(Trích báo cáo của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Trần Thanh Vân)
Năm 2010, Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) thành phố Đà Nẵng đã khởi tố 3 vụ về tội “Tuyên truyền chống nhà nước CHXHCN Việt Nam”, nhưng đều phải đình chỉ điều tra vì người thực hiện hành vi mắc bệnh tâm thần; khởi tố 60 vụ về ma túy gồm 77 bị can; khởi tố 312 vụ về xâm phạm sở hữu và trật tự quản lý kinh tế gồm 547 bị can, chủ yếu tập trung vào các loại tội cướp tài sản, cướp giật tài sản, trộm cắp tài sản, cưỡng đoạt tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản…
Các loại tội khác như: Sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán hàng cấm; lừa dối khách hàng; vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên… tuy có xảy ra nhưng số lượng không nhiều, hành vi phạm tội giản đơn. Đối với tội phạm trong lĩnh vực trật tự an toàn xã hội, Viện đã khởi tố 244 vụ gồm 492 bị can, chủ yếu tập trung ở các tội giết người, hiếp dâm trẻ em, giao cấu với trẻ em, dâm ô với trẻ em, vô ý làm chết người, chứa mại dâm…
Trong năm 2011, tình hình tội phạm có những diễn biến phức tạp so với năm 2010, tội phạm mới khởi tố tăng 70 vụ (12,7%) và 208 bị can (22,9%). Tội giết người tăng 9 vụ, có 1 vụ giết người để cướp tài sản. Đây là con số đáng báo động do ảnh hưởng lối sống thiên về bạo lực, coi thường tính mạng người khác, bất chấp pháp luật, chỉ vì một vài mâu thuẫn nhỏ đã xảy ra việc xô xát và sử dụng hung khí để giết người. Tội phạm về ma túy tăng cả số vụ và số lượng ma túy thu giữ, mặc dù các cơ quan chức năng đã có nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn và đẩy lùi nhưng loại tội này vẫn không giảm. Tội cướp và cướp giật tài sản tăng, bị can là người chưa thành niên của hai loại tội phạm này chiếm tỷ lệ 29,84%, đối tượng phạm tội sử dụng phương tiện mô-tô phân khối lớn thực hiện hành vi phạm tội gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông, đã xuất hiện tội trộm cắp theo băng nhóm, thực hiện hành vi phạm tội trong một thời gian dài mới bị phát hiện, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình trật tự an toàn xã hội.
Trong tổng số 1.116 bị can mới khởi tố có 138 bị can là người chưa thành niên, chiếm tỷ lệ 12,3%, tăng 1,6% so với năm trước; 135 bị can có tiền án, tiền sự, chiếm tỷ lệ 12%; 87 bị can nữ, chiếm tỷ lệ 7,8%; 278 bị can là người ở địa phương khác, chiếm tỷ lệ 24,9%; 479 bị can không có nghề nghiệp, chiếm tỷ lệ 42,9%.
Viện KSND phối hợp với Công an, Tòa án tập trung đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án trọng điểm, những vụ án phức tạp, dư luận đặc biệt quan tâm. Thông qua giải quyết các vụ án trọng điểm, phức tạp, Viện Kiểm sát hai cấp chủ trì cùng các cơ quan tiến hành tố tụng đã tổng kết rút kinh nghiệm về công tác điều tra, truy tố và xét xử các vụ án hình sự, tháo gỡ những vướng mắc và có thông báo chỉ đạo kịp thời cho cấp dưới thực hiện.
Năm 2012, Viện KSND thành phố Đà Nẵng tiếp tục thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ do Cấp ủy giao, gắn việc thực hiện nhiệm vụ công tác của ngành với việc giữ ổn định chính trị – xã hội, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Thực hiện tốt vai trò chủ trì trong việc phối hợp với các ngành hữu quan theo sự chỉ đạo của Thành ủy. Tiếp tục thực hiện có chất lượng, hiệu quả chủ trương của Đảng về “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra”, “Nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa” nhằm xử lý tội phạm kịp thời, tránh bỏ lọt tội và làm oan người vô tội, giảm số người bị bắt, tạm giữ hình sự sau đó phải trả tự do, các trường hợp trả hồ sơ để điều tra bổ sung, các bản án bị hủy để điều tra lại hoặc xét xử lại.
Nâng cao số lượng, chất lượng kháng nghị hình sự. Triển khai, thực hiện có hiệu quả công tác kiểm sát hoạt động tư pháp trong việc giải quyết các vụ, việc dân sự, vụ án hành chính và thi hành án hình sự theo quy định của các luật mới ban hành; bảo đảm đủ kiểm sát viên tham gia các phiên tòa dân sự, hành chính theo quy định. Tiếp tục nâng cao số lượng, chất lượng kháng nghị; kiểm sát chặt chẽ việc thi hành các bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; phối hợp với các cơ quan hữu quan giải quyết triệt để các khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp, không để xảy ra khiếu kiện đông người, bức xúc kéo dài.
Viện KSND thành phố kiến nghị HĐND thành phố yêu cầu các cơ quan hữu quan tăng cường công tác quản lý đăng ký tạm trú tại các khu vực phòng trọ, khách sạn, các khu dân cư mới, các chung cư, có biện pháp quyết liệt để giảm thiểu số lượng án hình sự do người địa phương khác đến gây án. Yêu cầu chính quyền cơ sở có biện pháp thích hợp phối hợp cùng gia đình quản lý tốt người bệnh tâm thần, tránh để xảy ra vụ việc đáng tiếc. Yêu cầu UBND chỉ đạo các địa phương, các ban, ngành liên quan có sự phối hợp với cơ quan thi hành án để giải quyết dứt điểm các tồn đọng trong công tác thi hành án dân sự liên quan đến đất đai nằm trong các khu vực giải tỏa đền bù trên địa bàn.
Đ.L (lược trích)
(*) Tít bài do Báo Đà Nẵng đặt.