Nhằm phân tích, làm rõ hành vi sai trái của ông Trần Công Minh (trú số nhà 29 - Nguyễn Thông, quận Sơn Trà), con trai của Mẹ Việt Nam Anh hùng (VNAH) Phạm Thị Lành, phóng viên Báo Đà Nẵng đã có cuộc trao đổi với luật sư Đỗ Pháp (Văn phòng Luật sư Đỗ Pháp).
 |
| Mặc dù ông Nguyễn Đắc Xứng, Phó Chủ tịch UBND quận Sơn Trà đã ra sức thuyết phục, nhưng ông Trần Công Minh (bìa trái) đã từ chối thiện chí đưa Mẹ VNAH Phạm Thị Lành về nhà. Ảnh: H.HIỆP |
* Dưới góc nhìn của một luật sư, ông đánh giá như thế nào về những hành vi của ông Trần Công Minh, cả mặt pháp lý lẫn đạo lý?
- Dưới góc độ là một luật sư, tôi phân tích những hành vi của ông Trần Công Minh theo đúng quy định của pháp luật. Ở đây cần tách bạch rõ ràng ra những quan hệ pháp lý phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên.
Ông Minh nếu xét thấy quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm hại thì có thể dùng rất nhiều quan hệ pháp lý để thực hiện, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình thông qua Luật Khiếu nại và tố cáo, Luật Hành chính, Luật Dân sự, Luật Hình sự. Thật khó có thể chấp nhận được hành vi ông đưa Mẹ VNAH Phạm Thị Lành đã trên 90 tuổi ra nhằm tạo nguyên cớ, gây áp lực lên các cơ quan chức năng. Hành vi này hoàn toàn không thể chấp nhận được cả về mặt pháp lý lẫn đạo lý. Bởi về mặt pháp lý, không thể nào sử dụng biện pháp mà pháp luật không cho phép.
Pháp luật không chấp nhận bất cứ một giao dịch nào đem sinh mạng, tính mạng, tình trạng sức khỏe của một con người, mà đặc biệt là một Mẹ VNAH trên 90 tuổi ra để gây áp lực, chưa kể đến sức khỏe của mẹ. Còn về mặt đạo lý, đây là hành vi… tận cùng của bất hiếu. Không thể đưa người mẹ của mình, đặc biệt là Mẹ VNAH ra để mưu đồ quyền lợi cá nhân mình mà chà đạp lên chữ hiếu, chà đạp tình mẫu tử thiêng liêng, trái đạo lý truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam.
* Vậy pháp luật đã điều chỉnh những hành vi của ông Minh ra sao thưa luật sư?
- Hành vi của ông Minh là đậu đỗ xe không đúng nơi quy định, đưa Mẹ VNAH ra để cản trở, bố trí người và tự quay phim lực lượng chức năng thi hành nhiệm vụ, còn vợ là Ngô Thị Hạnh Thảo dùng xăng tạt vào lực lượng chức năng… Nếu cơ quan tiến hành tố tụng đi sâu vào những việc này thì tùy theo tính chất, mức độ, căn cứ Bộ luật Hình sự, ông Minh và bà Thảo sẽ bị xử lý theo Điều 245 về tội gây rối trật tự nơi công cộng, Điều 257 về tội chống người thi hành công vụ, Điều 122 về tội vu khống, Điều 258 về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Những quan hệ pháp lý này điều chỉnh hành vi của con người chứ không phải ông Minh muốn làm gì thì làm.
* Theo luật sư, việc chính quyền tiến hành xử lý, di chuyển xe của ông Minh đậu chắn cửa nhà sinh hoạt cộng đồng khu vực An Thị 2 đã đủ căn cứ pháp lý chưa, có vi phạm điều nào không ?
- Tôi khẳng định đây là nhà sinh hoạt cộng đồng chứ không phải là nhà tình nghĩa, mối quan hệ pháp lý này cũng đã được pháp luật điều chỉnh rất rõ rồi. Còn nếu ông Minh cho rằng đây là nhà tình nghĩa của mẹ ông thì ông có quyền khởi kiện để làm sáng tỏ vấn đề. Nhưng ông Minh đã đậu xe chắn cửa trước nhà sinh hoạt cộng đồng, lại còn cản trở không cho dân họp, khiến dân phải họp ở vỉa hè, không những thế còn phá phách, chửi bới…Tôi được biết thành phố, quận, đặc biệt là UBND phường An Hải Tây - nơi ông Minh và mẹ Lành cư trú - đã làm tất cả những việc theo đúng quy định của pháp luật. Việc chính quyền xử lý, di chuyển xe đậu đỗ trái phép ra khỏi nhà sinh hoạt cộng đồng là việc làm cần thiết, đúng quy định của pháp luật bởi ông Minh đã cản trở sinh hoạt của các tổ dân phố, làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự trong khu vực và xâm hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức khác.
* Trong quá trình xử lý, di chuyển xe đỗ không đúng nơi quy định, có một số phụ nữ và người tham gia đã vào đưa mẹ Lành ra khỏi hiện trường vụ việc và đưa đến Trung tâm Y tế (TTYT) quận Sơn Trà để chăm sóc sức khỏe. Thưa luật sư, việc làm này có vi phạm pháp luật không ?
- Các chị phụ nữ và những người tham gia đã đưa Mẹ VNAH Phạm Thị Lành vào TTYT quận Sơn Trà chăm sóc sức khỏe là việc làm chính đáng. Bởi vì bà Thảo dùng xăng tưới quanh khu vực đó, nếu không may để phát hỏa thì gây hậu quả cực kỳ nghiêm trọng, nên trước hết, việc đưa mẹ đi, bảo đảm an toàn cho mẹ là đúng. Việc làm này rất đúng đạo lý, mà đạo lý là cái gốc của pháp lý. Người ta làm việc tốt cho mẹ ông mà ông Minh đi tố cáo ngược lại. Tôi cho rằng lương tâm không cho phép ông Minh làm như vậy.
* Vào chiều 11-7, UBND quận Sơn Trà đã mời ông Minh lên đối thoại với mục đích chính là vận động ông đưa mẹ Lành về nhà sau gần 1 tháng để mẹ ở tại TTYT quận, nhưng ông Minh không đồng tình. Trước khi bỏ về, ông nói rằng: “Việc đưa mẹ đi ở đâu là quyền của lãnh đạo và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Mẹ còn có quyền công dân!”. Luật sư nhìn nhận việc này như thế nào?
- Đây là việc làm cần thiết và tối thiểu ban đầu vì mẹ đâu có bệnh tật gì mà nằm ở TTYT quận Sơn Trà và ở đây lâu sẽ hóa bệnh. Và ông Minh cũng sẽ lợi dụng chuyện này để làm rắc rối thêm những mối quan hệ pháp lý khác và gây cho nhiều người khác có những nhìn nhận vấn đề không đúng. Trong trường hợp ông Minh không chấp hành, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có thể đưa Mẹ VNAH Phạm Thị Lành đến Trung tâm Phụng dưỡng người có công thành phố để chăm sóc, phụng dưỡng. Ông Minh và bà Thảo cũng phải có trách nhiệm về việc này, chứ không thể phó mặc cho chính quyền.
Với truyền thống nhân đạo, uống nước nhớ nguồn của người Việt Nam ta, tôi nghĩ rằng Mẹ VNAH Phạm Thị Lành chỉ là nạn nhân của hành vi trái pháp luật của vợ chồng ông Minh, bà Thảo. Do vậy, trong bất kỳ tình huống nào cũng phải bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mẹ, chăm sóc mẹ đến nơi đến chốn, tận tụy, tận tình, chứ đừng vì những chuyện đó mà lơ là chăm sóc mẹ, làm điều có lỗi với mẹ.
* Hiện ông Minh quyết liệt yêu cầu Viện KSND quận Sơn Trà và các cơ quan điều tra giải quyết đơn tố giác một số người bắt giữ Mẹ VNAH Phạm Thị Lành trái pháp luật theo khoản 3, Điều 123 của Bộ luật Hình sự về tội bắt giữ người trái pháp luật và có người phá khóa ô-tô lấy mất một số tài sản có giá trị ở trong xe. Quan điểm của luật sư về tố cáo này ra sao ?
- Ông Trần Công Minh tố cáo một số người bắt giữ Mẹ VNAH Phạm Thị Lành theo khoản 3, Điều 123 Bộ luật Hình sự về tội bắt giữ người trái pháp luật là hoàn toàn không có cơ sở. Việc đưa Mẹ VNAH vào TTYT quận Sơn Trà là biện pháp tối ưu trong hoàn cảnh lúc đó để bảo vệ mẹ. TTYT là nơi khám, chữa bệnh, địa chỉ nhân ái, không phải là “chế tài” để giam giữ người. Việc ông Minh tố giác mất đồ đạc trong xe cũng không có cơ sở.
Tôi cho rằng ông Minh đang tạo ra những nguyên cớ để làm trầm trọng vấn đề lên, chứ không có nguyên nhân chính đáng và nguyên cớ đó không phát sinh quyền và nghĩa vụ các bên. Tôi cũng cho rằng có mối quan hệ nhân quả trong những chuyện này và nguyên nhân, hậu quả cần được các cơ quan thẩm quyền nghiên cứu, xem xét một cách thấu đáo, giải quyết dứt điểm, kiên quyết trên tinh thần thượng tôn pháp luật.
* Xin cảm ơn luật sư đã trả lời phỏng vấn.
HOÀNG HIỆP thực hiện
