Người dân làm chủ thể

Hòa Châu - vùng đất cuối nguồn sông Yên đã chạm đích mục tiêu xây dựng nông thôn mới. Đây cũng là vùng đất kề cận với đô thị Đà Nẵng nên đã phát huy thế và lực khi hạ tầng được cải thiện, đời sống văn hóa, tinh thần người dân được nâng cao…

Diện mạo nông thôn mới ở xã Hòa Châu, huyện Hòa Vang.

Anh Nguyễn Bình, Chủ tịch UBND xã Hòa Châu cho biết, xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM). Trong quá trình triển khai thực hiện xây dựng NTM, Hòa Châu có lợi thế là ngọn cờ đầu trong mô hình kinh tế HTX. Trong giai đoạn đổi mới và phát triển đô thị, xã có 40% diện tích được quy hoạch, chỉnh trang. Hòa Châu ở vị trí cầu nối giữa đô thị với vùng nông thôn phía nam huyện Hòa Vang nên hạ tầng được đầu tư đồng bộ. Hòa Châu cũng là một trong những đầu mối giao thông quan trọng của huyện Hòa Vang và là điểm tập trung của nhiều nhà máy, xí nghiệp lớn, có hệ thống giao thông thuận lợi (dọc theo quốc lộ 1A, tuyến đường ĐT 605 và đường Phạm Hùng) đã tạo điều kiện đẩy mạnh và phát triển thương mại, dịch vụ. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất ngày được đầu tư hoàn thiện, nhất là các công trình về điện - đường - trường - trạm… được nâng cấp và chuẩn hóa. Từ những lợi thế này, trong quá trình triển khai thực hiện xây dựng NTM, Hòa Châu đã đạt được nhiều tiêu chí. Năm 2009, xã chỉ mới đạt được 13/19 tiêu chí, còn 6 tiêu chí chưa đạt gồm quy hoạch, cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn, môi trường, hình thức tổ chức sản xuất, hộ nghèo. Sau 3 năm, Hòa Châu đã hoàn thành thêm 6 tiêu chí này.

Quá trình tổ chức thực hiện chương trình xây dựng NTM, xã Hòa Châu chú trọng vào yếu tố con người với việc xác định người dân làm chủ thể, trẻ hóa đội ngũ cán bộ, phát huy vai trò của các tổ chức Mặt trận và đoàn thể. Qua 10 năm công tác, từ một cán bộ làm công tác văn phòng, anh Nguyễn Bình đã vinh dự đảm nhận chức vụ Chủ tịch UBND xã khi tuổi đời còn rất trẻ. Ở Hòa Châu, những cán bộ đảm trách nhiệm vụ lâu năm nhưng do quá tuổi hay do trình độ học vấn chưa đủ chuẩn sẵn sàng ‘’nhường chức” cho lớp trẻ, tạo ra một khối đoàn kết nội bộ, góp phần quan trọng vào việc lãnh đạo, quản lý, điều hành... thực hiện nhiệm vụ của Đảng, chính quyền ở cấp xã... trong đó có nhiệm vụ chính trị quan trong là xây dựng NTM. Do có quy hoạch, đào tạo, bảo đảm có tính kế thừa, được rèn luyện, trưởng thành từ cơ sở, từ phong trào lên, nên đội ngũ cán bộ Hòa Châu được rèn luyện, đủ kinh nghiệm công tác, thấu hiểu được những đòi hỏi từ thực tế cuộc sống người dân, hoạch định được phương hướng, nhiệm vụ chính trị và giải quyết thấu đáo đòi hỏi của sự phát triển kinh tế-xã hội của xã.

Với phương châm lấy dân làm chủ thể trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM, xã Hòa Châu đã tập trung thực hiện công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng và trách nhiệm trong việc xây dựng NTM; kịp thời biểu dương, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến… Đặc biệt, xã đã phát huy vai trò chủ thể của người dân, mọi người dân đều nêu gương, phát huy ý thức cộng đồng trách nhiệm, chủ động, tự giác đóng góp công sức xây dựng NTM. Người dân hoàn toàn xóa bỏ tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào Nhà nước và nhận thức rằng thành quả từ việc xây dựng NTM ở địa phương phục vụ lại cho chính người dân. Điều kiện phát triển kinh tế được phát huy như tổ chức củng cố hợp tác xã và thành lập các tổ hợp tác sản xuất ở các thôn như trồng hoa, cây cảnh, làm nấm, nuôi chim bồ câu, nuôi cá lồng. Hình thức tổ chức sản xuất mới xuất hiện khi hình thành các tổ hợp tác sản xuất hoa tươi. Kinh tế hộ gia đình được phát huy khi tiếp cận với sản xuất tiểu thủ công nghiệp như sản xuất đinh, tái chế nhựa, bông vải… Các nguồn lực đầu tư thêm vào các tuyến đường giao thông nông thôn; thực hiện xóa hộ nghèo theo chuẩn mới của thành phố; đưa nước sạch về các thôn của xã, xây dựng và nâng cấp các nhà văn hóa thôn, xây dựng nhà ở dân cư kiên cố…

Anh Nguyễn Bình chia sẻ: “Chúng tôi được kế thừa nhiều lợi thế về đầu tư nông nghiệp, nông thôn từ hàng chục năm trước nên đã đạt được những kết quả khả quan về xây dựng NTM ngay trước khi chương trình này ra đời. Điều này cho thấy, nội dung của Chương trình xây dựng NTM trùng khớp với các mục tiêu phấn đấu về kinh tế, chính trị, xã hội của các nhiệm kỳ lãnh đạo ở xã trước đây”. Anh Bình cho biết thêm: “Trách nhiệm làm những xã đầu tiên về đích xây dựng NTM đã tạo áp lực rất lớn cho đội ngũ lãnh đạo xã. Cường độ làm việc của bộ máy những năm sau 2010 so với trước đó căng thẳng hơn rất nhiều, với vô vàn đầu việc”.

Trong 4 năm (2010-2013), kinh phí trực tiếp đầu tư cho chương trình xây dựng NTM tại Hòa Châu là 305 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước chỉ có 24 tỷ đồng, còn lại xã phải huy động từ nhân dân thông qua đóng góp bằng tiền, ngày công, hiến đất… Điều này khẳng định tính hiệu quả của việc phát huy quyền làm chủ của người dân, huy động được sức dân. Ở Hòa Châu, tiêu chí về vệ sinh môi trường khi triển khai gặp nhiều khó khăn bởi địa bàn rộng, ý thức người dân chưa cao. Do đó, trong quá trình thực hiện tiêu chí môi trường, cán bộ xã thường xuyên đến tận nhà vận động nhân dân tham gia vệ sinh môi trường, giữ gìn ngõ xóm sạch đẹp. Ban đầu là gom rác trên đồng, sau đó gom rác trong từng xóm để xe của Xí nghiệp Môi trường đến lấy. Vai trò của Mặt trận và các đoàn thể được phát huy, không chỉ có những phương pháp vận động khéo léo mà còn huy động được kinh phí để hỗ trợ xây dựng các địa điểm tập kết rác thải.

“Chúng tôi tự hào về những thành quả đạt được, song cũng chưa bao giờ coi là mình đã xong việc NTM, do đó cả hệ thống chính trị từ xã đến thôn sẽ tiếp tục phấn đấu để nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng NTM đã đạt”, anh Nguyễn Bình nói.

Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG