Lại nóng chuyện bán đất

Thời gian gần đây xuất hiện tình trạng doanh nghiệp khai thác đất đồi núi ở khu vực Trường bắn 327 (Đà Nẵng) mang đi bán để san lấp công trình trên địa bàn Quảng Nam, khiến dư luận bức xúc. Mặc dù những chiếc xe ben quá tải chở đầy ắp đất chạy trên đường hằng ngày nhưng không bị lực lượng chức năng kiểm tra tải trọng, xử lý (!).

Xe ben vận chuyển đất khai thác trái phép ra khỏi cổng Trường bắn 327.

Sáng 31-7, có mặt tại cổng Trường bắn 327, nằm ngay mặt đường Trường Sơn (quận Cẩm Lệ), chúng tôi thấy hàng trăm lượt xe ben ra vào tấp nập vận chuyển đầy ắp đất san lấp công trình.

Vô tư chở đất đi bán

Chúng tôi bám theo những chiếc xe ben màu xanh có dán chữ Tiến Thanh ở trên mặt kính đến cầu vượt Hòa Cầm, đoàn xe này rẽ xuống chân cầu, rồi đi về hướng xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang). Vừa qua khỏi chợ Lệ Trạch khoảng hơn 1km, những chiếc xe rẽ vào con đường đất thuộc thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến, huyện Điện Bàn (tỉnh Quảng Nam) xả những thùng đất đỏ đầy ắp xuống cho công trình đang thi công tại đây. Sau khi xe ben BKS 43X 2789 trút đất xuống, lập tức chiếc xe lu nằm sẵn ở công trình ủi đất san lấp đồng ruộng.  

Chỉ trong gần một giờ đồng hồ, có hàng chục lượt xe ben mang dòng chữ Tiến Thanh vận chuyển đất từ Trường bắn 327 đến công trình này để đổ đất. Theo quan sát tại hiện trường, khối lượng đất được đoàn xe Tiến Thanh chở từ Đà Nẵng vào đây khá nhiều, hình thành một con đường dài gần cả 1km, với chiều rộng mặt đường khoảng 30m.

Một người dân ở thôn Thái Cẩm cho biết, khu vực này là công trình đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đi qua. Gần 2 tháng nay, các đoàn xe ben chở đất từ Đà Nẵng chạy vào thôn Thái Lai san lấp mặt bằng hoạt động khá nhộn nhịp. Xe chạy nườm nợp cả ngày lẫn đêm, tiếng động cơ ầm ầm, bụi bay mù mịt làm đảo lộn cuộc sống người dân.

Chỉ tay về phía một chiếc xe ben chở đất đang chạy trên đường, chị T. (nhà ở gần chợ Lệ Trạch, xã Hòa Tiến) than thở: Xe ben chở đất chạy ầm ầm, không che chắn làm bụi rơi vãi tứ tung xuống đường. Ban ngày còn đỡ, chứ ban đêm, những đoàn xe ben chở đất từ Đà Nẵng vào Quảng Nam chạy bạt mạng qua tuyến đường này, kéo còi inh ỏi, khiến người dân ở đây không dám bước ra đường vì sợ tai nạn.  

Xe ben mang dòng chữ Tiến Thanh khai thác đất ở Trường bắn 327 đi san lấp công trình tại thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam sáng 31-7.

Khai thác trái phép

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hoạt động khai thác đất đồi núi ở khu vực Trường bắn 327 diễn ra đã lâu. Hằng ngày, có hàng trăm lượt xe ben ra vào khai thác, vận chuyển đất đi nơi khác tiêu thụ. Ông Trần Văn Dũng, Trưởng phòng Quản lý khoáng sản và tài nguyên nước, Sở Tài nguyên-Môi trường cho biết, lâu nay ở khu vực này, UBND thành phố Đà Nẵng không cấp giấp phép cho doanh nghiệp khai thác vận chuyển đất. Dù vậy, họ vẫn ngang nhiên tổ chức khai thác trái phép.

Vậy sao không ngăn chặn, xử lý? Trả lời câu hỏi này của chúng tôi, ông Trần Văn Dũng nêu lý do: Dù biết doanh nghiệp khai thác trái phép nhưng vì đây là khu vực quân sự nên các lực lượng chức năng của Sở Tài nguyên-Môi trường không vào bên trong kiểm tra, đình chỉ được. Vừa qua, sau khi kiểm tra, Sở Tài nguyên-Môi trường đã có Báo cáo số 616 trình UBND thành phố Đà Nẵng, nêu rõ: “Thời gian qua, tại khu vực Trường bắn 327 diễn ra hoạt động khai thác đất đồi trái phép với quy mô lớn. Việc khai thác đất đồi vận chuyển làm vật liệu san lấp đã làm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên tuyến quốc lộ 14B, đoạn từ cổng Trường bắn 327 đến Dốc Võng”.

Cũng theo ông Trần Văn Dũng, cũng trong báo cáo này, Sở Tài nguyên-Môi trường kiến nghị UBND thành phố Đà Nẵng có công văn gửi Bộ Tư lệnh Quân khu 5 đề nghị kiểm tra, dừng hoạt động khai thác đất đồi trái phép tại khu vực Trường bắn 327. Trường hợp khai thác, vận chuyển đất ra khỏi khu vực để lấy mặt bằng làm công trình quốc phòng thì phải lập thủ tục thăm dò, khai thác theo quy định của Luật Khoáng sản 2010.

Trạm cân đặt bất hợp lý (!)

Từ nửa cuối tháng 7 đến nay, trên tuyến đường Trường Sơn, cơ quan chức năng lập trạm cân để kiểm tra xe quá tải. Thế nhưng, các đoàn xe ben quá tải vận chuyển đất khai thác trái phép ở khu vực Trường bắn 327 đi san lấp công trình lại không hề bị kiểm tra tải trọng. Nguyên nhân do trạm cân này đặt cách cổng Trường bắn 327 khoảng hơn 200m, hướng đường tránh Nam Hải Vân - Túy Loan. Trong khi đó, xe ben chở đất quá tải sau khi ra khỏi cổng Trường bắn 327 xuôi ngược lại về hướng cầu vượt Hòa Cầm.

Chiều 31-7, sau khi nghe chúng tôi phản ánh ý kiến của người dân về việc đặt trạm cân bất hợp lý, không kiểm tra được tải trọng xe ben chở đất từ Trường bắn 327 ra, ông Nguyễn Trung Nghĩa, Chánh Thanh tra Sở Giao thông vận tải cho rằng, việc đặt trạm cân lực lượng thanh tra thực hiện theo kế hoạch, quy định của UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt. Về nguyên tắc, nơi đặt trạm cân phải thông thoáng, không ảnh hưởng giao thông. Vì vậy, trạm cân đặt tại vị trí hiện nay là hợp lý.

Như vậy, trạm cân này không thể kiểm tra được tải trọng của các đoàn xe ben chở đất ở Trường bắn 327 đi ra? Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Trung Nghĩa nói thêm, chỉ xe nào đi qua khu vực trạm cân thì lực lượng chức năng mới kiểm tra được tải trọng. Còn trường hợp xe không đi qua, thì trách nhiệm thuộc về các lực lượng khác.  

Trước thực tế trên, ông V. (nhà ở đường Trường Sơn) bức xúc: Xe ben chở đất ở Trường bắn 327 chạy nườm nượp trên đường suốt từ sáng đến tối, bụi bay mịt mù, ảnh hưởng nghiêm trọng cuộc sống, nhưng chẳng thấy lực lượng chức năng kiểm tra xử lý. Lẽ ra trạm cân phải được đặt bên dưới cổng Trường bắn 327 để xử lý xe ben chở đất quá tải thì mới đúng, nhưng họ lại đặt bên trên cổng Trường bắn 327 thì chẳng khác nào “né” những đoàn xe ben này.

Còn đại diện một doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực khai thác đất đồi, san lấp mặt bằng thừa nhận, nếu một chiếc xe ben Dongfeng do Trung Quốc sản xuất chở đầy đất thì nhất định vượt tải trọng từ 20-25 tấn (!).

Bài và ảnh: NGỌC ĐOAN