(Tiếp theo và hết)
Tổng kết lý luận và thực tiễn gần 70 năm Đảng ta cầm quyền, đặc biệt là qua gần 30 năm đổi mới (1986 - 2015), nội dung phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước được đúc kết là:
- Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng cương lĩnh chính trị, đường lối, chủ trương, chính sách, lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa cương lĩnh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng thành hiến pháp, pháp luật, cụ thể hóa thành các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước và tổ chức nhân dân thực hiện kịp thời và có hiệu quả.
Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng các định hướng giải quyết các vấn đề trọng đại của quốc kế dân sinh, các vấn đề cụ thể nhưng có ý nghĩa chính trị quan trọng liên quan đến các tầng lớp nhân dân cũng như quan hệ tới lĩnh vực đối ngoại.
Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng công tác tổ chức, cán bộ thông qua việc giới thiệu cán bộ đủ tiêu chuẩn (có TÂM, TẦM và TÀI) để ứng cử hoặc bổ nhiệm vào các cơ quan Nhà nước, xây dựng bộ máy Đảng và Nhà nước hợp lý, trong sạch, vững mạnh.
Đảng lãnh đạo Nhà nước thông qua các tổ chức Đảng (Đảng đoàn, ban cán sự Đảng, cấp ủy Đảng) kết hợp chặt chẽ với các cá nhân đảng viên hoạt động trong các cơ quan Nhà nước, theo nguyên tắc tập trung dân chủ và nêu cao vai trò, trách nhiệm của đảng viên là thủ trưởng. Tổ chức Đảng và đảng viên công tác trong các cơ quan Nhà nước phải nghiêm chỉnh chấp hành mọi nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chấp hành mọi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng đã được thể chế hóa, cụ thể hóa về mặt Nhà nước.
Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của bộ máy Nhà nước thông qua các tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên, các ban của Đảng, đồng thời lãnh đạo, tổ chức, động viên quần chúng nhân dân kiểm tra, giám sát các công việc và hoạt động của Nhà nước, của các cán bộ lãnh đạo trong bộ máy Nhà nước, phát hiện mặt tốt để phát huy, mặt yếu kém để khắc phục.
Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng công tác tư tưởng, thuyết phục và nêu gương, thông qua việc giáo dục nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức trách nhiệm, tinh thần phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy Nhà nước; đồng thời giáo dục nhân dân chấp hành Hiến pháp và pháp luật, thực hiện kế hoạch Nhà nước, tích cực tham gia xây dựng Nhà nước để làm chủ nhà nước tốt hơn.
Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng việc xây dựng và thực hiện quy chế làm việc của các cấp ủy Đảng với các cấp tương ứng của Nhà nước từ Trung ương đến cơ sở. Đây là vấn đề then chốt trong cụ thể hóa phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước.
Như vậy, trong quá trình đổi mới phát triển xã hội, Đảng ta phải luôn luôn quan tâm nâng cao năng lực cầm quyền, trong đó coi trọng đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước. Điều đó chứng tỏ, Đảng ta thể hiện là đảng trí tuệ, lương tâm và trách nhiệm đối với dân tộc.
PGS, TS TRƯƠNG MINH DỤC
Tài liệu tham khảo
- Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1991.
- Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011.
- Hồ Chí Minh: Toàn tập, t. 2, 9, 10, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
- Lê Duẩn: Tình hình thế giới và nhiệm vụ quốc tế của Đảng ta, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1975.
- Nguyễn Đức Bình: Chủ thuyết cách mạng và phát triển Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2012.
- Lưu Văn An: “Vai trò của hệ thống chính trị đối với sự phát triển xã hội”. In trong: Chính trị và phát triển bền vững trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế - Những vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị - Hành chính, Hà Nội, 2009.
- Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Bảy mươi năm Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
- Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: 75 năm Đảng Cộng sản Việt Nam (1930 - 2005), Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, 2005.
- Mạch Quang Thắng: “Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam với vấn đề dân chủ trong xã hội”. In trong: Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Bảy mươi năm Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr. 383- 395.
- Ngô Đăng Tri: 82 năm Đảng Cộng sản Việt Nam Những chặng đường lịch sử, Nxb. Thông tin và Truyền thông, Hà Nội, 2012.
- Nguyễn Phú Trọng, Tô Huy Rứa, Trần Khắc Việt (Đồng chủ biên): Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trong thời kỳ mới, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2004.