Nguyên nhân của tình trạng úng ngập xảy ra trên địa bàn thành phố vào mùa mưa đã được phân tích nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng. Trong bài báo này, chúng tôi chỉ đề cập đến ý thức của người dân - một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng úng ngập hiện nay.
Công nhân Công ty Môi trường đô thị vất vả thu gom rác do người dân thải ra, trong đó có cả rác vứt ra đường. |
Chỉ cần quan sát một lúc trên đường phố, sẽ dễ dàng bắt gặp rất nhiều người bỏ thẳng rác ra đường, hoặc bỏ xuống các cửa cống thu nước mưa trên các tuyến đường. Có những hộ dân coi các cửa thu nước này là thùng rác nhà mình. Vứt ngay rác ra đường, nếu không được các công nhân môi trường thu dọn kịp thời, khi trời mưa chúng cũng sẽ trôi về cửa thu nước và xuống cống, trôi ra các cửa cống hoặc bị mắc lại trong cống gây tắc cống.
Để khỏi bị mùi nước cống bay vào nhà, các hộ dân đã tự ý lấp các miệng cống lại, có chỗ xây bịt kín luôn. Đây là nguyên nhân chính gây ngập cục bộ, kéo dài trên một số tuyến đường khi trời mưa dù lượng mưa nhỏ. Ý thức kém này của một số người còn mang đến cả cơ quan, khi thi hành công vụ hoặc xây dựng các công trình thoát nước.
Đơn cử như khi khắc phục sự cố ở các tuyến cống bị tắc trong đợt mưa vừa qua tại hệ thống thoát nước quanh hồ Thạc Gián – Vĩnh Trung, công nhân phát hiện cả một hệ thống cốt-pha mà các đơn vị thi công hệ thống cống không tháo ra khi bê-tông đã đông cứng và thu dọn sau khi hoàn thành. Đây là sự vô trách nhiệm của các đơn vị thi công, đơn vị giám sát và chủ đầu tư đã để xảy ra tình trạng trên.
Việc người dân tự ý bịt các cửa thu nước gần nhà để khỏi hôi cũng có một nguyên nhân sâu xa là do việc thiết kế các cửa thu nước chưa hợp lý, không ngăn được mùi hôi vào mùa khô. Vấn đề này đã được đề cập nhiều trong giới chuyên môn nhưng nhiều năm qua vẫn chưa được xử lý, nên việc xây dựng các cửa thu nước mưa trên các tuyến đường mới vẫn chưa được cải thiện.
Ngoài ra, việc tắc cống thoát nước hiện nay còn do các cơ quan quản lý Nhà nước trong việc cấp phép để đặt các đường ống cấp nước, cáp quang, điện chiếu sáng... Trong lòng cống của nhiều tuyến đường trong nội thành đã bị các thiết bị này chiếm hầu hết diện tích, làm chuyển đổi chức năng thoát nước của cống.
Việc thoát nước và giữ gìn vệ sinh môi trường, chống ngập úng, ngoài việc cải tiến, khắc phục tình trạng ô nhiễm mùi nước cống bốc lên từ các cửa thu nước mưa trên đường phố, rất cần có các chế tài, các quy định từ khâu xây dựng đến việc giữ gìn, bảo quản hệ thống cống thoát nước của người dân. Đặc biệt, cần phải xử lý nghiêm các đơn vị xây dựng không tuân thủ các quy định trong quá trình thi công hệ thống cống thoát nước.
Bài và ảnh: ĐỨC THỊNH