Xâm nhập thế giới xe ben - Kỳ 2: Nguyên nhân

Tranh thủ chạy nhiều chuyến để “ăn” khối lượng, nhiều tài xế không thể làm chủ tốc độ dẫn đến TNGT.

 

Qua tìm hiểu từ tài xế XB, được biết phổ biến nhất hiện nay là tài xế không được trả lương theo tháng mà được trả công theo khối lượng với tỷ lệ ăn chia 90-10, nghĩa là mỗi chuyến xe tài xế sẽ được trả công 10%, còn lại chủ phương tiện hoặc DN hưởng 90% (chủ DN đầu tư phương tiện+tiền xăng dầu). Giá phổ biến nhất hiện nay các chủ công trình trả cho DN nhận thầu san lấp đất nền khoảng 350 ngàn đồng/xe có trọng tải 20 tấn, với cung đường đi dưới 10km và 700 ngàn đồng/xe với cung đường dưới 20km. Như vậy mỗi chuyến xe có cự ly dưới 10km, tài xế sẽ được trả 35 ngàn đồng và dưới 20km là 70 ngàn đồng. Vì vậy để có tiền thì tài xế phải cố chạy nhanh, chạy nhiều để “ăn” khối lượng và đây chính là lý do dẫn đến tình trạng tài xế XB thường xuyên đua tốc độ trên đường, liên tục bấm còi để “mở đường” và gây TNGT.

 

“Để kiếm được vài trăm nghìn mỗi ngày, chúng  tôi phải chạy quên ăn, quên nghỉ, thường xuyên tranh giành lẫn nhau. Chỉ cần chậm một nhịp, thu nhập của chúng tôi trong ngày sẽ giảm xuống. Không chỉ vậy, nếu chúng tôi không cố gắng, ngoài việc không có thu nhập, còn bị chủ DN “cắt phiên” là thất nghiệp ngay” tài xế XB BKS 43S 87... của DN HĐ chạy lâu năm cho biết như thế. “Chạy nhanh, vượt ẩu không sợ CSGT xử phạt hay”, chúng tôi nêu câu hỏi và nhận được câu trả lời của một tài xế XB mang BKS 43K 56… của DN PHG: “Trung bình mỗi tháng em dính 4 “tờ” về lỗi chở quá tải, xe không bảo đảm an toàn...”. Cũng theo tài xế này thì con số 4 “tờ” là quy định của DN, vì một biên bản theo quy định hiện nay cho phép người vi phạm “nợ” 1 tuần và trong tuần “nợ” đó cứ cầm biên bản chạy là “OK”. Sau đó nộp tiền phạt, chạy tiếp và bị CSGT lập biên bản khác, và lại cầm biên bản này làm “bùa hộ mệnh” trong một tuần để chạy tiếp. Cứ thế...

Tìm hiểu về sự chấp nhận nộp phạt này từ phía DN, chúng tôi được ông N.V.D - một người thâm niên trong nghề và hiện nay có rất nhiều XB hoạt động trên địa bàn thành phố phân tích rất... kinh tế: Ví dụ với lỗi vỏ xe mòn, mỗi lần bị CSGT xử phạt là 400 ngàn đồng, thời hạn được “nợ” 7 ngày, thì như vậy mỗi tháng chúng tôi phải nộp phạt 4 lần với số tiền là 1,6 triệu đồng, tính ra vẫn rẻ so với việc phải thay vỏ xe mới. Trung bình mỗi cặp vỏ xe chạy được 4 tháng, trong khi XB có đến 6 cặp vỏ, tính ra tháng nào cũng phải thay hơn một cặp vỏ với giá 20 triệu đồng/cặp thì chỉ riêng tiền vỏ xe mỗi tháng phải đầu tư khoảng 30 triệu đồng. Như vậy, chỉ cần nộp 1,6 triệu đồng tiền phạt, là quá kinh tế so với việc phải thay vỏ xe tốn khoảng 30 triệu đồng (!). Theo ông N.V.D thì đó là cách hầu hết DN đang áp dụng. “Thế còn vấn đề TNGT thì sao?”, chúng tôi hỏi tiếp thì ông N.V.D trả lời tỉnh queo: “Hên xui thôi!”.

Ngoài nguyên nhân do các tài xế phóng nhanh, vượt ẩu, thiếu quan sát thì ý thức của người tham gia giao thông trên đường còn nhiều hạn chế cũng là một trong những yếu tố dẫn đến TNGT. Ghi nhận của chúng tôi tại một số tuyến đường có kẻ làn phân chia các phương tiện tham gia giao thông liên tục trong nhiều ngày qua, quả thật tình hình hết sức hỗn loạn. Rất nhiều người đi xe máy cứ vô tư chạy xe vào làn đường dành cho xe tải, thậm chí nhiều người từ các ngã ba, ngã tư đi vào trục đường lớn mà chẳng thèm quan sát. Đặc biệt, tình trạng rất phổ biến hiện nay là người lái ô-tô, kể cả mô-tô cứ vô tư sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông. Theo ghi nhận của CSGT tại các Trạm cửa ô Hòa Nhơn, Kim Liên và Hòa Hải, ở các vùng xa trung tâm thành phố, người điều khiển phương tiện tỏ ra khá chủ quan khi vừa đi vừa sử dụng điện thoại, vì vậy khi phát hiện có sự cố không xử lý kịp, dẫn đến TNGT. Qua công tác thống kê của Ban ATGT thành phố thì có đến gần 30% số vụ TNGT xảy ra khi người lái xe đang “bận” sử dụng điện thoại.

Xung quanh vấn đề này, trao đổi với chúng tôi, Trung tá Bùi Chí Hòa, Phó Trưởng phòng CSGT Công an thành phố cho biết: Sau 3 tháng triển khai Kế hoạch 137 về mở đợt cao điểm xử lý XB, xe tải vi phạm về trật tự an toàn giao thông và ô nhiễm môi trường đã đem lại nhiều kết quả. Vì vậy Giám đốc Công an thành phố chỉ đạo lực lượng CSGT tiếp tục thực hiện. Đặc biệt thay đổi các địa điểm để đóng chốt, tránh sự đối phó của các tài xế XB. Ngoài ra, lực lượng CSGT thành lập tổ tuần tra lưu động, được trang bị nhiều phương tiện như máy ghi hình, máy đo tốc độ, tuần lưu ở các tuyến đường để xử lý các lỗi vi phạm như chạy quá tốc độ quy định, tránh - vượt sai quy định, làm rơi vãi đất, cát trên đường… là những nguyên nhân chính dẫn đến TNGT. Thiếu tá Nguyễn Bá Cường, Tổ trưởng Tổ tuần tra lưu động, nhận xét: Việc tuần tra lưu động này giúp chúng tôi phát hiện được nhiều lỗi của tài xế dễ dẫn đến TNGT. Tuy nhiên qua đây cũng cho thấy, nhiều tài xế chưa thực sự ý thức được để hạn chế TNGT mà chủ yếu là tránh sự kiểm tra của lực lượng chức năng.

(Còn nữa)

THANH SƠN-NGỌC PHÚ