Hưởng bảo hiểm thất nghiệp: Các bên kêu khó!

Người lao động rất cần những thông tin về BHTN. (Ảnh mang tính minh họa)

 

Sau 28 năm làm thuyền viên trên tàu lênh đênh cùng sóng nước, đến tháng 6-2011, anh V.Đ.D. quyết định xin nghỉ việc để tìm một việc khác gần nhà. Anh bộc bạch: “Tôi cũng tiếc lắm, nhưng vì bà xã bị ốm nên đành phải bỏ việc, kiếm việc khác để tiện chăm sóc gia đình”. Do có những vướng mắc về chế độ nên anh D. dùng dằng chưa nhận quyết định thôi việc. Khi nhận và qua bộ phận giải quyết về bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) ở Trung tâm Giới thiệu việc làm Đà Nẵng, anh được trả lời: Không thể giải quyết vì đã quá thời hạn.

Theo quy định của Thông tư 32, trong thời hạn 7 ngày tính theo ngày làm việc, kể từ ngày bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, người lao động phải trực tiếp đến Trung tâm Giới thiệu việc làm, nơi đã làm việc trước khi bị mất việc, chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc để đăng ký thất nghiệp. Những trường hợp người lao động đăng ký thất nghiệp quá 7 ngày, nhưng nhiều nhất không quá 30 ngày, sẽ vẫn được giải quyết nếu do: Ốm đau, thai sản; bị tai nạn; bị thiên tai, địch họa có giấy xác nhận của bệnh viện cấp huyện trở lên. “Những quy định này tui đâu có biết, cũng không có thời gian tìm hiểu. Công ty không nói rõ nên không đăng ký sớm để được hưởng số tiền BHTN, dù đã đóng đủ thời gian quy định”, anh D. gạt nước mắt nói.

Không chỉ anh D. mà hàng trăm lao động khác cũng không được hưởng BHTN do quá thời hạn quy định nộp hồ sơ. Không chỉ vậy, việc doanh nghiệp còn chậm đóng bảo hiểm xã hội, BHTN cho người lao động nên việc chốt sổ không kịp thời cũng khiến người lao động “vuột” mất cơ hội được hưởng. Theo Luật BHXH, trong vòng 30 ngày kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, cơ quan BHXH chốt sổ BHXH cho người lao động. Trong khi đó, chỉ có 15 ngày, kể từ khi đăng ký, người lao động phải nộp sổ BHXH có xác nhận thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp mới được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Vì vậy, nhiều trường hợp người lao động chưa kịp nhận sổ BHXH thì đã hết thời gian nộp sổ để đăng ký BHTN. Theo số liệu từ Trung tâm Giới thiệu việc làm Đà Nẵng, chỉ riêng trong năm 2010 đã có 578 người quá thời gian quy định không đến nộp sổ BHTN và 6 tháng đầu năm 2011, con số này là 331 người.

Còn nhiều bất cập

Người thất nghiệp nếu đóng bảo hiểm thất nghiệp đủ số tháng quy định, khi mất việc sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Mức trợ cấp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi mất việc.

Vừa rồi, 300 công nhân của nhà máy đóng tàu Đà Nẵng đã nghỉ việc và nhiều người không kịp đăng ký và nộp sổ để được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Một lãnh đạo công ty này than thở: “Chúng tôi đã thông báo nhiều lần trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhưng người lao động hầu hết đã tứ tán đi các nơi tìm việc hoặc về quê giải quyết việc gia đình, nên không liên lạc kịp, dẫn đến quá thời gian được hưởng BHTN”. Nhiều doanh nghiệp khác thì kêu khó do vướng mắc ở nhiều khâu: Giấy tờ chưa đầy đủ, cơ quan BHXH chậm chốt sổ; người lao động từ chối công việc được giới thiệu... Tuy nhiên, việc doanh nghiệp nắm rõ các quy định để phổ biến nhằm bảo đảm quyền lợi về hưởng BHTN cho người lao động không phải đơn vị nào cũng làm được. Chỉ thiệt người lao động vì đã trích 1% tiền lương để đóng bảo hiểm, nhưng vẫn không được hưởng trợ cấp khi mất việc.

Bà Hệ Thị Thanh Hương, Phó Giám đốc Trung tâm Giới việc làm Đà Nẵng cho biết: Việc thực hiện các chính sách về BHTN cũng còn những bất cập, khó khăn như: Thời gian chi tiền với thời gian được hưởng trợ cấp thất nghiệp theo Quyết định trợ cấp thất nghiệp hiện nay cách nhau một tháng, nên người thất nghiệp nhận được sự hỗ trợ không kịp thời trong lúc khó khăn chưa tìm được việc làm (bắt đầu nghỉ việc đến khi nhận được tiền là hơn 2 tháng). Mặt khác, người lao động chỉ được hưởng trợ cấp nếu thời gian mất việc là từ 15 ngày trở lên sau khi có quyết định thôi việc. Trong thời gian 15 ngày ấy, người lao động chưa tìm được việc làm mới thì được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Vì vậy, không ít người lao động sau khi đã đăng ký mất việc, tìm được việc làm mới và có hợp đồng thử việc nhưng xin doanh nghiệp mới chậm ký hợp đồng lao động để được hưởng trợ cấp...

Bảo hiểm thất nghiệp là chính sách mới của Nhà nước về an sinh xã hội, nhằm bảo đảm cuộc sống cho người lao động nghèo khi mất việc. Nhưng để đạt được mục đích tốt đẹp đó, cần có sự điều chỉnh, giải quyết những bất cập của chính sách này từ phía cơ quan chức năng.

PHƯƠNG TRÀ