Tình hình sử dụng ma túy tổng hợp đang gia tăng kéo theo nhiều hệ lụy trên cả nước là thực trạng được đưa ra tại Hội nghị Sơ kết mô hình thí điểm tổ chức điều trị nghiện ma túy tổng hợp, do Cục Phòng chống tệ nạn xã hội thuộc Bộ LĐ-TB&XH tổ chức tại Đà Nẵng ngày 29-10.
20 năm, tăng hơn 3 lần…
Theo thông tin tại hội nghị, hiện cả nước có gần 185.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Trong 20 năm qua, số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý đã tăng hơn 3 lần, tăng thêm hơn 55.000 người. Trung bình mỗi năm, Việt Nam tăng thêm 6.400 người nghiện ma túy! Điều đáng nói, tỷ lệ người sử dụng ma túy tổng hợp có chiều hướng gia tăng, từ 1,4% (1996) lên 14,5% (2014), đều nằm trong độ tuổi từ 18-30. “Ma túy đá, thuốc lắc, viên nữ hoàng… là những tên gọi khác nhau của ma túy tổng hợp. Chúng có sức hủy hoại khủng khiếp bởi làm não bộ người sử dụng bị tổn thương nặng nề khiến không ít người đã trở thành bệnh nhân tâm thần vì sử dụng lâu ngày” - ông Phan Đình Thư, Trưởng phòng chính sách 06 thuộc Cục Phòng chống tệ nạn xã hội, Bộ LĐTB&XH cho biết.
Tại Đà Nẵng, tính đến tháng 6-2015, trong số hơn 1.000 người nghiện ma túy có trong hồ sơ quản lý thì có khoảng 80% là số người nghiện ma túy tổng hợp, trong khi năm 2007 gần như chưa có người nghiện ma túy tổng hợp. “Số người nghiện ma túy tổng hợp đang có chiều hướng gia tăng, nhất là trong giới trẻ, học sinh sinh viên. Khi sử dụng liều cao, người dùng ma túy tổng hợp trở nên lắm lời, hiếu động, hung bạo, mất ngủ, thích quan hệ tình dục và dễ gây ra các hành vi vi phạm pháp luật” - ông Lê Minh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội Đà Nẵng nói. Ông Đào Xuân Lục, Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh Nghệ An cũng cho biết, bệnh nhân nghiện ma túy tổng hợp có xu hướng ngày càng gia tăng với những biểu hiện lâm sàng đa dạng như: hoang tưởng, ảo giác, rối loạn hành vi, đập phá…
Hiện nay, Cục Phòng chống tệ nạn xã hội đang triển khai thí điểm tại Đà Nẵng, Quảng Nam và Nghệ An mô hình thí điểm điều trị cai nghiện ma túy tổng hợp để góp phần hạn chế tác hại do loại ma túy này gây ra. Ở Đà Nẵng, 45 bệnh nhân nghiện ma túy tổng hợp được điều trị thí điểm tại Trung tâm Giáo dục dạy nghề 05-06 bằng các loại thuốc và đến nay, khoảng 50% người có tình trạng sức khỏe bình thường và hòa nhập cộng đồng.
Còn nhiều khó khăn
Theo ông Lê Minh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội Đà Nẵng thì khó khăn lớn nhất hiện nay là đội ngũ nhân lực, nhất là cán bộ làm công tác y tế còn hạn chế về số lượng nên việc thực hiện mô hình đôi khi chưa thường xuyên. Đội ngũ cán bộ theo dõi công tác phòng chống tệ nạn xã hội các xã, phường còn hoạt động kiêm nhiệm trong khi chế độ chính sách hỗ trợ số cán bộ này còn hạn chế. “Cần tiếp tục tạo cơ chế theo dõi, tư vấn đầy đủ cho những người sau điều trị thí điểm, nhất là đối với những người có nguy cơ cao, người chưa có việc làm ổn định” - ông Hùng nói.
Cũng tại hội thảo, ông Huỳnh Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh Quảng Nam cho rằng, cơ sở hạ tầng và đội ngũ y bác sĩ còn thiếu và chưa bảo đảm để thực hiện cắt cơn cai nghiện cho đối tượng tại cộng đồng nên hiệu quả mô hình mang lại chưa cao. “Đối tượng nghiện đa số là những thanh, thiếu niên có tiền án, tiền sự và không có việc làm ổn định, nhận thức chưa đủ về tác hại của ma túy nên quá trình tư vấn, cắt cơn còn nhiều khó khăn” - ông Thanh nói.
Ông Lê Văn Khánh, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống tệ nạn xã hội cho biết, hiện nay, khó khăn chung là các hội chứng cai của người nghiện ma tuý tổng hợp không biểu hiện rõ ràng, dẫn đến việc xác định nghiện gặp khó khăn. “Cán bộ cần được tập huấn chuyên sâu về điều trị các rối loạn do sử dụng ma túy tổng hợp. Ngoài ra, trong quá trình điều trị người nghiện ma tuý tổng hợp cần liên tục có sự quan tâm, chăm sóc, tư vấn tâm lý đối với người nghiện” - ông Khánh nói. Ông Khánh cho hay, thời gian đến, Cục Phòng chống tệ nạn xã hội sẽ phối hợp với Bộ Y tế tổ chức đào tạo, cấp chứng chỉ hoặc chứng nhận về chẩn đoán và điều trị nghiện ma túy tổng hợp, đồng thời nghiên cứu, ứng dụng các phương pháp điều trị không dùng thuốc để nhân rộng trong toàn quốc.
Phương Trà
