Theo Nghị định 155/2016/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 18-11-2016, có hiệu lực từ ngày 1-2-2017 về xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực bảo vệ môi trường, đối với hành vi vứt, thải, bỏ đầu mẫu và tàn thuốc lá không đúng nơi quy định như khu vực chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng sẽ bị xử phạt từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng. Mức xử phạt này tăng gấp 10 lần so với quy định trước đây. Tuy nhiên, sau gần một tuần nghị định có hiệu lực, thực tế cho thấy rất khó thực hiện được điều này.
Qua quan sát của chúng tôi, tại hầu hết các khu vực cấm hút thuốc như nhà ga, sân bay, bến xe, thậm chí trường học, bệnh viện... hành vi hút thuốc lá và vứt thuốc lá vẫn diễn ra rất thoải mái. Điều đáng nói, rất ít người biết có quy định trên.
Còn theo chia sẻ của những nhân viên bảo vệ tại sân bay quốc tế Đà Nẵng, không đợi đến khi Nghị định 155 của Chính phủ có hiệu lực mà từ lâu, tại sân bay luôn chú ý nhắc nhở hành khách về hành vi hút thuốc lá nơi đông người như khu vực phòng chờ, đưa đón...
Tuy nhiên, duy chỉ có khu vực cách ly chuẩn bị ra tàu bay, mọi người mới chấp hành nghiêm túc việc không hút thuốc vì có hệ thống báo... khói, cháy. Trong khi đó, theo lãnh đạo Bến xe Trung tâm thành phố, mặc dù quyết tâm “nói không” với việc hút thuốc lá tại nhà chờ và khu vực bán vé nhưng đơn vị cũng chỉ làm nhiệm vụ nhắc nhở chứ không thể xử phạt hành khách vì không đủ thẩm quyền.
Ngay như lãnh đạo một số UBND phường cũng cho rằng, dù tất cả đều biết Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có quy định rõ chức năng và nhiệm vụ của địa phương trong việc phối hợp xử lý buôn bán thuốc lá lậu, xử phạt hành chính hành vi hút thuốc lá nơi công cộng nhưng địa phương cũng không thể xử lý nổi.
Theo lý giải của một chủ tịch UBND phường ở quận Hải Châu, chỉ riêng việc cấp thiết như xử lý hành vi lấn chiếm vỉa hè, lòng đường làm nơi buôn bán, địa phương cũng đã rất vất vả thì việc giải quyết hành vi hút thuốc lá, vứt tàn không đúng nơi quy định vốn diễn ra khắp mọi nơi, mọi lúc gần như là không thể xử lý.
Vì thế, để chủ trương này phát huy hiệu quả, công tác tuyên truyền cần thực hiện thường xuyên, liên tục. Trong đó, lưu ý vấn đề vận động người không hút phải lên tiếng đối với hành vi hút thuốc và vứt tàn thuốc không đúng nơi quy định để bảo vệ chính mình và người thân. Việc xử lý hành vi hút thuốc và vứt tàn thuốc không đúng nơi quy định cũng rất cần có lộ trình, trước hết làm tốt việc xử phạt tại những nơi công cộng có phòng máy lạnh, không gian hẹp, tại cơ quan công sở... từ đó mở rộng ra nơi khác.
THANH VÂN
