Bài 1: Bảo đảm giao thông đô thị theo hướng hiện đại

Hướng tới việc xây dựng thành phố an bình, văn minh, hiện đại, thời gian qua, thành phố Đà Nẵng thực hiện bước đầu việc lắp đặt camera phục vụ cho việc bảo đảm an toàn giao thông, an ninh trật tự trên địa bàn.

Từ hiệu quả ban đầu đó cũng như thực tiễn của thành phố, Thường trực Thành ủy vừa có chủ trương tăng cường lắp đặt hệ thống camera giám sát giao thông, an ninh trật tự để nâng cao chất lượng giám sát, theo dõi tình hình; từ đó có những giải pháp hữu hiệu hơn trong việc quản lý giao thông, an ninh trật tự, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của đời sống…

Thành phố hướng tới lắp đặt camera trên toàn bộ hệ thống giao thông.

Hiện nay, trên địa bàn thành phố có hơn 40 camera quan sát giao thông. Trong đó, dự án đèn tín hiệu giao thông do Tây Ban Nha tài trợ có 36 chiếc; số còn lại do thành phố tự lắp đặt (đang trong giai đoạn thử nghiệm tại 4 vị trí: Nút giao thông phía tây cầu Sông Hàn, Cách mạng Tháng Tám-Nguyễn Hữu Thọ và 2 đầu cầu Thuận Phước…).

Dự án do Tây Ban Nha tài trợ có 20 camera được lắp tại các vị trí có hệ thống đèn tín hiệu giao thông (THGT), 13 camera tại các nút giao không có đèn THGT và 3 camera tại Trung tâm điều hành (TTĐH). Việc kết nối các camera này với TTĐH bằng hệ thống tín hiệu hình ảnh qua cáp quang.

Sau hơn một năm vận hành, hệ thống này hỗ trợ tích cực cho việc tổ chức giao thông trên các tuyến đường đã được lắp đặt. Căn cứ vào kết quả do TTĐH nắm được, Sở Giao thông vận tải (GTVT) và các cơ quan chức năng đã điều chỉnh hàng loạt thời gian bật, tắt đèn xanh, đèn đỏ tại các nút giao thông phù hợp với thực tế lưu lượng giao thông vào từng thời điểm trong ngày; nhờ đó, góp phần giảm ùn tắc giao thông ở nhiều nút giao thông vào các giờ cao điểm và hạn chế được tai nạn giao thông (TNGT).

Tuy nhiên, các camera này có hạn chế là không xác định rõ được các biển số xe vi phạm, người gây TNGT do độ phân giải của các camera chưa cao. Vì thế không phục vụ được chức năng chụp hình rõ biển số, tự động phát hiện các hành vi vi phạm để xử phạt nguội người tham gia giao thông vi phạm.

Từ thực tế đó, thành phố lắp đặt thí điểm một số camera quan sát giao thông tại 4 vị trí giao thông là những nút giao thông trọng điểm, thường có TNGT hoặc ùn tắc giao thông như đã nêu trên. Tại điểm cầu Thuận Phước, Sở GTVT đã lắp đặt 2 camera ghi hình độ phân giải cao kèm đèn hồng ngoại để ghi nhận biển số các ô-tô qua cầu 24/24 giờ, tự động nhận dạng biển số các phương tiện, kết nối với cơ sở dữ liệu đăng kiểm để kiểm tra thông tin phương tiện, phát hiện các phương tiện vi phạm biển cấm xe tải, trọng lượng xe cho phép qua cầu và gửi hình ảnh đến Thanh tra Sở, TTĐH… để xử lý nguội.

Ưu điểm của hệ thống này là hệ thống phần mềm được cài đặt tại trung tâm, tự động xử lý hình ảnh được truyền về từ camera, hiển thị hình ảnh về xe vi phạm, biển số xe, điểm đánh dấu xe vi phạm (để phân biệt trong trường hợp ảnh có nhiều xe) và các thông tin đi kèm bao gồm thời gian, vị trí, loại xe, kích thước, tải trọng; tự động truyền ảnh đến cơ quan chức năng để xử lý.

Sau hơn một tháng lắp đặt, hệ thống này mang lại hiệu quả như tiết kiệm nhân lực trực, theo dõi, kiểm tra, xử lý trực tiếp tại hiện trường; đồng thời mang lại hiệu quả xã hội, tác động mạnh đến ý thức của chủ phương tiện và người điều khiển phương tiện; đặc biệt là nâng cao được ý thức tham gia giao thông của các chủ phương tiện, tình trạng xe quá tải qua cầu Thuận Phước đã giảm hẳn.

Việc lắp đặt camera tại nút giao thông phía tây cầu Sông Hàn đã phát huy tác dụng. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Đối với hệ thống camera giám sát giao thông tại 2 nút giao có đèn tín hiệu điều khiển giao thông như nút giao thông phía tây cầu Sông Hàn và Cách mạng Tháng Tám-Nguyễn Hữu Thọ đã giúp cơ quan chức năng giám sát trực tuyến tình hình trật tự an toàn giao thông tại các nút giao thông; tính toán lưu lượng giao thông trung bình thông qua diện tích chiếm dụng mặt đường của phương tiện nhằm tham khảo, phục vụ công tác điều khiển, hướng dẫn tổ chức giao thông để có phương án tổ chức giao thông.

Đồng thời, các camera này còn  tự động nhận dạng biển số, phát hiện các hành vi vi phạm trật tự ATGT như không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông, phương tiện đi không đúng làn đường, phần đường quy định (đi ngược chiều, đi không đúng làn đường, phần đường, đi sai làn đường để chuyển hướng rẽ trước nút) và dừng, đỗ trái quy định trong phạm vi nút giao thông.

Ngoài ra, hệ thống còn có chức năng trợ giúp an ninh cho người dân, thông qua các nút bấm, micro, loa trợ giúp an ninh tại 5 chân cột camera khu vực nút và kết nối video, âm thanh về TTĐH. Kết quả là các lực lượng chức năng thông qua TTĐH đã phát hiện nhiều xe cần theo dõi trong “danh sách đen” vi phạm của Thanh tra giao thông và Cảnh sát giao thông, xe hết hạn lưu hành, xe cần tìm kiếm, truy bắt; đặc biệt là giải quyết được bài toán về thiếu lực lượng chức năng tuần tra, kiểm tra tại hiện trường.

Tuy nhiên, hệ thống này cũng bộc lộ một số hạn chế như chỉ tập trung phát hiện, bắt lỗi vi phạm đối với ô-tô, chưa bắt lỗi mô-tô, xe máy, trong khi đó lực lượng này tham gia giao thông đông đảo và chiếm phần lớn trong số vụ vi phạm khi tham gia giao thông hiện nay.

Ông Nguyễn Đăng Huy, Phó Giám đốc Sở GTVT cho biết: Không còn nghi ngờ gì nữa, việc lắp đặt camera quan sát giao thông đã thực sự đem lại hiệu quả trong việc kiểm soát giao thông, giảm ùn tắc giao thông, nhất là sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức của người tham gia giao thông.

Vì vậy, Sở GTVT đang khẩn trương hoàn thiện báo cáo đánh giá khoa học về hiệu quả, sự cần thiết để trình UBND thành phố quyết định và có kế hoạch đầu tư, lắp đặt hệ thống camera trên toàn bộ hệ thống giao thông của thành phố trong tương lai.

Bài và ảnh: Đức Thịnh