Cùng với hệ thống lái, thắng ô-tô có vai trò rất quan trọng đảm bảo cho ô-tô vận hành an toàn, đúng kỹ thuật. Tuy nhiên, trên thực tế, hiện nay việc quản lý, bảo dưỡng và kiểm tra thắng còn nhiều bất cập.
Kiểm tra hệ thống thắng tại Cơ sở I Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Đà Nẵng. |
Qua công tác kiểm định tại thành phố Đà Nẵng, lỗi về hệ thống thắng thường xảy ra nhiều nhất trong các lỗi không đạt khi đăng kiểm.
Cụ thể, kết quả kiểm định phương tiện ô-tô tháng 7-2015 của Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới thành phố cho thấy, trong số 5.923 phương tiện kiểm định, đã phát hiện 1.312 phương tiện không đạt yêu cầu về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
Trong số này, lỗi hệ thống thắng không đạt là 606 trường hợp (chiếm 51,4%) Tương tự, trong tháng 6-2015, trong số 5.250 phương tiện đăng kiểm có 1.144 phương tiện không đạt thì có 461 trường hợp (chiếm 44,5%) không đạt về hệ thống thắng.
Trao đổi về tình trạng trên, ông Nguyễn Quảng, Phó Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới thành phố cho rằng, đây là “căn bệnh khó chữa trị nổi”. Bởi theo ông, đa số chủ phương tiện trước khi đưa xe đi đăng kiểm đều đã sửa lại hệ thống thắng, tuy nhiên chừng đó là chưa đảm bảo an toàn.
Do quy định hiện nay, nếu khi đăng kiểm phương tiện mà trong quá trình kiểm tra một bộ phận nào đó không đạt thì trong ngày đó chủ phương tiện có quyền được đưa xe ra ngoài khắc phục, sau đó được kiểm tra tiếp. Quy định này nhằm tạo mọi điều kiện cho chủ phương tiện kịp thời sửa chữa bộ phận chưa đạt để đảm bảo lưu thông an toàn trên đường.
Thế nhưng, trên thực tế nhiều trường hợp sau 1 - 2 lần kiểm tra không đạt hệ thống thắng đã... bỏ đi luôn. Cũng theo ông Quảng, ngoài những tồn tại mang tính chủ quan của chủ phương tiện, thì quy định trong công tác đăng kiểm hiện nay cũng có “lỗ hổng” khá nguy hiểm. Đó là việc quy định hiện nay của Đăng kiểm Việt Nam kiểm tra hệ thống thắng, khi thao tác đạp thắng máy tính sẽ tự động đo và thông báo lực thắng có đủ hay không.
Với cách kiểm tra này không thể phát hiện được tình trạng má thắng có đảm bảo hay không. Vì có nhiều má thắng đã mòn, hoặc bị rỗ, nhưng vẫn ở giới hạn là dùng được, vì vậy máy tính báo là “lực thắng đạt yêu cầu”. Tuy nhiên, sau khi đăng kiểm, xe ra hoạt động trong một thời gian ngắn, má thắng đã hỏng nên không phát huy được tác dụng khi thắng, rất nguy hiểm.
Trong khi đó, việc kiểm tra an toàn phương tiện của lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) trong quá trình vận hành cũng chưa thể “xử” được lỗi về thắng. Bởi theo lực lượng CSGT làm nhiệm vụ trên đường, mỗi khi kiểm tra chuyên đề về an toàn kỹ thuật phương tiện cũng chỉ kiểm tra những bộ phận có thể quan sát bằng mắt thường như đèn chiếu sáng có hoạt động hay không, hoặc vỏ xe có mòn không... Riêng hệ thống thắng thì cũng “cho qua” vì không đủ phương tiện để cân đo cụ thể thông số về lực của má thắng.
Bên cạnh yếu tố mang tính kỹ thuật như vậy, công tác quản lý hiện nay của các doanh nghiệp cũng có “lỗ hổng” khiến phương tiện khó đảm bảo an toàn tuyệt đối. Phổ biến hiện nay với các doanh nghiệp vận tải là khi doanh nghiệp đầu tư phương tiện và làm hợp đồng giao xe cho tài xế vận hành chủ yếu chú ý về chia lợi nhuận hoặc trả công tài xế, còn việc bảo dưỡng, bảo trì xe gần như bỏ ngỏ.
Trong khi đó, tài xế là người làm ăn công nên cũng không quan tâm mấy đến những lỗi kỹ thuật ở dạng tiềm ẩn bên trong xe. Chính điều này dẫn đến tình trạng phương tiện cá nhân khi đi kiểm định hầu hết đều đạt yêu cầu, đặc biệt là hệ thống lái và thắng trong lúc thực tế ngược lại, dẫn đến phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật, dẫn đến xảy ra tai nạn giao thông.
Bài và ảnh: Thanh Vân