Đà Nẵng triển khai thực hiện không tổ chức HĐND huyện, quận, phường

Theo tinh thần các Nghị quyết của QH và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường, trong đó cho phép thành phố Đà Nẵng được tiến hành tại 6 quận, 1 huyện và 45 phường; như vậy chỉ còn 11 đơn vị cấp xã của thành phố còn có tổ chức HĐND, nhiệm kỳ  của HĐND nơi tiến hành thí điểm sẽ kết thúc vào ngày 25-4-2009.

Khi không tổ chức HĐND thì các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND các địa phương thí điểm sẽ được chuyển giao cho các cơ quan liên quan đảm nhận như UBND cùng cấp, UBND cấp trên, HĐND thành phố, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp... trên nguyên tắc không bỏ sót nhiệm vụ mà trước đây HĐND các cấp đã đảm nhận.

Như vậy, cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan Nhà nước cấp trên thì chuyển giao cho HĐND và các đại biểu HĐND thành phố đảm nhận. Theo thống kê, đến thời điểm hiện tại các địa phương thực hiện thí điểm, cấp quận, huyện có 214 đại biểu HĐND, cấp phường 1.127 đại biểu, như vậy nay chỉ tập trung vào HĐND thành phố; đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề, tuy vậy do chức năng, nhiệm vụ của đại biểu HĐND các cấp cơ bản đều giống nhau nên việc tiếp cận công việc của đại biểu HĐND thành phố cũng có những thuận lợi nhất định.
 
Ngoài ra, chức năng giám sát của HĐND nơi thực hiện thí điểm cũng đã được quy định rõ, theo Nghị quyết 725/2009/UBTVQH12 quy định UBND huyện, quận, phường nơi không tổ chức HĐND thực hiện chế độ thông báo tình hình mọi mặt của địa phương cho Ủy ban MTTQ Việt Nam và các đoàn thể nhân dân cùng cấp, và Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam và người đứng đầu các đoàn thể nhân dân ở huyện, quận, phường nơi không tổ chức HĐND được mời dự các phiên họp của UBND cùng cấp khi bàn các vấn đề có liên quan đến việc tổ chức, động viên nhân dân tham gia xây dựng, củng cố chính quyền nhân dân; tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật của Nhà nước, giám sát các hoạt động của cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức.

Về công tác tổ chức ở những nơi không tổ chức HĐND thì UBND nơi đó sẽ được bổ nhiệm và tổ chức hoạt động của UBND vẫn theo như Luật Tổ chức HĐND và UBND hiện hành, và đương nhiên đã được bổ sung các nhiệm vụ theo quy định tại Nghị quyết 725/2009/UBTVQH12. Như vậy, bộ máy các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, huyện vẫn hoạt động ổn định và một số cơ quan sẽ tăng thêm nhiệm vụ để đảm đương một số công việc trước đây HĐND cấp dưới và cùng cấp đảm nhận.

Trên thực tế có thể sẽ phát sinh những vấn đề mới, công việc mới mà trong quá trình thực hiện thí điểm các cơ quan chức năng sẽ có những kiến nghị cấp có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung. Và qua việc thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND cấp huyện, quận, phường lần này, Trung ương cũng cho phép thí điểm việc Bí thư cấp ủy đồng thời Chủ tịch UBND cùng cấp và khi bổ nhiệm không nhất thiết phải là người của địa phương.

Việc bổ nhiệm tiến hành theo quy trình về công tác quản lý cán bộ nhưng trong đó có quy định trách nhiệm của UBND đương nhiệm phải giới thiệu và được Chủ tịch UBND cấp trên bổ nhiệm Chủ tịch UBND mới, sau đó Chủ tịch UBND mới sẽ tiến hành giới thiệu các Phó Chủ tịch và các ủy viên UBND theo số lượng quy định để UBND cấp trên trực tiếp bổ nhiệm; tiến hành cấp quận, huyện trước, cấp phường sau, điều này đã thể hiện vai trò cá nhân của Chủ tịch UBND trong công tác cán bộ.

Khi không tổ chức HĐND thì đồng nghĩa với việc thôi nhiệm vụ của đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2004-2009, các đại biểu HĐND cấp huyện, quận, phường đã hoàn thành nhiệm vụ theo nhiệm kỳ của mình, riêng số đại biểu chuyên trách bao gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch, ủy viên thường trực HĐND trong đó một phần là kiêm nhiệm các chức vụ khác trong hệ thống chính trị, phần còn lại các địa phương, đơn vị đã có phương án bố trí công việc phù hợp, trừ các trường hợp không đủ tiêu chuẩn chức danh, tuổi đời, sức khỏe theo quy định đơn vị đang đề nghị thực hiện các chính sách.
 
Theo Thông tư 01/2009/TT-BNV của Bộ Nội vụ hướng dẫn trong các trường hợp bố trí lại áp dụng cho các thành viên UBND nếu có mức phụ cấp chức vụ mới thấp hơn mức phụ cấp chức vụ cũ thì được bảo lưu mức cũ trong thời gian 6 tháng, nếu nghỉ hưu theo thông báo của cơ quan có thẩm quyền thì được bảo lưu mức phụ cấp chức vụ lãnh đạo hiện hưởng.

Thành phố Đà Nẵng đã có sự chuẩn bị trước một số nội dung khi không tổ chức HĐND huyện, quận, phường nên ngay sau khi có các văn bản hướng dẫn của Trung ương đã kịp thời tổ chức hội nghị triển khai đến cấp phường. Ban Thường vụ Thành ủy đã có chỉ đạo về lãnh đạo thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường tại Công văn số 1135-CV/TU ngày 23-3-2009, trong đó yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân; chủ động nghiên cứu, xây dựng các văn bản hướng dẫn chi tiết, kịp thời ngay từ khi chuẩn bị đến khi tiến hành thực hiện thí điểm, bảo đảm giữ ổn định chính trị và phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương. Thực hiện quy trình lựa chọn cán bộ, quan tâm đến chính sách cán bộ, tiến hành tổng kết nhiệm kỳ HĐND, kịp thời sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm sau từng giai đoạn triển khai...
 
UBND thành phố cũng đã có bản Kế hoạch số 1710/KH-UBND ngày 23-3-2009 để triển khai các bước công việc nêu trên, trong đó phân công cụ thể từng cơ quan, đơn vị thực hiện. Đặc biệt là thành phố không thành lập Ban Chỉ đạo nên trách nhiệm của từng cơ quan phải chủ động, bám sát chủ trương, hướng dẫn của Trung ương, lãnh đạo thành phố để tổ chức thực hiện tốt và theo đó chậm nhất là ngày 30-4-2009, UBND các quận, huyện, phường sẽ đi vào hoạt động theo mô hình mới.

Thời gian bắt đầu thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND cấp huyện, quận, phường đang đến, mọi công tác chuẩn bị cũng đã được triển khai đúng theo kế hoạch. Hiện tại các quận, huyện, phường đang tổ chức hội nghị triển khai ở cấp mình, chuẩn bị cho công tác tổng kết nhiệm kỳ và công tác cán bộ, chính sách cán bộ và đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho mọi người dân được biết chủ trương của Nhà nước vì có liên quan trực tiếp quyền lợi của người dân và người đại diện của mình. Với tinh thần chủ động, sáng tạo, chắc chắn thành phố Đà Nẵng sẽ thực hiện tốt chủ trương của Trung ương và kế hoạch đã đề ra.

ĐẶNG CÔNG NGỮ