Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, sáng 23-11, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) làm việc tại hội trường, biểu quyết thông qua Luật Thống kê (sửa đổi); thảo luận về dự án Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi).
Hầu hết các ĐBQH nhất trí về việc cần thiết sửa đổi Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi) thành Luật Trẻ em như trong Tờ trình của Chính phủ. Việc đổi tên này nhằm thể chế hóa chủ trương, nghị quyết của Đảng, cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp 2013 về việc thực hiện các quyền của trẻ em; tuân thủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia, đặc biệt là Công ước quốc tế về quyền trẻ em; khắc phục những hạn chế của luật hiện hành nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn.
Tuy nhiên, ĐB Nguyễn Thị Thanh Hòa (Bắc Ninh) đề nghị giữ nguyên tên Luật bởi các quy định của dự án Luật không chỉ quy định về trẻ em mà còn quy định về trách nhiệm của Nhà nước, gia đình, xã hội đối với trẻ em. Việc giữ nguyên tên Luật nhằm nhấn mạnh trách nhiệm, nghĩa vụ của Nhà nước, gia đình, xã hội và cả trẻ em đối với trẻ em.
Thảo luận về độ tuổi trẻ em, các ĐB Ma Thị Thúy (Tuyên Quang), Nguyễn Thị Hương Sen (Hải Dương), Phạm Thị Hồng Nga (Hà Nội)... nhất trí việc nâng độ tuổi trẻ em lên thành dưới 18 tuổi. ĐB Phạm Thị Hồng Nga cho rằng, việc điều chỉnh này là cần thiết, vừa bảo đảm tuân thủ Công ước quốc tế về quyền trẻ em, vừa thống nhất với các quy định của pháp luật Việt Nam về tuổi trưởng thành đầy đủ (tức là tuổi thành niên). Đồng thời, quy định như vậy phù hợp với độ tuổi hoàn thành giáo dục phổ thông; là bậc học giúp trẻ em hoàn thiện nhân cách, phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần để sẵn sàng tham gia vào đời sống xã hội.
Theo ĐB, từ 16 đến dưới 18 tuổi là độ tuổi có nhiều biến đổi về tâm sinh lý, độ tuổi hết sức nhạy cảm, cần được quan tâm đặc biệt để giúp trẻ em hoàn thiện nhân cách, phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần, giúp các em không bị nguy cơ lao động sớm; bảo vệ để không bị lạm dụng và xâm hại. Nâng độ tuổi trẻ em lên dưới 18 tuổi sẽ mở rộng được phạm vi áp dụng quyền trẻ em, tác động tốt đến khuyến khích học tập, bảo đảm tốt hơn cho nhóm người chưa thành niên có hoàn cảnh đặc biệt được quan tâm đầy đủ hơn, không phải bỏ học để kiếm sống, được hỗ trợ học tập để hoàn thành phổ cập giáo dục và giảm thiểu được nguy cơ khác.
Đồng ý với ý kiến đánh giá của Chính phủ là người dưới 18 tuổi chưa phát triển đầy đủ, chưa hoàn thiện về thể chất, tinh thần và tâm sinh lý, nhưng ĐB Nguyễn Văn Cảnh (Bình Định) đề nghị cần cân nhắc thận trọng đối với vấn đề này, bởi Việt Nam đã có các luật quy định quyền của nhóm tuổi từ đủ 16-18 tuổi được ưu tiên hơn người thành niên, như Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự, Bộ luật Lao động… Đặc biệt, Luật Thanh niên có một chương riêng quy định trách nhiệm của Nhà nước, gia đình và xã hội trong việc bảo vệ, bồi dưỡng thanh niên từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.
ĐB dẫn chứng theo báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH, nếu tuổi trẻ em tăng lên 18 tuổi, số trẻ em sẽ tăng từ dưới 27 triệu lên 30 triệu. Với số lượng cán bộ trực tiếp làm công tác trẻ em gần 2.500 người như hiện nay, chưa đáp ứng được yêu cầu bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Việc tăng số lượng trẻ em sẽ làm giảm nguồn lực dành riêng cho từng trẻ, dẫn đến công tác trẻ em sẽ càng hạn chế hơn nữa. Bên cạnh đó, cần rà soát lại một số luật đã và sẽ thông qua để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Một số ý kiến không tán thành việc liệt kê các quyền của trẻ em theo Công ước quốc tế về quyền trẻ em trong dự thảo Luật; đồng thời đề nghị bổ sung thêm các quyền của trẻ em như: Quyền được lắng nghe, được chia sẻ; quyền có quê hương để xác định họ hàng, dân tộc, quyền được ưu tiên trong chăm sóc sức khỏe, quyền được chăm sóc về dinh dưỡng...
ĐB Trần Thị Diệu Thúy (thành phố Hồ Chí Minh) đề xuất rà soát các quyền trẻ em để phân nhóm quyền theo độ tuổi và sự phát triển trẻ em, bởi có những quyền chỉ đến độ tuổi nhất định mới thực hiện được, như quyền có tài sản, quyền tiếp cận thông tin và quyền được bày tỏ ý kiến...
Theo ĐB Tô Văn Tám (Kon Tum), dự thảo Luật quy định quá nhiều quyền nhưng lại chưa quy định về bổn phận của trẻ em. Quyền và bổn phận phải đi liền với nhau, đều phải bảo đảm việc thực hiện.
Đối với quy định về các hành vi bị nghiêm cấm trong dự án Luật, ĐB Ma Thị Thúy nêu quan điểm: Qua nghiên cứu và thực tiễn xã hội hiện nay, thời gian qua có nhiều trường hợp trẻ em khi mới sinh ra đã bị chính bố mẹ bạo hành, vứt bỏ... Những hành vi đó cần bị trừng trị thật nghiêm minh. Dự án Luật đã quy định 16 hành vi bị nghiêm cấm nhưng còn thiếu một số hành vi như: bỏ mặc trẻ em, bạo lực trẻ em, bóc lột trẻ em. Ban soạn thảo cần nghiên cứu, bổ sung vào dự án Luật.
ĐB Điểu Huỳnh Sang (Bình Phước) nhận định thực tế xã hội hiện nay có nhiều trường hợp đem quyền sống của trẻ em để làm công cụ phục vụ cho lợi ích của mình. Dự án Luật cần bổ sung thêm quy định cấm cha mẹ tước đoạt quyền được sống của trẻ em; đồng thời bổ sung thêm trách nhiệm của gia đình bảo đảm sự phát triển hài hòa của trẻ em.
Bên cạnh đó, với 416 đại biểu tán thành (84,21%), QH đã biểu quyết thông qua Luật Thống kê (sửa đổi).
Luật Thống kê (sửa đổi) gồm 9 chương 72 điều quy định về hoạt động thống kê, sử dụng thông tin thống kê Nhà nước; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động thống kê, sử dụng thông tin thống kê Nhà nước; tổ chức thống kê Nhà nước và hoạt động thống kê, sử dụng thông tin thống kê ngoài thống kê Nhà nước.
Về xử lý vi phạm đối với các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thống kê và sử dụng thông tin thống kê, Luật quy định tùy theo tính chất và mức độ vi phạm được quy định trong pháp luật xử lý vi phạm hành chính và pháp luật hình sự. Hoạt động thống kê Nhà nước nhằm cung cấp thông tin thống kê, đáp ứng yêu cầu đánh giá, dự báo tình hình, hoạch định chiến lược, xây dựng kế hoạch, quy hoạch chính sách, quản lý, điều hành phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu sử dụng thông tin thống kê của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
TTXVN
