Nạn sử dụng giấy phép lái xe (GPLX) giả đang bùng phát mạnh với rất nhiều mánh khóe tinh vi, thế nhưng việc kiểm tra giám sát của cơ quan chức năng lại có nhiều kẽ hở.
CSGT cửa ô Kim Liên đang lập biên bản xử phạt một trường hợp vi phạm Luật Giao thông đường bộ. |
Làm GPLX giả: Quá dễ
Thống kê của Cục CSGT đường bộ cho biết trong năm 2010 cả nước đã phát hiện 4.331 trường hợp sử dụng GPLX ô-tô giả bị phát hiện, còn 6 tháng đầu năm 2011 cũng phát hiện 1.117 trường hợp sử dụng GPLX giả. Qua tìm hiểu của chúng tôi, việc sở hữu một GPLX giả khá đơn giản. Chỉ cần nhắc máy alô, hoặc lên mạng vào công cụ tìm kiếm Google thì chỉ trong đơn vị tính bằng giây đã có hàng ngàn địa chỉ cung cấp các dịch việc làm GPLX giả, với rất nhiều lời quảng cáo rất “ấn tượng” như bảo đảm có hồ sơ gốc, khi hoàn thành sẽ scan gởi qua mail để khách kiểm tra trước, đến khi nào đồng ý mới in ra và nhận tiền sau... và kèm theo đó là giá cả rất cạnh tranh nếu so với việc đi học lái tại các trung tâm.
Cũng bằng cách này, chúng tôi đã gởi mail cho 2 địa chỉ tuyido...@yahoo.com và alolacongay...@yahoo.com.vn yêu cầu gửi làm hộ một GPLX giả, ngay lập tức nhận được mail trả lời rất nhiệt tình, tuy nhiên cũng rất cẩn thận kèm theo câu “chúng tôi ở Sài Gòn, mọi liên lạc sẽ qua mail”.
Đem câu chuyện này “giới thiệu” với một tài xế xe tải, khi nghe xong anh ta cười và nói: “Cái đó là xưa rồi và cũng không an toàn nữa, bây giờ tụi tui làm bằng giả của chính mình”. Thấy tôi vẫn chưa hiểu, anh giải thích tiếp, “bây chừ ra đường dễ dính lỗi phạt của CSGT lắm, nhẹ thì vài trăm, còn nặng thì giữ GPLX vài tháng, như vậy thì có nước đói. Vì thế hiện nay cánh lái xe đường dài đa số lấy bằng thật của mình và nhờ dịch vụ copy thêm vài cái nữa để phòng CSGT. Nếu họ bắt vì lỗi gì đó và tạm giữ GPLX, mình cứ đưa cái copy đó ra... Thế là cứ vô tư chạy, không cần phải quay lại nộp phạt để lấy GPLX”. Cũng theo tài xế này, đây là cách hiện nay rất nhiều tài xế đường dài sử dụng để đối phó với CSGT.
Kiểm tra còn kẽ hở
Bỏ thời gian quan sát khá nhiều lần CSGT kiểm tra các xe tải, xe khách, chúng tôi nhận thấy công việc diễn ra khá nhanh gọn. Ở các điểm có CSGT chốt trực thường xuyên, nhiều xe không cần hiệu lệnh dừng xe của CSGT cũng chủ động dừng xe cách điểm kiểm tra vài chục mét và có phụ lái chạy đến trình các giấy tờ. Tất cả thời gian từ khi xe dừng lại và chạy đến trình giấy tờ cho CSGT chỉ diễn ra không quá một phút. Với thời gian như vậy, việc vừa kiểm tra các loại giấy tờ theo quy định cũng như phát hiện GPLX giả hay thật là không thể. Chỉ trong trường hợp xe vi phạm các lỗi khá rõ như chở quá tải, chạy quá tốc độ và các lỗi kỹ thuật như lốp xe, đèn chiếu... thì việc kiểm tra diễn ra lâu hơn.
Xung quanh vấn đề này, Trung tá Nguyễn Duy Hoàng, Phó Trạm CSGT cửa ô Kim Liên phân trần: Việc phát hiện GPLX giả không đơn giản vì “tay nghề” của những người làm rất tinh vi. Trong khi đó, lực lượng CSGT chưa được đào tạo chuyên sâu trong việc phát hiện, cũng như chưa được trang bị thiết bị phát hiện nhanh các loại GPLX giả nên gặp nhiều khó khăn. Còn Trung tá Lê Minh Dương, Phó Trạm CSGT cửa ô Hòa Phước thì cho rằng, muốn kiểm tra được GPLX giả phải có nhiều kinh nghiệm trong việc này, bên cạnh đó là thiết bị như kính lúp chẳng hạn. Đây có thể là lời giải thích cho việc các trạm CSGT của thành phố thời gian qua rất ít khi phát hiện được các trường hợp sử dụng GPLX giả.
Bài và ảnh: Trần Luân Sơn