Kiểm tra, giám sát là một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng, một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Tổ chức Đảng và đảng viên chịu sự kiểm tra, giám sát của Đảng. Mục đích của công tác kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, sự đoàn kết thống nhất và bảo đảm thực hiện dân chủ trong Đảng, giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng, phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, bảo vệ quan điểm, đường lối của Đảng. Thông qua hoạt động kiểm tra, giám sát để phát hiện những nhân tố mới, tích cực và chấn chỉnh các mặt yếu kém, khuyết điểm trong tổ chức thực hiện nghị quyết, chỉ thị, các quy định của Đảng.
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát, nhiệm kỳ 2005-2010, công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy Đảng và UBKT các cấp thuộc Đảng bộ thành phố Đà Nẵng được các cấp ủy Đảng quan tâm đúng mức. Đặc biệt tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 (khóa X), BCH Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số 14-NQ/TW về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, đây được coi là khâu “đột phá nhất điểm, khai thông toàn bộ” về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong nhiệm kỳ qua.
Với trách nhiệm của mình, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy đã chủ động tham mưu Ban Thường vụ Thành uỷ tổ chức học tập, quán triệt các nghị quyết, quyết định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư có liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của đảng viên, tổ chức Đảng, trước hết là người đứng đầu cấp ủy về vai trò, vị trí, ý nghĩa, tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; vai trò trách nhiệm của các cấp uỷ trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát; trách nhiệm của ủy ban kiểm tra các cấp, của cán bộ, đảng viên đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng.
Để bảo đảm công tác kiểm tra, giám sát được tiến hành một cách công khai, dân chủ, khách quan, thận trọng và chặt chẽ theo đúng nguyên tắc, UBKT Thành ủy đã tham mưu cho Ban Thường vụ Thành ủy ban hành 68 quyết định, quy định và 6 quy chế phối hợp giữa UBKT Thành ủy với các tổ chức Đảng và các cơ quan có liên quan về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật trong Đảng. Hằng năm, căn cứ kế hoạch của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và từ tình hình thực tế của địa phương, UBKT Thành ủy đã tham mưu cho Ban Thường vụ Thành ủy xây dựng chương trình kiểm tra của cấp ủy có trọng tâm, trọng điểm tập trung trên các lĩnh vực: Công tác cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị; cải cách hành chính; việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng ngân sách, đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý và sử dụng đất đai...
Qua kiểm tra, giám sát, cấp ủy, tổ chức Đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong lãnh đạo, quản lý, những quy định không còn phù hợp, đề xuất với cấp có thẩm quyền kịp thời bổ sung, sửa đổi hoặc ban hành mới cho phù hợp. Ngoài ra, còn giúp cấp ủy tổng kết tình hình thực hiện Chỉ thị 29-CT/TW ngày 14-2-1998 của Bộ Chính trị (khóa VIII) về “Tăng cường công tác kiểm tra của Đảng”; tổng kết 5 năm thực hiện Quy định 19-QĐ/TW ngày 3-1-2002 (nay là Quy định 115-QĐ/TW) của Bộ Chính trị (khóa IX) về “Những điều đảng viên không được làm”; tổng kết tình hình thực hiện Điều lệ Đảng khóa X (về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng), tình hình thực hiện các quyết định, quy chế, quy định và các hướng dẫn thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.
Đối với UBKT Thành ủy và UBKT các cấp thuộc Đảng bộ thành phố đã thực hiện toàn diện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo Điều 32 Điều lệ Đảng. Đã tiến hành kiểm tra 30 tổ chức Đảng cấp dưới và 333 đảng viên có dấu hiệu vi phạm. Qua kiểm tra, kết luận có 24 tổ chức Đảng vi phạm và 316 đảng viên vi phạm, trong đó vi phạm đến mức phải xử lý kỷ luật là 9 tổ chức và 206 đảng viên.
Đã kiểm tra 2.426 lượt tổ chức Đảng về thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và 267 lượt tổ chức về thi hành kỷ luật trong Đảng; thi hành kỷ luật 11 tổ chức Đảng và 484 đảng viên; giải quyết 3 đơn thư tố cáo tổ chức Đảng và 104 đơn tố cáo đảng viên; tiếp nhận và giải quyết 13 vụ khiếu nại kỷ luật Đảng. Tổ chức thực hiện 48 cuộc kiểm tra về thu, chi tài chính Đảng; tiến hành kiểm tra 2.897 lượt tổ chức Đảng với 58.350 lượt đảng viên về thu, nộp, quản lý và sử dụng đảng phí.
Trong công tác giám sát, là nhiệm vụ mới, phạm vi, đối tượng lại rộng nên bước đầu thực hiện nhiệm vụ giám sát không tránh khỏi lúng túng, vừa làm vừa rút kinh nghiệm; nhưng trong các năm qua, các tổ chức Đảng, cấp ủy, các Ban của cấp ủy và UBKT các cấp đã tổ chức giám sát 1.412 lượt đối với tổ chức Đảng cấp dưới và giám sát 4.866 lượt cán bộ, đảng viên cùng cấp và cấp dưới… Có được như vậy là nhờ UBKT các cấp đã biết dựa vào tổ chức Đảng, lắng nghe và tiếp thu ý kiến của cán bộ, đảng viên và nhân dân, chủ động nắm bắt thông tin, phát hiện và tiến hành kiểm tra, xem xét, giải quyết theo thẩm quyền những vụ việc dư luận quan tâm, kịp thời xem xét xử lý kiên quyết, triệt để vi phạm của đảng viên và tổ chức Đảng.
Bên cạnh những thành tích đã đạt được, công tác kiểm tra, giám sát còn một số mặt hạn chế, nhất là: chất lượng và hiệu quả các cuộc kiểm tra chưa cao, chưa coi trọng kiểm tra phòng ngừa, phát huy nhân tố tích cực; chưa đi sâu vào kiểm tra các lĩnh vực dễ vi phạm tiêu cực, tham nhũng, thất thoát. Thực hiện nhiệm vụ giám sát vẫn còn lúng túng, hiệu quả chưa cao. Đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát tuy có đào tạo nhưng năng lực tổ chức thực hiện có mặt còn hạn chế.
Để công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật trong Đảng đáp ứng đòi hỏi của giai đoạn cách mạng mới, góp phần quan trọng vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng bộ thành phố trong sạch, vững mạnh, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng phải được quán triệt xuyên suốt quan điểm: Đây là công tác của tổ chức Đảng và đảng viên, ý thức trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy trong việc tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật Nhà nước.
Đối với UBKT các cấp, với chức năng là cơ quan tham mưu đồng thời thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Điều lệ Đảng phải tích cực tham mưu cho cấp ủy chủ động và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo các cuộc kiểm tra theo chương trình, kế hoạch đề ra; tập trung vào những vấn đề nổi cộm, bức xúc, những lĩnh vực dễ phát sinh vi phạm. Đề cao trách nhiệm của tổ chức Đảng và đảng viên; phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị và của nhân dân trong công tác kiểm tra, giám sát; thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; Thông báo kết luận số 226-TB/TW ngày 3-3-2009 của Ban Bí thư về tăng cường tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy, tăng cường cán bộ đủ số lượng, bảo đảm chất lượng, quan tâm xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm tra có đủ phẩm chất, đạo đức cách mạng; chấp hành nghiêm Cương lĩnh Chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước; bản lĩnh chính trị vững vàng; khách quan, công tâm, trung thực, có trình độ, năng lực để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Phát huy kết quả và những bài học kinh nghiệm đã đạt được, UBKT các cấp thuộc Đảng bộ thành phố thời gian tới tích cực thực hiện tốt nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X), góp phần xây dựng Đảng bộ thành phố trong sạch, vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, xây dựng thành phố Đà Nẵng anh hùng ngày càng giàu đẹp hơn.
LÊ KIM CỦNG
Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy
