm khối xăng dầu tràn ra bên ngoài. Sau nhiều ngày nỗ lực thu gom, các cơ quan chức năng đều khẳng định đã thu lại phần lớn lượng dầu tràn ra, môi trường không còn bị ảnh hưởng. Thế nhưng, theo ghi nhận của chúng tôi vào những ngày nghỉ cuối tuần qua, người dân sống quanh khu vực vẫn tiếp tục kéo đến vịnh Đà Nẵng để “mót” xăng dầu, bất chấp sự hiểm nguy.
Còn dầu còn “mót”
 | |
|
Người dân vận chuyển số lượng xăng dầu “mót” được lên đường đèo để đưa về nhà. |
Theo quan sát của chúng tôi, những người đi “mót” xăng dầu tràn tại khu vực đèo Hải Vân được chia thành hai nhóm, một nhóm đường bộ, một nhóm đi bằng thúng rái đến vùng ven chân núi chứa bồn xăng dầu của Vinapco. Tôi lân la trò chuyện với một ngư dân tên Vinh để được theo chân nhập đội đi “mót” xăng dầu tràn.
Vừa bước chân lên thúng rái, anh Vinh đã móc trong túi áo ra 2 chiếc khẩu trang đưa cho chúng tôi và không quên kèm theo câu: “Hôm nay thời tiết thay đổi rồi, nếu đi “mót” xăng dầu mà không có thứ này nguy hiểm lắm!”. Anh Vinh nói tiếp: “Phong trào đi “mót” xăng dầu có từ gần 1 tuần nay. Bản thân anh bình quân mỗi ngày “kiếm” được gần 40 lít , sau khi lọc nước ra còn hơn 30 lít, bán cho tư thương được khoảng 200 nghìn đồng, kể ra cũng còn hơn đi đánh bắt cá xa bờ”.
Cách bồn xăng dầu khoảng 15m, chúng tôi phát hiện có vài người đàn ông đang mang vác những can xăng nặng trĩu đưa lên bờ. Cạnh đó, một người đàn bà gần 40 tuổi vừa loay hoay xách chiếc can ra mép vịnh để đưa lên sườn đèo:
“Bữa nay chán lắm! Cả nhà 3 người đi từ 3 giờ sáng đến giờ mới “mót” được gần 2 can. Phải đi sớm chứ ban ngày có Bộ đội Biên phòng, dân quân đến can ngăn không cho “mót” đâu”. Ngay lúc đó có 2 chiến sĩ Biên phòng đến nhắc nhở: “Mọi người hãy về đi. “Mót” xăng dầu kiểu này nguy hiểm lắm”. Nghe thấy vậy, nhiều người đã “mót” đủ lượng xăng dầu thì về tìm nơi bán. Tuy nhiên, những người vừa ra đến nơi, khi bị đuổi lại chạy từ khu vực này sang khu vực khác.
Công đoạn “mót” xăng dầu tràn ra vịnh cũng khá đơn giản. Chỉ cần lấy những mảnh giấy thấm dầu và nệm ấn vào các khe đá, những mạch nước ngầm... sau đó dùng tay vắt vào chậu nhỏ rồi chuyển sang can. Bác T, một người dân sống ở Nam Ô kể: Những ngày trước, trời mưa nên “mót” được nhiều dầu lắm! Hôm nay trời đổi nắng, xăng dầu bốc hơi nhanh nên lượng xăng dầu “mót” được ngày một ít đi. Số xăng dầu thu được, người dân đưa về nhà lọc nước thủ công, sau đó bán cho các tư thương ở thành phố tới mua về chạy máy nổ hoặc thắp sáng...
Ban đầu họ tìm đến mua nhưng ép giá với lý do xăng dầu có nước nhiều nên chỉ bán được 4-5 nghìn đồng/lít, hôm nay do nhiều người thu mua mà hàng ít nên giá khoảng 7-8 nghìn đồng/lít. Thậm chí, có nhiều tiểu thương đi xe mô-tô đến khu vực người dân “mót” xăng để mua luôn lượng xăng dầu chưa xử lý, mang về nhà tự lọc...
Bất chấp nguy hiểm
Như vậy, thông tin người dân “mót” được hàng trăm, hàng ngàn lít xăng dầu tràn ra từ các bồn chứa của Vinapco là có thật. Thế nhưng, sau khi sự cố xảy ra với 2 bồn xăng dầu của Vinapco được 1 tuần thì các đơn vị chức năng đều trả lời báo chí là đã thu gom toàn bộ số lượng xăng dầu tràn ra. Còn người dân đi “mót” xăng dầu đều đưa ra lý do:
Công việc chính của họ là đánh bắt cá ven bờ vịnh không thể tiếp tục, bởi xăng dầu tràn đã ảnh hưởng đến thủy sinh, cá tôm đánh bắt được bán không ai mua. Và hiện tại, phong trào đi “mót” xăng vẫn tiếp diễn và người dân bất chấp nguy hiểm. Nhiều người đi “mót” xăng dầu đã bị phù nề, nám da chân tay. Những người đi “mót” nhiều lần thì có triệu chứng lở loét giống như bị bỏng nước sôi. Khi anh S. vén hai ống quần để chúng tôi chụp ảnh mới thấy hết được nỗi lo sợ về bệnh tật khi đi “mót” xăng dầu.
Với những gì chúng tôi ghi nhận được cảnh người dân đi “mót” xăng dầu trong những ngày vừa qua, chắc chắn lượng xăng dầu lan ra ngoài còn rất nhiều. Việc “mót” xăng dầu một phần vừa giải quyết được những khó khăn về kinh tế, phần khác là góp phần giúp cơ quan chức năng cải thiện môi trường ô nhiễm, tuy nhiên ở một góc độ khác, nó cũng tiềm ẩn nhiều bệnh tật và nguy hiểm. Chỉ cần một sơ suất, chủ quan như sử dụng thuốc lá cạnh các khu vực này, sự cố sẽ xảy ra.
Để hạn chế tình huống xấu xảy ra, đặc biệt là khi thời tiết ở Đà Nẵng đang có nắng sau trận mưa kéo dài, những ngày qua, BCH Đồn Biên phòng 244 ngày nào cũng cử chiến sĩ đến hiện trường tuyên truyền, vận động người dân không nên đi “mót” dầu nữa. Thế nhưng vì đồng tiền, người dân vẫn kéo nhau đến khu vực lân cận các bồn thấm xăng dầu đem bán. Và chắc chắn, tình trạng sẽ còn kéo dài trong thời gian đến, nên các đơn vị chức trách cần có biện pháp chấn chỉnh tình hình trên.
Bài và ảnh: PHƯƠNG ANH
