Mới tảng sáng, điện thoại của Chủ tịch Hội Nông dân xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang) Đỗ Viết Vĩ đã đổ chuông. Giọng của ông Trần Xuân Thành, Trưởng ban Công tác Mặt trận, phó Già làng thôn Giàn Bí, như có lửa: “Anh lên mà coi, cả cái vườn chuối của tui vậy là hết sạch rồi!”...
Chuyện là, Hội Nông dân xã cuối năm ngoái hỗ trợ người dân Cơtu hai thôn Giàn Bí và Tà Lang hàng nghìn cây mít, cây chuối để bà con làm kinh tế vườn. Rút kinh nghiệm năm 2012 có gần 500 cây măng Điền Trúc cả hai thôn bị trâu, bò phá sạch, lần này, theo chỉ đạo của lãnh đạo xã, các trưởng thôn vận động bà con đưa trâu, bò nhà mình tập trung vô bìa rừng trên sông Bắc, cách xa khu dân cư hơn 10 cây số. Tất nhiên, có phân công người theo dõi, kiểm tra đàn gia súc thả rừng để bà con yên tâm.
Ban đầu, mọi sự diễn ra tốt đẹp. Trâu, bò thả rông có vẻ tròn trịa hơn; cây cối trong vườn nhà lên xanh mượt. Được mấy tháng thì đùng một phát, một số trâu, bò quen đường cũ bỏ rừng về nhà, sau một đêm đã ủi sạch công sức của một số hộ, trong đó có 100 gốc chuối và mấy luống khoai của hộ Trần Xuân Thành ở Giàn Bí, 50 gốc chuối và tre lấy măng của hộ Alăng Thảo ở Tà Lang...
“Đội quân có sừng” của cả hai thôn khoảng 150 con, theo Trưởng thôn Tà Lang Trần Văn Vân, những con “đào ngũ” là của các hộ có người già yếu hoặc mất sức lao động, không ai coi ngó. Chi bộ thôn thành lập tổ đoàn kết, nếu các hộ dân thuộc diện khó khăn này có yêu cầu, tổ sẽ huy động người đến giúp bà con làm chuồng, làm hàng rào để tránh xảy ra những việc đáng tiếc như thế.
Chương trình xây dựng nông thôn mới ở Hòa Vang vận động các hộ vừa rào vườn để cải tạo vườn tạp, vừa làm chuồng để quản lý trâu, bò, tránh tình trạng phóng uế lung tung, húc đổ hàng rào, phá hoại cây trồng... Ở xã Hòa Bắc, chủ trương này tỏ ra có hiệu quả. Ông Nguyễn Ngưng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã, đơn cử như thôn Lộc Mỹ đã có nghị quyết chuyên đề về chăn nuôi gia súc có chuồng trại; bà con rất thích vì tránh được tác hại của trâu, bò thả rông.
Sau vụ trâu, bò phá vườn ở Tà Lang và Giàn Bí, ông Đỗ Viết Vĩ than rằng, Hội Nông dân xã bỗng dưng bị mất uy tín. Cây cối tươi tốt thì cán bộ Hội thường xuyên lên thăm để gắn bó thêm tình cảm. Chừ không hộ nào dám nhận cây về trồng hết. Chỉ còn cách vừa hỗ trợ, vừa vận động bà con rào vườn, làm chuồng hẳn hoi thì mới tiếp tục chương trình trồng cây cải tạo vườn tạp được. Có như thế, bà con mới không bị “phá sản” kinh tế vườn vì trâu, bò... quen đường cũ.
VIÊN PHÚC QUÂN