Chỗ dựa pháp lý bảo vệ quyền lợi người lao động

Khi xảy ra tranh chấp, người lao động (NLĐ) thường chưa nắm vững pháp luật về lao động, cũng không có kỹ năng để tự bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu xảy ra kiện tụng, NLĐ luôn có tâm lý “con kiến kiện củ khoai”. Tâm lý đó dễ dẫn đến sự thỏa thuận thiếu công bằng mà phần thua thiệt thuộc về NLĐ. Họ cần có một chỗ dựa pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng. Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Nguyễn Đức Thanh trao đổi với Báo Đà Nẵng về vai trò của Câu lạc bộ (CLB) Luật sư Công đoàn vừa được thành lập.

CLB Luật sư Công đoàn ra đời vừa hỗ trợ pháp lý cho người lao động, vừa hỗ trợ cán bộ Công đoàn các cấp nâng cao kiến thức pháp luật, kinh nghiệm tranh tụng tại các phiên tòa lao động. Trong ảnh: Ra mắt CLB Luật sư Công đoàn ngày 30-6. Ảnh: THÀNH ĐIỆP

* Thưa ông, có phải từ việc LĐLĐ thành phố đại diện cho 19 NLĐ khởi kiện Công ty CP Xây dựng công trình giao thông Đà Nẵng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ mà thành lập CLB Luật sư Công đoàn?

- Theo tình hình hiện nay, chúng tôi dự báo tranh chấp lao động trong thời gian đến có xu hướng tăng và ngày càng phức tạp. Không phải doanh nghiệp nào cũng thực hiện nghiêm túc các chế độ chính sách đối với NLĐ theo quy định về pháp luật lao động. Theo thông tin từ cơ quan BHXH thành phố cung cấp, hiện có nhiều doanh nghiệp, người sử dụng lao động đang nợ tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp. Bên cạnh những doanh nghiệp gặp khó khăn trong làm ăn, còn có nguyên nhân là doanh nghiệp không chấp hành pháp luật về lao động; có doanh nghiệp chây ỳ, chiếm dụng các khoản phải nộp cho cơ quan BHXH theo quy định của pháp luật lao động. Đây chính là điều làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ, đồng thời là nguy cơ dẫn đến tranh chấp lao động.

Khi xảy ra tranh chấp, NLĐ thường chưa tường tận, chưa nắm vững pháp luật về lao động, cũng không có kỹ năng tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Nếu xảy ra kiện tụng, NLĐ luôn có tâm lý “con kiến kiện củ khoai”, kiện chắc gì thắng. Tâm lý đó dễ dẫn đến sự thỏa thuận thiếu công bằng mà phần thua thiệt thuộc về NLĐ. Họ cần có một chỗ dựa pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng. Vụ án lao động vừa qua là vụ án thứ hai LĐLĐ thành phố đại diện cho NLĐ khởi kiện thắng, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ. Đây cũng là cơ sở để LĐLĐ thành lập CLB Luật sư Công đoàn nhằm tạo chỗ dựa pháp lý vững chắc bảo vệ quyền lợi cho NLĐ.

* Hoạt động của CLB Luật sư Công đoàn nhằm giải quyết những vấn đề gì, thưa ông?

- Sự ra đời CLB Luật sư Công đoàn nhằm giải quyết các vấn đề sau:

+ LĐLĐ thành phố sẽ có đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp làm công tác đại diện bào vệ quyền và lợi ích NLĐ tại tòa. Chất lượng hiệu quả công tác đại diện bảo vệ quyền và lợi ích NLĐ tại tòa của LĐLĐ thành phố sẽ được nâng lên cả chất lượng lẫn số lượng. Đội ngũ cán bộ này sẽ là những nòng cốt, chuyên nghiệp trong thực hiện nhiệm vụ trên, nâng cao uy tín, trách nhiệm của LĐLĐ thành phố.

+ Việc thành lập CLB Luật sư Công đoàn sẽ giải quyết được bài toán về thời gian, thành viên CLB sẽ chuyên tâm về thời gian cho các vụ án được lãnh đạo LĐLĐ thành phố chỉ đạo.

+ Về lâu dài, cán bộ Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở của LĐLĐ thành phố sẽ cùng làm việc với những thành viên CLB Luật sư Công đoàn, được cọ sát thực tiễn các vụ án, dần hoàn thiện kiến thức tranh tụng tại tòa, trong thời gian gần sẽ đảm nhiệm được nhiệm vụ này tại cơ sở.

+ Thành viên CLB Luật sư Công đoàn sẽ tham gia cùng LĐLĐ thành phố trong việc phản biện và tư vấn các chính sách liên quan đến NLĐ, góp phần nâng cao chất lượng công tác góp ý phản biện pháp luật.

+ Tháo gỡ vướng mắc về cơ chế tài chính cho hoạt động tư vấn pháp luật của LĐLĐ thành phố.

* NLĐ có phải trả phí cho thành viên CLB Luật sư Công đoàn khi họ muốn ủy quyền cho luật sư trong trường hợp khởi kiện người sử dụng lao động?

- CLB Luật sư Công đoàn mới thành lập, gồm 24 thành viên, là những luật sư, cán bộ Công đoàn am hiểu pháp luật về lao động, trong đó có 6 luật sư, hội viên Hội Luật gia do Đoàn Luật sư và Hội Luật gia thành phố cử tham gia. Nhiệm vụ của CLB là tư vấn và hỗ trợ pháp lý NLĐ. Trong trường hợp cần thiết, CLB cử thành viên đại diện cho NLĐ tham gia trong các vụ án lao động và hoàn toàn miễn phí đối với NLĐ. NLĐ khi buộc phải khởi kiện người sử dụng lao động thì họ đã gặp khó khăn trong cuộc sống vì phải trải qua một quá trình dài khiếu nại, thương lượng nhưng không thành công. Lúc này, họ thực sự cần sự giúp đỡ của tổ chức Công đoàn sát cánh bên họ. CLB Luật sư Công đoàn sẽ giúp NLĐ vững tâm khởi kiện trong tâm thế bình đẳng trước pháp luật với người sử dụng lao động mà thông thường họ luôn có tâm lý yếu thế “con kiến kiện củ khoai”, kiện chắc gì thắng, bởi phía bị kiện cũng thuê những luật sư giỏi để bảo vệ mình.

Mặt khác, để làm tốt công tác bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho NLĐ, hằng năm, LĐLĐ thành phố ký kết chương trình phối hợp với TAND thành phố thực hiện các nội dung như: tuyên truyền, phổ biến pháp luật và tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ tham gia tố tụng cho cán bộ Công đoàn các cấp, quy trình khởi kiện, công tác tham gia tố tụng lao động theo quy định của Bộ Luật Dân sự (sửa đổi); kỹ năng tham gia tố tụng lao động, giải quyết tranh chấp lao động, đình công cho cán bộ Công đoàn chuyên trách, tư vấn viên các tổ tư vấn pháp luật và Công đoàn cơ sở các doanh nghiệp; phối hợp trong công tác giải quyết các vụ án tranh chấp liên quan đến Bộ luật Lao động, Luật BHXH, các chế độ, chính sách liên quan quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ; trao đổi, cung cấp thông tin định kỳ. Trong thời gian đến, CLB Luật sư Công đoàn sẽ tổ chức các cuộc tiếp NLĐ định kỳ để tư vấn, hỗ trợ pháp lý.

* NLĐ có nhu cầu tư vấn, hỗ trợ pháp lý về lao động hoặc muốn khởi kiện giải quyết tranh chấp lao động có trách nhiệm gì?

- Chúng tôi yêu cầu NLĐ có nhu cầu tư vấn, hỗ trợ pháp lý hoặc muốn khởi kiện giải quyết tranh chấp lao động phải cung cấp đầy đủ thông tin trung thực, chính xác cùng bằng chứng. Tâm lý chung là NLĐ thường chỉ cung cấp thông tin những gì mình đúng và giấu cái sai, khuyết điểm của mình. Song, qua quá trình tham gia giải quyết tranh chấp cho NLĐ, chúng tôi đều tham vấn ý kiến của các cơ quan liên quan để quyết định hướng đi trong giải quyết tranh chấp.

* Cảm ơn ông.

SƠN TRUNG thực hiện