Sau khi hoàn thành việc thí điểm Đại hội Đảng bộ cơ sở bầu trực tiếp Ban Thường vụ (BTV), Bí thư (BT) và Phó Bí thư (PBT) ở 14 tổ chức cơ sở (TCCS) Đảng, sắp tới, Thành ủy tiếp tục tổ chức thí điểm mô hình này ở các tổ chức Đảng cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy. Nhiều vấn đề cần được nhìn nhận nghiêm túc hơn; trong đó có việc tăng cường dân chủ trực tiếp trong Đảng, đầu tư cho công tác cán bộ… để rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu nhằm đưa chủ trương mới này đi sâu hơn vào đời sống chính trị.
Bài 1: Phát huy dân chủ trực tiếp
 | |||
|
Đại hội Đảng bầu trực tiếp Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí thư được dư luận đồng tình.Trong ảnh: Bầu BCH Đảng bộ xã Hòa Tiến, Hòa Vang nhiệm kỳ 2010-2015. Ảnh: SƠN TRUNG |
|||
Đồng chí Nguyễn Văn Hoa tái cử Bí thư Đảng ủy phường Hòa Thọ Đông (Đảng bộ được Quận ủy Cẩm Lệ chọn làm thí điểm) nhiệm kỳ 2010-2015 với tỷ lệ phiếu bầu 93,94% cho biết: Trúng cử Bí thư lần này khác với trước là được toàn thể đại biểu dự Đại hội Đảng bộ bỏ phiếu bầu. Được tín nhiệm, bản thân tôi cũng nhận thấy vinh dự nhưng trọng trách rất lớn. Đông đảo đảng viên đã gửi gắm niềm tin vào mình. Do đó, phải thật cố gắng làm tròn trọng trách để đáp ứng kỳ vọng của những người đã tín nhiệm mình.
Theo đánh giá của Ban Tổ chức Thành ủy, đại hội của 14 Đảng bộ cơ sở đã thành công ở nhiều mức độ khác nhau, trong đó đại hội Đảng bộ ở 8 phường, xã thực sự là ngày hội lớn của địa phương. Đại hội ở các Đảng bộ cơ sở bầu đủ số lượng Ủy viên Ban Chấp hành (BCH), BTV, BT và PBT. Hầu hết đều bảo đảm có số dôi trên 15% trong danh sách bầu cử BCH và dôi trên 20% trong danh sách bầu BTV. Các BT trúng cử với tỷ lệ số phiếu bầu đạt từ 87,97% đến 100%. Nhiều Đảng bộ đạt tỷ lệ cấp ủy viên là nữ trên 15% (8 phường, xã, Công ty Dệt may 29-3, Sở Công thương), có 2 nữ BT, có 50% Đảng bộ có Ủy viên BTV là nữ. Đảng bộ phường Hòa Minh và phường Hòa Quý đã bầu Đảng ủy viên là học viên Đề án 89 (khóa 1) vừa tốt nghiệp, về nhận công tác.
Chưa mạnh dạn đề cử, ứng cử
Báo cáo của Ban Tổ chức Thành ủy đã đánh giá: “Nói chung, mục tiêu mở rộng dân chủ thông qua việc để đại biểu đại hội được quyền trực tiếp lựa chọn và bầu BTV, BT, PBT vẫn chưa thể hiện rõ nét”. Báo cáo cũng phân tích: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, nhưng có thể thấy quán tính về tâm lý là yếu tố chi phối mạnh nhất. Xem đây (việc ai vào BTV, ai trúng BT, PBT) thực chất là sự phân công của tổ chức.
Mặt khác là tâm lý không muốn bị đánh giá là Đảng bộ thiếu đoàn kết, hoặc có sự tranh giành quyền lực (khi có trường hợp tự ứng cử, đề cử ngoài danh sách do BCH khóa cũ chuẩn bị), nhất là khi tham dự đại hội có đại biểu của các cơ quan Trung ương, cấp trên và các Đảng bộ bạn. 14 Đảng bộ cơ sở được chọn làm thí điểm chủ trương đại hội bầu trực tiếp BTV, BT, PBT thì không có trường hợp nào ứng cử, đề cử ngoài danh sách do BCH khóa cũ giới thiệu.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, có ý kiến cho rằng: Danh sách những người được cấp ủy giới thiệu và được cấp trên chấp nhận tham gia cấp ủy mới thường được giữ bí mật đến cùng trước đại hội. Việc thảo luận công tác nhân sự, chất vấn, trả lời chất vấn… thường không thực hiện trong các phiên họp toàn thể của đại hội mà thực hiện ở đoàn. Thời gian thảo luận tại đại hội quá ngắn nên chưa tạo điều kiện thực hành dân chủ rộng rãi trong bầu cử. Một Bí thư Đảng ủy phường vừa tái cử cũng thừa nhận: Ai cũng muốn chọn “hệ số an toàn”, mong muốn đại hội thành công nên bầu BT, PBT không có số dôi!
(Còn nữa)
Anh Quân-Đoàn Sơn
