Người ta thường nói “Trăm quân dễ kiếm, một tướng khó tìm” và thật phù hợp khi ứng câu nói này vào việc chọn lựa một người xứng đáng để đảm đương chức danh Bí thư cấp ủy, Chủ tịch UBND quận, phường, xã. Nhưng khi “tướng” đã tìm được thì liệu đội ngũ “lính” có đủ tài, đủ đức để giúp “vị tướng” này cầm quân một cách thành công hay không? Đây là điều mà xã hội quan tâm khi chủ trương thí điểm nhất thể hóa hai chức danh trên được thực hiện ở một số địa phương trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Phân công, phân nhiệm rõ ràng
 |
| Đồng chí Võ Văn Thương điều hành công việc của UBND quận Cẩm Lệ. |
Quận Cẩm Lệ là địa phương đi đầu trong việc thực hiện thí điểm nhất thể hóa chức danh Bí thư, Chủ tịch UBND quận, phường. Trong đó, phường Hòa Thọ Đông là đơn vị đầu tiên ở Đà Nẵng triển khai mô hình này (bắt đầu từ tháng 4-2008 đến nay) và ở cấp quận, đồng chí Võ Văn Thương chính thức đảm nhiệm hai chức danh Bí thư Quận ủy - Chủ tịch UBND quận từ tháng
4-2010. Theo đánh giá của Ban Tổ chức Thành ủy, các Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch UBND đã phát huy tốt vai trò, năng lực của mình, thực hiện tốt việc lãnh đạo và điều hành công việc ở cơ sở, hoàn thành đúng chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Theo ông Nguyễn Văn Hoa, Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch UBND phường Hòa Thọ Đông thì sở dĩ công việc trôi chảy và đạt kết quả tốt là nhờ đội ngũ cấp dưới đoàn kết và nhờ phân công, phân nhiệm rõ ràng. Ông Nguyễn Văn Hoa cho biết: “Để tránh tình trạng chuyên quyền, độc đoán, chúng tôi đã xây dựng Quy chế làm việc cụ thể, trong đó, phân công, phân nhiệm cho Bí thư, Chủ tịch UBND phường cùng đội ngũ Phó Bí thư, Phó Chủ tịch và các bộ phận chuyên môn, giúp việc.
Sự thống nhất cao trong nội bộ Đảng, chính quyền là yếu tố giúp cho việc phát triển kinh tế - xã hội của phường đạt kết quả cao”. Hằng tuần, với vai trò Bí thư Đảng ủy phường, ông Hoa duy trì việc hội ý Ban Thường vụ (BTV) đánh giá công việc tuần qua, đề ra nhiệm vụ cho tuần hiện tại. Về phía chính quyền thì tổ chức giao ban các bộ phận chuyên môn để phân công công việc hằng tuần. Ngoài ra, hằng tháng, giao ban các trưởng đầu ngành để nắm bắt tình hình thực tế, kiểm điểm quá trình thực hiện nhiệm vụ và đề ra các nhiệm vụ cho tháng tiếp theo. Cách làm này giúp cho đội ngũ chuyên môn tiếp thu ý kiến lãnh đạo kịp thời, nhận trách nhiệm cụ thể và từ đó, xử lý công việc hiệu quả hơn.
Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Đảng bộ quận Cẩm Lệ khóa II (nhiệm kỳ 2010-2015) cũng quy định cụ thể trách nhiệm, quyền hạn của Bí thư, các Phó Bí thư và những cơ quan tham mưu, giúp việc. “Bí thư đảm nhiệm công việc trên nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Do đó, bản thân Bí thư không tự quyết định những vấn đề lớn mà phải thảo luận trong tập thể BTV, có sự thống nhất trong hệ thống chính quyền. Về phía Đảng, Phó Bí thư Thường trực là người quán xuyến công việc, đề xuất, báo cáo, tham mưu xử lý, chỉ đạo, lĩnh hội ý kiến từ Bí thư. Đối với UBND, Phó Chủ tịch Thường trực giải quyết công việc tốt, tự chịu trách nhiệm cá nhân đối với những việc được phân công. Vai trò, trách nhiệm của Phó Bí thư Thường trực và các Phó Chủ tịch UBND cũng được phát huy và tăng cường hơn trước. Nhờ phân công công việc liên hoàn, thống nhất nên tránh được sự chuyên quyền, công việc nhờ vậy tiến hành hiệu quả”, ông Võ Văn Thương khẳng định.
Theo ông Võ Văn Thương, trong quá trình lãnh đạo và điều hành, phải quyết đoán nhanh, chính xác, bản lĩnh, phải tỉnh táo để không dẫn đến độc đoán, chuyên quyền và tuân thủ tuyệt đối nguyên tắc tập trung dân chủ nhưng trong hoàn cảnh nhất định cũng tự quyết định, sao cho công việc được giải quyết tốt hơn, hạn chế thấp nhất sai sót.
Xây dựng đội ngũ tham mưu, giúp việc có tài, có đức
Theo đánh giá của quận Cẩm Lệ, sở dĩ vai trò lãnh đạo và điều hành của cấp ủy, Chủ tịch UBND thực hiện tốt là nhờ ở đội ngũ cán bộ tham mưu, giúp việc có chất lượng. Hiện nay, ở cấp quận, trình độ cán bộ, công chức tương đối đồng đều, hầu hết có trình độ đại học trở lên. Đội ngũ lãnh đạo của các cơ quan tham mưu được trẻ hóa và năng động trong công tác tham mưu cũng như giải quyết nhiệm vụ chuyên môn. Và yếu tố quan trọng nhất chính là sự đoàn kết trong đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên.
Tại phường Hòa Thọ Đông, về năng lực và trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ chuyên trách thì khá ổn nhưng đối với những trường hợp không chuyên trách, do chưa được đào tạo bài bản nên có những việc không theo kịp với sự chỉ đạo của lãnh đạo phường. Điều này cũng gây khó khăn nhất định cho Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND phường trong điều hành công việc. Ở cấp quận, ông Võ Văn Thương cho biết: “Cũng có lúc, dù đã phân công công việc nhưng đôi khi thấy chậm, chưa đạt hiệu quả thì Bí thư - Chủ tịch UBND phải đích thân xử lý công việc.
Để hạn chế điều này thì yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ giúp việc là phải có năng lực, trình độ, kinh nghiệm, sát việc, sâu sát với cơ sở và bảo đảm thực hiện đúng quy định. Đồng thời, có đề xuất, tham mưu những vấn đề đang diễn biến một cách hiệu quả; đối với lãnh đạo, phải tin tưởng trong cách bố trí, sử dụng cán bộ, nếu thiếu tin tưởng thì sẽ dẫn đến ôm đồm. Nhưng dù gì thì theo tôi, người đứng đầu phải sát việc, cán bộ bên dưới phải nắm việc tốt, từ đó, tham mưu giúp Bí thư, Chủ tịch chỉ đạo, điều hành hiệu quả”.
Hiện tại, quận Cẩm Lệ có nhiều thuận lợi trong việc xây dựng đội ngũ giúp việc. Hằng năm, quận đều tuyển dụng mới và tổ chức thi tuyển công khai chức danh quản lý một số bộ phận chuyên môn của UBND quận. Sau Đại hội Đảng bộ quận lần thứ II (nhiệm kỳ 2010-2015), Ban Chấp hành Đảng bộ quận hầu hết có trình độ đại học, độ tuổi trẻ và được đào tạo bài bản. Đây là đội ngũ giúp việc hiệu quả cho Bí thư Quận ủy - Chủ tịch UBND quận. Rõ ràng, “Quan hay phải nhờ lính giỏi” vì bản thân Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND không thể đảm đương cùng một lúc hai chức danh nếu thiếu một đội ngũ giúp việc chuyên nghiệp, hiểu việc, có tinh thần đoàn kết và trách nhiệm cao. Từ thực tế ở quận Cẩm Lệ cho thấy, ở bất cứ địa phương nào, nếu muốn triển khai chủ trương này, ngoài việc chọn người lãnh đạo đúng chuẩn thì phải xây dựng một đội ngũ cán bộ, đảng viên tham mưu, giúp việc có đức, có tài, đoàn kết, đồng thuận để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Bài và ảnh: Mỹ Hạnh
