Đã hơn 25 năm trôi qua, kể từ năm 1989, khi bắt đầu đặt nền móng cho mối tình hữu nghị giữa tỉnh Yaroslavl (Liên bang Nga) với TP Đà Nẵng, các hoạt động giao lưu thương mại, đầu tư, du lịch, văn hóa, giáo dục giữa hai bên đã có những bước phát triển khá ngoạn mục. Đây có thể được coi là điểm sáng của mối quan hệ hợp tác Nga - Việt.
Lễ ký thỏa thuận hợp tác giữa Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng với Duma tỉnh Yaroslavl. Ảnh: VOV |
Năm 1989, ngay trong những ngày đầu tiên, đoàn cán bộ cấp cao của Ủy ban tỉnh Yaroslavl đã bay sang Đà Nẵng – miền Trung Việt Nam. Và kết quả là Xí nghiệp liên doanh Liên Xô - Việt Nam đã được thành lập với tên gọi Sovitcom. Đây cũng là giai đoạn Việt Nam bắt đầu mở cửa với khẩu hiệu đầy tính nhân văn “VIỆT NAM MUỐN LÀM BẠN VỚI TẤT CẢ CÁC NƯỚC” và là một mốc mới, mở đầu một giai đoạn tốt đẹp trong quan hệ hữu nghị giữa Yaroslavl (Liên bang Nga) và TP Đà Nẵng (Việt Nam).
Tháng 7-1999, theo lời mời của lãnh đạo tỉnh Yaroslavl, đoàn đại biểu của thành phố Đà Nẵng do ông Huỳnh Năm, Phó Chủ tịch UBND thành phố làm trưởng đoàn đã sang thăm Yaroslavl, trong thành phần đoàn còn có các doanh nghiệp TP Đà Nẵng. Với mục đích xác lập hướng hợp tác trong tương lai với Yaroslavl, đoàn Đà Nẵng đã thăm, khảo sát các xí nghiệp, trung tâm khoa học kỹ thuật, nhà máy lọc dầu và nghe giới thiệu về công nghiệp, đầu tư, thương mại… của tỉnh. Trong chuyến đi mở đầu, đoàn Đà Nẵng đã ký kết văn bản ghi nhớ với Phó Tỉnh trưởng Kovalev A.V.
Tháng 6-2000, thể theo lời mời của HĐND TP Đà Nẵng, đoàn đại biểu tỉnh Yaroslavl do Phó Tỉnh trưởng Fedorov A.G. dẫn đầu đã sang làm việc tại thành phố. Cùng đi với đoàn có Chủ tịch Ủy ban Thị trường tiêu dùng Semiakyna và đại diện cộng đồng doanh nghiệp của tỉnh gồm Sovitcom, Yarpolimermash, Yazda, Avtodizen, Vimpet… Qua đàm phán đã có các bản ghi nhớ về tham gia các cuộc triển lãm ở mỗi thành phố, thành lập các xí nghiệp liên doanh, hay mở các trung tâm thương mại…
Tháng 5-2001 là chuyến thăm Yaroslavl do Phó Chủ tịch UBND TP Huỳnh Năm dẫn đầu để ký kết các chương trình hoạt động chung và vạch ra các phương hướng hợp tác chiến lược. Đoàn còn tham gia triển lãm “ Yaroslavl - Thành phố mến khách“. Và sau đó, vào tháng 5-2002, đoàn đại biểu của TP Đà Nẵng do Phó Chủ tịch UBND TP Hoàng Tuấn Anh (nay là Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL) dẫn đầu đã đến Yaroslavl và ký kết nhiều văn bản quan trọng về kinh tế.
Từ ngày 17 đến 26-10-2002, một đoàn thông tấn báo chí, truyền hình tỉnh Yaroslavl do ông Vichto Keshencov dẫn đầu đã sang làm việc với TP Đà Nẵng với mục đích tổ chức tuyên truyền sâu rộng về kết quả hợp tác giữa hai địa phương trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Bộ phim tài liệu về Việt Nam được trình chiếu trên truyền hình Yaroslavl và nhiều bài báo giới thiệu về Việt Nam được đăng tải trên các báo địa phương và trung ương tại Nga.
Từ ngày 15 đến 24-6-2003, một phái đoàn của tỉnh Yaroslavl gồm 24 thành viên do ông Kruticov A.G, Chủ tịch Hạ viện tỉnh dẫn đầu trên một chuyên cơ đi từ Yaroslavl đã tới Đà Nẵng để tham gia cuộc triển lãm quốc tế giới thiệu toàn bộ những khả năng hợp tác về kinh tế, thương mại và du lịch giữa hai bên.
Tháng 9-2003, đoàn đại biểu tỉnh Yaroslavl do Tỉnh Trưởng Lisisin A.I. dẫn đầu đã thăm chính thức TP Đà Nẵng, trong đoàn có nữ phi công vũ trụ, Anh hùng Liên Xô Terescova V.V - người đã cắt băng khánh thành Nhà Văn hóa Hữu nghị Nga - Việt tại Hà Nội. Tại Đà Nẵng, ông Lisisin A.I. đã làm việc với lãnh đạo thành phố và ký kết thỏa thuận hợp tác giữa hai địa phương.
Từ ngày 25-7 đến 3-8-2006, một đoàn gồm 48 đại biểu do Chủ tịch Hạ viện tỉnh Yaroslavl Krutikov A.G dẫn đầu đã tới Đà Nẵng tham gia triển lãm “Những ngày Yaroslavl tại Đà Nẵng“, nơi hàng hóa của 50 xí nghiệp được giới thiệu. Hai bên đã có các bản ghi nhớ về tăng cường hợp tác, nâng cao hiệu quả của các liên doanh trong tương lai.
Vào ngày 14 đến 22-11-2006, Tỉnh trưởng Yaroslavl Lisisin A.I đã tham dự Hội nghị các nước Châu Á - Thái Bình Dương tại Hà Nội do Tổng thống Putin dẫn đầu. Nhân dịp này, Tỉnh trưởng Lisisin A.I đã có buổi làm việc với Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng tại thành phố biển.
Năm 2007, Đà Nẵng và Yaroslavl chính thức kết nghĩa, mở ra nhiều tiềm năng hợp tác giữa hai bên.
Tháng 6-2012, một đoàn doanh nghiệp của Đà Nẵng gồm 16 thành viên do Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, TS Võ Duy Khương dẫn đầu đã đến làm việc tại Yaroslavl. Trong chuyến công tác này, lãnh đạo hai bên đã thảo luận nhiều vấn đề mang tính chiến lược lâu dài về hợp tác song phương gồm đầu tư, thương mại, du lịch, văn hóa, giáo dục, đặc biệt là đã đặt vấn đề mở đường bay thẳng Yaroslavl – Đà Nẵng trong tương lai. Liên tiếp từ đó tới nay, lãnh đạo hai địa phương đã cử rất nhiều đoàn qua lại giao lưu, trao đổi kinh nghiệm và xúc tiến hợp tác về đầu tư, buôn bán thương mại hai chiều, văn hóa và du lịch.
Trong hành trình của mối quan hệ hữu nghị gắn bó bền vững giữa hai vùng đất, không thể không nhắc đến những con người đầy nhiệt huyết đã đặt nền móng cho sự hợp tác, phát triển quan hệ giữa Yaroslavl với Đà Nẵng trong suốt một phần tư thế kỷ qua. Tiêu biểu trong số đó, ông Vichto Keshencov, Tổng Giám đốc Sovitcom, Chủ tịch Câu lạc bộ “Những người yêu thích Việt Nam“ tỉnh Yaroslavl đã giành “quán quân vùng” với 65 lần bay sang Việt Nam trong suốt quá trình công tác.
Nhiều năm liền, cứ mỗi độ Tết đến xuân về, cộng đồng Việt Nam tại Yaroslavl tổ chức Tết cho bà con thì nguyên Phó Tỉnh trưởng Phedorov A.G. và Chủ tịch Hội Hữu nghị tỉnh Vichto Keshencov lại đến chúc Tết và chung vui cùng cộng đồng Việt Nam. Ông Victo Keshencov cho hay, vào nhưng ngày lễ của Việt Nam, các thành viên trong Câu lạc bộ thường tập trung tại văn phòng của ông nói về Việt Nam với những ly chè xanh Thái Nguyên, những cốc cà phê Trung Nguyên thơm ngon, đậm đà sắc Việt. Tại đó, ký ức về những chuyến tham quan, du lịch Việt Nam như râm ran qua từng câu chuyện kể…
25 năm, sau quãng đường dài, sự hợp tác đáng tin cậy giữa Yaroslavl (Liên bang Nga) và thành phố Đà Nẵng (Việt Nam) đã sai hoa kết trái. Yaroslavl đã đầu tư, chuyển giao kỹ thuật sản xuất khuôn mẫu lốp, các nhà máy đông lạnh sang Đà Nẵng; còn Đà Nẵng xuất sang Yaroslavl các mặt hàng thủ công mỹ nghệ cao cấp, những bộ salon mây, những bộ bàn đá, những bức tượng “Người Mẹ ôm con” được đặt trong công viên, “1000 năm bên bờ sông Katôrôtk” bằng đá cẩm thạch do những nghệ nhân tài hoa từ vùng Ngũ Hành Sơn của Đà Nẵng chế tác… Như đánh giá của phía Liên bang Nga, đây đúng là “khởi đầu của mối quan hệ giữa các vùng miền của Nga và Việt Nam“.
Phan Công Phúc và Vichto Keshencov (tháng 7-2015)
Theo Cổng TTĐT TP Đà Nẵng
* Thông tin về tác giả: ông Phan Công Phúc, một kiều bào hiện đang sinh sống và làm việc tại tỉnh Yaroslavl; và ông Vichto Keshencov, hiện là Tổng giám đốc Công ty Sovitcom. Bài viết có tham khảo tư liệu của “ Sổ tay lưu trữ Yaroslavl - một thời để nhớ”.