Trong quá trình xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng sau khi trở thành đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương từ ngày 1-1-1997, trải qua chặng đường 20 năm, một trong những vấn đề rất cơ bản để tạo nên không khí đồng thuận xã hội, đó là vấn đề phát huy dân chủ trong Đảng bộ và các tầng lớp nhân dân thành phố.
 |
| Trung tâm thành phố Đà Nẵng. Ảnh: ĐẶNG NỞ |
Báo cáo chính trị được trình bày tại các Đại hội lần thứ XIX, XX, XXI của Đảng bộ thành phố Đà Nẵng - khi tổng kết mỗi chặng đường 5 năm phát triển theo từng nhiệm kỳ đều rút ra các bài học kinh nghiệm sâu sắc. Trong các bài học ấy, nổi bật và quan trọng, đó là bài học về thấm nhuần và phát huy dân chủ thực sự đi đôi với giữ vững kỷ cương. Đây cũng có thể coi là bài học chung cho 20 năm xây dựng và phát triển thành phố từ khi chia tách trở thành đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương đến nay.
Để thực hành dân chủ trong toàn xã hội, Thành ủy xác định trước hết là thực hành dân chủ trong Đảng, tập trung xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, phát huy vai trò của Ban Thường vụ, Ban Chấp hành, đề cao vai trò gương mẫu của từng cán bộ đảng viên, trong đó đặc biệt chú trọng vai trò đảng viên là cán bộ lãnh đạo.
Có dân chủ mới xây dựng được khối đoàn kết trong Đảng bộ, từ thành phố đến cấp cơ sở, từ đó tạo bầu không khí dân chủ trong sinh hoạt Đảng, xây dựng khối đồng tâm nhất trí, tạo sự gắn kết giữa ý Đảng và lòng dân. Chưa phải việc thực hiện đã thực sự hoàn hảo nhưng thực tiễn chứng minh những tổ chức Đảng thực hiện tốt bài học này thì năng lực và sức chiến đấu của Đảng bộ đó được nâng lên rõ rệt.
Vấn đề cốt tử làm nên những thành tựu đầy ấn tượng ngày hôm nay của Đà Nẵng, đó là huy động được sức mạnh đồng thuận của các tầng lớp nhân dân bằng con đường phát huy dân chủ trong toàn bộ các hoạt động xã hội. Về thực hành dân chủ trong khối đại đoàn kết toàn dân, Đảng bộ thành phố cũng đã đúc rút bài học về thực sự đổi mới quan điểm và phong cách lãnh đạo theo hướng phát huy tinh thần dân chủ đối với người dân.
Thành phố đã phát động và xây dựng trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo và công chức các cấp phong cách làm việc “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với dân”, hết lòng vì quyền lợi của nhân dân. Thực tế cũng đã chứng minh, trong những năm qua, chính nhờ thực hành dân chủ mà Đảng bộ Đà Nẵng đã huy động được sức mạnh tiềm tàng trong nhân dân, từ đó gặt hái nhiều thành quả to lớn về vật chất và tinh thần.
Đánh giá tổng quát về hiệu quả lãnh đạo qua 20 năm, phải tiếp tục khẳng định rằng cái được lớn nhất là được lòng dân, cái được lớn nhất là tạo ra sự đồng thuận trong xã hội để huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân thành phố hoàn thành những mục tiêu đã đề ra.
Cũng nhờ thực hành dân chủ, có trách nhiệm với nhân dân, nên trong hoạt động thực tiễn, cán bộ thành phố nhận lại sự đồng tình ủng hộ của nhân dân để hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Đây chính là kinh nghiệm và bài học quý không chỉ cho lớp cán bộ hôm nay mà cho nhiều thế hệ kế tiếp mai sau.
Có thể rút ra những kinh nghiệm và việc làm gì về thực hiện dân chủ ở Đà Nẵng? Đây là câu hỏi lớn, cần thời gian và công sức nghiên cứu, tập hợp trí tuệ của các nhà khoa học, cán bộ lãnh đạo quản lý qua các thời kỳ để tìm ra câu trả lời xác đáng. Trong phạm vi bài viết nhỏ này, từ góc độ cá nhân, xin rút ra vài điểm chắc chắn không toàn diện, chỉ là một vài ý kiến có tính chất tham khảo.
1. Thành tâm thực hiện đến cùng chủ trương dân chủ
Nói về chủ trương đoàn kết của Đảng và Nhà nước ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có lời dạy trở thành như chân lý được kiểm nghiệm qua thực tiễn, đồng thời như một thứ văn hóa ứng xử của người cán bộ lãnh đạo: “Đoàn kết của ta không những rộng rãi mà còn đoàn kết lâu dài. Đoàn kết là một chính sách dân tộc, không phải là một thủ đoạn chính trị...” (1).
Đây đồng thời là phương châm định hướng thực hành dân chủ của Đảng bộ Đà Nẵng có tính xuyên suốt trong 20 năm qua nhằm tạo sự đồng thuận ngày càng cao giữa các tầng lớp nhân dân trong quá trình thực hiện các quyết sách, chủ trương của Đảng bộ và chính quyền thành phố.
Vấn đề thực hành dân chủ không phải là chủ trương mới, không phải do thành phố sáng tạo ra. Tuy nhiên, điều đáng nói ở đây là nó được lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đến cùng và được thực hiện một cách thành tâm. Các đồng chí lãnh đạo thành phố đã luôn chủ động thường xuyên trực tiếp đến với các tầng lớp dân cư, thành tâm nghe dân phát biểu nguyện vọng, từ đó kịp thời giải quyết những vấn đề bức xúc, tháo gỡ những khó khăn ngay từ cơ sở.
Câu nói sau đây của đồng chí Nguyễn Bá Thanh, nguyên Bí thư Thành ủy trong một lần tiếp xúc cử tri có thể được coi là thể hiện thái độ thành tâm chung của lãnh đạo thành phố: “Vấn đề mà các cử tri nêu ra, chúng tôi sẽ trực tiếp xuống nghe tại cơ sở, không phải 3, 4 lần mà còn nhiều lần nữa, bảo đảm bất cứ người dân nào có ý kiến đều được nghe và giải quyết thỏa đáng”. (2)
BÙI CÔNG MINH
(còn nữa)
(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.7, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.438.
(2) Báo Quân đội nhân dân¸ trong loạt bài phóng sự về Đà Nẵng, 4 kỳ, từ số ra ngày 26-8-2003.
