(ĐNĐT) - Ngày 9-11, các đại biểu Quốc hội thảo luận ở Hội trường về dự án Luật phòng, chống tham nhũng (sửa đổi).
 |
| Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) phát biểu tại hội trường. |
Nhiều đại biểu tán thành với Tờ trình của Chính phủ quy định việc thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.
Đại biểu Hồ Thị Cẩm Đào (Sóc Trăng) đồng tình cho rằng, việc thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị do Tổng Bí thư làm Trưởng ban là đúng với tinh thần và nội dung Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương Đảng, bảo đảm sự thống nhất lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng đối với toàn bộ hệ thống chính trị của Nhà nước trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng.
Đại biểu Chu Sơn Hà (Hà Nội) cũng thể hiện sự đồng tình cao với chủ trương của Đảng khẳng định trách nhiệm chính trị của Tổng Bí thư trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Theo đại biểu, nên hình thành theo mô hình 2 trong 1; Tổng Bí thư, Bí thư cấp ủy sẽ là trưởng ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng; Phó ban thường trực là trưởng ban nội chính của các cấp ủy; các phó ban trực tiếp là các cấp phó của các cơ quan Thanh tra, Viện kiểm sát Nhân dân, Công an, Tòa án Nhân dân... phụ trách các bộ phận phòng, chống tham nhũng của mỗi đơn vị. Cơ quan này được hình thành theo quyết định để xác minh từng vụ việc cụ thể của người có thẩm quyền. Như vậy sẽ không phát sinh thêm một cơ quan hay một bộ máy.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) lại cho rằng nên thành lập cơ quan phòng, chống tham nhũng trực thuộc Quốc hội để phù hợp với xu hướng của nhiều nước trên thế giới và lấy tên là Ủy ban Quốc gia về phòng, chống tham nhũng. Ủy ban Quốc gia về phòng, chống tham nhũng là cơ quan tối cao của đất nước trực thuộc cơ quan quyền lực cao nhất. Ủy ban có cơ chế đặc biệt, không tương đương hoặc giống các ủy ban khác của Quốc hội; trực thuộc và chịu trách nhiệm trước Quốc hội; có bộ máy hoạt động riêng, có một số đơn vị trực thuộc đảm nhiệm các chức năng phòng ngừa, điều tra, giám sát, pháp chế. Ủy ban không thuộc sự chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhưng vẫn chịu sự giám sát, chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội tại các kỳ họp. Quốc hội sẽ bầu các chức danh chủ chốt của Ủy ban.
Đại biểu đề nghị Quốc hội sẽ bầu Tổng Bí thư làm Chủ tịch Ủy ban. Tổng Bí thư vừa là người phụ trách cao nhất công tác phòng, chống tham nhũng của Đảng, vừa có bộ máy tham mưu của Đảng, vừa có bộ máy nhà nước để thực hiện chức năng phòng, chống tham nhũng. Như vậy sẽ chính danh và hợp pháp.
Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) ủng hộ quan điểm không giao chức năng phòng chống tham nhũng cho cơ quan hành pháp, vì ở một nhà nước pháp quyền, trách nhiệm phòng chống tham nhũng thuộc về cơ quan tư pháp, hoặc thuộc một cơ quan độc lập do Quốc hội chỉ định hoặc bầu ra thì mới phù hợp. Tuy nhiên, để thực hiện kết luận Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI), ở Trung ương thành lập Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng Bí thư làm Trưởng ban, nên trong dự thảo này, ban soạn thảo không đề cập về Ban chỉ đạo trung ương Phòng chống tham nhũng.
Nhưng để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và hợp lòng dân, ông Nghĩa đề nghị Ban soạn thảo nên nghiên cứu, thiết kế một điều luật riêng, quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban chỉ đạo trung ương phòng chống tham nhũng. Riêng về cơ cấu tổ chức của Ban này do Đảng quy định. "Phải luật hóa như vậy mới thể hiện công tác phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, của toàn dân và phải tuân theo pháp luật, đảm bảo tính kế thừa liên tục", ông Nghĩa nói.
Ngoài ra, để Ban chỉ đạo trung ương đủ mạnh, có thực quyền, làm đúng chức năng, nhiệm vụ mà Đảng, Quốc hội giao, đại biểu đề nghị thành lập cơ quan điều tra độc lập đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp, toàn diện của Ban chỉ đạo trung ương, thực hiện điều tra các vụ án về tham nhũng thì mới đủ tầm, đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
"Giặc nội xâm"
Theo đại biểu Huỳnh Nghĩa, trước đây tham nhũng chỉ xảy ra trong lĩnh vực kinh tế, nay lại xảy ra trong nhiều lĩnh vực, nhiều cấp, nhiều ngành, kể cả các ngành lâu nay ít quan tâm cũng bắt đầu trỗi dậy như giáo dục, y tế, thực hiện chính sách cho gia đình thương binh - liệt sĩ, xóa đói giảm nghèo, thậm chí ăn chặn cả tiền cứu trợ đồng bào vùng lũ lụt, vùng sâu, vùng xa…
"Tham nhũng đã trở thành mối hiểm họa lớn của đất nước. Bác Hồ lúc sinh thời đã từng nói tham ô, lãng phí, quan liêu là giặc nội xâm, thứ giặc ở trong lòng, giặc này nguy hiểm hơn giặc ngoại xâm vị giặc ngoại xâm còn rõ hình thù, có thể dùng súng đạn tiêu diệt”, ông Nghĩa nói.
Đại biểu nhận định, việc kê khai tài sản, thu nhập không phải là vấn đề mới mà đã đặt ra từ nhiều năm nay, nhưng thực tế chỉ dừng lại ở việc kê khai rồi để đó, chưa có tác dụng trong thực tế. Đại biểu nhất trí nhận định của Ủy ban Tư pháp, xác định việc kê khai tài sản, thu nhập của cá nhân là một trong những biện pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực hiệu quả nhất. Tuy nhiên, theo ông nghĩa, vướng mắc chủ yếu mang tính cốt lõi hiện nay là quy định của luật về vấn đề này chưa nghiêm, chưa có chế tài, dẫn đến việc kê khai còn mang tính hình thức, một số tài sản có giá trị chưa được kê khai theo đúng quy định.
"Để khắc phục tình trạng này, cần thiết kế một điều luật riêng, đặc biệt phải có chế tài tịch thu những tài sản cố tình che dấu, không kê khai. Đối với những trường hợp có sự nghi ngờ về tính trung thực của bản kê khai tài sản thì cơ quan thẩm quyền có quyền yêu cầu kê khai lại. Sau khi kê khai lại mà vẫn còn nghi ngờ thì tiến hành xác minh tiếp, làm rõ những vấn đề nghi vấn. Nếu qua xác minh, phát hiện có tài sản chưa được kê khai, cố tình không kê khai thì tiến hành xử lý, có thể ra quyết định tịch thu sung công quỹ nhà nước", đại biểu đề nghị.
ĐB Huỳnh Nghĩa khẳng định, việc kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn là vấn đề mấu chốt, là một trong những công cụ hữu hiệu nhất trong việc phòng chống tham nhũng. Nếu không có cơ chế kiểm soát tài sản, thu nhập thì việc kê khai tài sản vẫn chỉ là hình thức và không thể xác thực được.
Hữu Hoa - TTXVN
