Ngày 25-6, tại các cuộc họp nhóm đa bên trong khuôn khổ GEF 6, nhiều đại biểu quốc tế quan tâm đến vấn đề cải thiện sinh kế của người dân, cân bằng giữa nhu cầu lương thực và khai thác, sản xuất nông-lâm-ngư nghiệp.
Một số dự án do GEF và các đối tác của GEF tài trợ được thực hiện tại Việt Nam và các nước đang phát triển đã và đang góp phần hướng đến khai thác, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp bền vững, bảo đảm môi trường sinh thái.
Từ một loại cây sống dưới tán cây rậm rạp trong rừng sâu của xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang), cây chè dây do đồng bào dân tộc Cơ tu ở 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí khai thác được giới thiệu tại nơi diễn ra GEF 6. Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc và GEF (UNDP/GEF SGP) đã giúp người dân xây dựng nhãn hiệu chè dây Hòa Bắc.
Cây chè dây dùng làm dược liệu và thực phẩm chức năng với công dụng hàng đầu là giúp cắt cơn đau do loét dạ dày, hành tá tràng nhanh; làm liền vết loét dạ dày, hành tá tràng; làm sạch vi khuẩn HP…
“Xã mới vừa ra mắt nhãn hiệu hàng hóa chè dây Hòa Bắc nhờ chương trình UNDP/GEF SGP tài trợ. Hiện nay, chè dây Hòa Bắc đang được nhiều khách mua về uống để chữa bệnh, tăng cường sức khỏe”, bà Lê Thị Thu Hà, Chủ tịch UBND xã Hòa Bắc phấn khởi nói.
Theo phản ánh của người dân thôn Tà Lang, trước đây cây chè dây mọc nhiều trên các cánh rừng, nhưng do bị chặt, khai thác nhiều nên thời gian gần đây ít có cây mọc gần nhà, phải đi vào rừng sâu mới chặt được chè dây đem về.
Anh Đinh Văn Hiêu (người dân tộc Cơ tu ở thôn Tà Lang) cho biết: “Người dân rất mong được các cơ quan chức năng nghiên cứu, hỗ trợ, hướng dẫn để trồng cây chè dây ở vườn nhà mình và khu rừng trồng được giao”.
Còn ông Đinh Văn Như, Trưởng thôn Giàn Bí (xã Hòa Bắc) cho hay: “Bên cạnh giúp xây dựng nhãn hiệu cho cây dược liệu chè dây, chương trình UNDP/GEF SGP còn giúp người Cơ tu biết phát triển du lịch sinh thái gắn với rừng, bảo vệ rừng...
Người dân mong tiếp tục được quan tâm quảng bá sản phẩm chè dây Hòa Bắc và được hướng dẫn kỹ thuật trồng cây chè dây ở trong vườn nhà, rừng trồng để khai thác và sản xuất lâu dài, bền vững”.
Khai thác bền vững là mong ước và cũng là trăn trở của nhiều người dân sống dựa vào tài nguyên rừng, biển, đất… Dựa vào nguồn tài nguyên thiên nhiên, hệ sinh thái sẵn có và nguồn lực con người tại địa phương, giải pháp khai thác các nguồn lực tự nhiên một cách bền vững cũng sẽ là sinh kế bền vững và bảo đảm chất lượng môi trường sống.
“Cải thiện sinh kế cho người dân và cộng đồng gắn với bảo vệ và phát triển rừng không chỉ là mục tiêu, yêu cầu mà còn là giải pháp quan trọng trong chính sách, đường lối phát triển lâm nghiệp ở nước ta. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với các vùng sâu, vùng xa, vùng cao, nơi có gần 10% dân số là người nghèo và người dân tộc thiểu số sinh sống bên trong hoặc gần các khu rừng tự nhiên.
Đó cũng là gợi mở để đề xuất chính sách về rừng sinh kế, rừng bảo tồn có khai thác, lâm nghiệp cộng đồng, lâm nghiệp môi trường và hợp tác công tư trong nông nghiệp”, GS.TS Phạm Văn Điển, Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh.
GS Ralph Sims, thành viên Hội đồng tư vấn khoa học và kỹ thuật thuộc GEF lưu ý, các nước đang phát triển cần coi trọng việc cân bằng giữa nhu cầu lương thực ngày càng tăng và bảo đảm môi trường bền vững. Vì vậy, cần phải có phương pháp sử dụng đất hiệu quả, để mở rộng quy mô sản xuất, thúc đẩy phát triển bền vững.
Ông Christopher Paterson, Trưởng dự án “Ngăn ngừa suy thoái môi trường Biển Đông và Vịnh Thái Lan” thuộc Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) nhận định:
“Chất lượng môi trường góp phần quan trọng vào an ninh của loài người và sự phát triển bền vững. Hiện có hơn 300 triệu người đang sống ở khu vực ven Biển Đông và là những người chịu nguy cơ cao nhất từ sự suy thoái môi trường biển và bờ biển mà nguyên nhân chính của sự suy thoái chính là việc khai thác cá quá mức.
Tại Việt Nam, dự án tập trung thúc đẩy việc quản lý tốt môi trường, cải cách luật pháp và thể chế quốc gia để quản lý bền vững hệ sinh thái, lựa chọn phương án quản lý tổng hợp tài nguyên vùng bờ…”.
|
Tại buổi họp nhóm kỹ thuật trao đổi về dự án Triển khai sáng kiến Khu công nghiệp (KCN) sinh thái hướng tới mô hình khu công nghiệp bền vững tại Việt Nam do Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) và Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam phối hợp triển khai và GEF tài trợ, được tổ chức vào chiều 25-6, đại diện ban quản lý dự án cho biết, hiện có 23 doanh nghiệp ở KCN Hòa Khánh đã được đánh giá và nâng cao khả năng sản xuất sạch hơn và sử dụng hiệu quả tài nguyên. Từ tháng 9-2017 đến nay, các doanh nghiệp ở KCN Hòa Khánh đã đầu tư cho sản xuất sạch hơn với tổng số tiền 620 triệu đồng và đã tiết kiệm được hằng năm 1,6 tỷ đồng nhờ sản xuất sạch hơn. Đáng chú ý, các doanh nghiệp tiết kiệm 65 tấn nguyên vật liệu, tiết kiệm điện được 625.593 kWh/năm, giảm tiêu thụ nước lên đến 1.900m3/năm, giảm xả nước thải 1.900m3/năm, giảm thải CO2 lên đến 510 tấn/năm… |
HOÀNG HIỆP - KHANG NINH
