Những năm gần đây, việc học kỹ năng sống trở thành trào lưu trong giới trẻ với số trung tâm, lớp dạy kỹ năng sống xuất hiện không ít. Nhưng không phải ai cũng nhận thức rõ được việc dạy và học kỹ năng sống sao cho đúng.
 |
| Thanh niên tham gia tập huấn về sức khỏe sinh sản do tổ chức Đoàn chủ trì. |
Ngộ nhận về kỹ năng sống
Kỹ năng sống bao gồm kỹ năng cứng và kỹ năng mềm. Trong đó, kỹ năng mềm được quan tâm hơn cả, gồm 5 kỹ năng cơ bản: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng tư duy, kỹ năng làm việc cộng đồng và kỹ năng đổi mới bản thân. Kỹ năng thuyết trình và kỹ năng làm việc cộng đồng được đánh giá là quan trọng nhất, đặc biệt khi nhu cầu giao lưu, hội nhập ngày càng trở nên bức thiết.
Tuy nhiên, diễn giả Nguyễn Lê Ly, Giám đốc Công ty TNHH Tâm Việt Đà Nẵng - công ty chuyên mở các lớp đào tạo về kỹ năng, cho rằng phần lớn các bạn trẻ bước đầu theo học đều mắc phải ngộ nhận cơ bản khi nghĩ kỹ năng sống là những kiến thức có thể học và thực hành ngay. Cũng có người xem kỹ năng sống là thiên bẩm, là kinh nghiệm sống của mỗi cá nhân nên không cần học. “Kỹ năng sống nói một cách đơn giản là quan hệ giữa người và người. Chúng ta học nó để làm mối quan hệ ngày càng tốt đẹp hơn, tạo ra những động lực thúc đẩy công việc đạt kết quả cao hơn, chuyên nghiệp hơn. Vì vậy, kỹ năng sống không có công thức nhất định nào, mà là sự rèn luyện của từng cá nhân trong quá trình lâu dài”, diễn giả Nguyễn Lê Ly nói.
Trong một hội thảo về chiến lược phát triển thanh niên, một đại biểu đã đặt vấn đề rằng, việc dạy kỹ năng sống cho thanh niên chưa thật sự bám sát thực tiễn đời sống của họ. Chẳng hạn như tình trạng sinh viên nam, nữ sống chung ngày càng nhiều nhưng có những bạn hoàn toàn không biết những biện pháp phòng tránh thai. Tại sao không chủ động trang bị kỹ năng sống cho đối tượng này để họ tự bảo vệ chính mình thay vì hô hào, tuyên truyền một cách hình thức?
Từng tham gia lớp học kỹ năng sống tại Trung tâm Tâm Việt Đà Nẵng (số 79 Quang Trung, quận Hải Châu), chị Đỗ Thị Hà Duyên (23 tuổi, phường Thạch Thang, quận Hải Châu) chia sẻ: “Những người trẻ như chúng tôi rất ít có cơ hội được trang bị kỹ năng sống. Nói kỹ năng sống thì ai cũng có nghe, có biết, nhưng cụ thể như thế nào thì... chịu!”.
Giáo dục còn hời hợt
Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy kỹ năng sống cho giới trẻ, nhiều trường học, tổ chức Đoàn, Hội của thanh niên đã đưa vấn đề này vào giáo trình giảng dạy, sinh hoạt. Tuy nhiên, trên thực tế mới chỉ cung cấp được những kiến thức cơ bản, đồng thời đội ngũ giảng viên phần lớn là kiêm nhiệm. Hằng năm, Hội LHTN thành phố thường tổ chức 2-3 lớp tập huấn về kỹ năng cho từ 300 - 400 đoàn viên, thanh niên, tập trung trang bị kiến thức về pháp luật, an toàn giao thông, sức khỏe sinh sản... Theo nhận xét của nhiều thanh niên, các lớp tập huấn này khá nhàm chán và sức lan tỏa chưa cao. Anh Bùi Thiên Vỹ, Chánh Văn phòng Hội LHTN Đà Nẵng cho biết: “Thời gian qua Hội LHTN thành phố rất quan tâm đến việc trang bị kỹ năng sống cho các hội viên nhưng gặp nhiều hạn chế. Các hoạt động tổ chức quy mô còn nhỏ nên chưa có sức lan tỏa, chưa tiếp cận được rộng rãi các đối tượng thanh niên. Ngay cán bộ Hội ở cơ sở cũng chưa chắc có đủ kiến thức về kỹ năng sống để truyền tải đến thanh niên”.
Trường ĐH Sư phạm Đà Nẵng thời gian gần đây đã đưa chương trình Hành trình thanh niên trở thành môn học bắt buộc, xem đây là hình thức trang bị kiến thức về kỹ năng sống cho sinh viên, giúp các bạn có thể tự bảo vệ mình khi sống xa gia đình.
Diễn giả Nguyễn Lê Ly cho biết, hiện nay trên địa bàn thành phố xuất hiện ngày càng nhiều trung tâm, lớp dạy kỹ năng sống cho thanh niên. Tuy nhiên, số lượng giáo viên đứng lớp còn rất ít, đó là chưa nói đến những giảng viên thật sự có tay nghề càng quá ít. Riêng Công ty Tâm Việt Đà Nẵng, để đào tạo được một giảng viên cấp 4 phải mất 6 tháng, nhưng sau khi đào tạo thì việc giữ được họ cũng rất khó. Vì vậy, nguồn giảng viên giảng dạy kỹ năng sống ở Đà Nẵng thiếu nhiều cả về chất lẫn về lượng.
“Không có giáo trình cụ thể nào về kỹ năng sống nên nếu giảng viên không có tay nghề nhưng vẫn đứng lớp thì sẽ là điều nguy hiểm vì như thế không những không giúp học viên tiếp cận được vấn đề mà còn có thể dẫn đến những lệch lạc trong tư tưởng. Trong thời buổi hội nhập, học kỹ năng sống rất cần thiết nhưng các bạn trẻ hãy cẩn thận khi lựa chọn điểm học để đạt được hiệu quả”, diễn giả Nguyễn Lê Ly nói.
Bài và ảnh: KHÁNH HÒA
