Đưa các hoạt động tôn giáo đi đúng hướng

Tiếp tục chương trình làm việc tại kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV, chiều 24-10, đại biểu Quốc hội làm việc tại hội trường, thảo luận về một số nội dung còn có ý kiến khác nhau của Luật tín ngưỡng, tôn giáo. Dự án Luật này đã được các đại biểu Quốc hội thảo luận tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII.

Theo các đại biểu, dự thảo Luật có nhiều vấn đề mới, thông thoáng, giảm bớt cơ chế xin - cho, có sự mở rộng với các tôn giáo. Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người bị tạm giữ, tạm giam, phạt tù, chờ thi hành án tử hình được Nhà nước bảo đảm. Nhiều hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trước đây được quy định rất chặt chẽ, phải đăng ký, cấp phép, đề nghị, chấp thuận thì nay chỉ cần được thông báo. Việc thành lập mới, chia tách, sáp nhập cũng thông thoáng hơn.

Nhà nước Việt Nam xác nhận, bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam thông thoáng hơn trước đây, kể cả việc thuê, mượn địa điểm để sinh hoạt tôn giáo chung. Đặc biệt, điều kiện công nhận tổ chức tôn giáo trước đây là 23 năm, nay chỉ còn 5 năm.

Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) nhìn nhận hai yêu cầu quan trọng nhất cần được chú trọng trong dự thảo luật là các quy định bảo đảm vai trò quản lý Nhà nước, định hướng, kiểm soát các hoạt động tôn giáo để đưa hoạt động tôn giáo đi đúng hướng, hướng thiện, vấn đề tự do tín ngưỡng theo quy định của Hiến pháp phải thể hiện được tính đặc thù tín ngưỡng là niềm tin và quyền được thực hiện niềm tin của mỗi tổ chức, cá nhân.

Tuy nhiên, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, dự thảo luật quy định phải hoạt động liên tục ổn định từ 5 năm trở lên, từ ngày được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động, tổ chức đó mới được cấp giấy chứng nhận tổ chức tôn giáo là bất cập.

Theo đại biểu, khi tổ chức đăng ký, nếu chứng minh đủ điều kiện hoạt động thì nên cho phép được công nhận là tổ chức tôn giáo. Trong quá trình hoạt động, nếu phát hiện vi phạm có thể thu hồi, không cho phép tiếp tục hoạt động, như vậy cũng phù hợp với xu hướng hậu kiểm hơn là tiền kiểm.

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) cho rằng, về nguyên tắc, Nhà nước phải coi sự can thiệp là thứ quan trọng nhất nhằm giúp phân biệt chính xác sự quản lý của Nhà nước với công việc của tôn giáo. Nếu không sẽ xảy ra tình trạng tranh chấp, lấn quyền. Cần quán triệt thật tốt định hướng phục vụ của Nhà nước để giải quyết nhanh, thông thoáng, phục vụ nhu cầu, lợi ích chính đáng của tổ chức, cá nhân, rút ngắn thời gian giải quyết công việc, xử lý nghiêm minh cán bộ công chức Nhà nước sách nhiễu, gây phiền hà, khó khăn. “Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo chỉ có thể bị giới hạn bởi luật và sự giới hạn đó là cần thiết vì an ninh, trật tự công cộng, sức khỏe, trật tự xã hội, bảo vệ các quyền tự do cơ bản của các chủ thể khác. Theo đó, cần thiết kế cho tốt các hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Điều 5 dự thảo luật”, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) đề nghị.

Theo lý giải của đại biểu Nguyễn Hữu Cầu, thực tiễn hiện nay còn rất nhiều lỗ hổng trong quản lý chức sắc, chức việc. Đây là nội dung quan trọng bậc nhất trong quản lý Nhà nước về tôn giáo, bởi phần lớn chức sắc, chức việc, tín đồ của các tôn giáo Việt Nam rất tốt nhưng có một số người việc lợi dụng tín đồ, đức tin, gây ra nhiều vụ việc phức tạp. Nói đến quản lý chức sắc là nói đến quản lý hoạt động đào tạo, phong chức, phong phẩm, bãi miễn chức sắc. Do vậy, cần lưu ý vấn đề này trong luật.

Các đại biểu đều tán thành với quy định giao Chính phủ thống nhất quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo trong phạm vi cả nước và phân công cụ thể cơ quan quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo ở Trung ương phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Chánh Phối sư Hội thánh Cao Đài Bạch y Trần Văn Huynh, đại biểu tỉnh Kiên Giang, đề nghị dự thảo luật quy định cụ thể hơn về trách nhiệm quản lý Nhà nước trong lĩnh vực tôn giáo theo hướng Chính phủ thống nhất quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo trong phạm vi cả nước. Bộ Nội vụ thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo.

Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch quản lý Nhà nước về lễ hội, trong đó có lễ hội liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo. Các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các cấp thực hiện quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn luật quy định.

TTXVN