Trao đổi với Báo Đà Nẵng về công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho các cơ quan báo chí, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Quang Thanh cho biết, Sở đang tham mưu UBND thành phố xây dựng kịch bản phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí trong tình huống có sự kiện, sự việc xảy ra bất ngờ trên địa bàn thành phố.
Công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí bảo đảm chính xác, nhanh, kịp thời, đúng quy định; đồng thời thông tin trên báo chí cần phản ánh đúng tinh thần nội dung phát ngôn. Đây là yêu cầu về sự thiện chí từ cả hai phía: người phát ngôn và cơ quan báo chí.
UBND thành phố duy trì họp báo thường kỳ cung cấp thông tin cho báo chí. Trong ảnh: Chủ tịch UBND thành phố Huỳnh Đức Thơ chủ trì họp báo quý 1-2018. |
+ Tại cuộc họp giao ban báo chí tháng 5-2018 của Ban Tuyên giáo Thành ủy, các cơ quan báo chí phản ánh tình trạng người đứng đầu một số sở, ngành không thực hiện nghĩa vụ phát ngôn cung cấp thông tin cho báo chí theo quy định. Ông đánh giá nguyên nhân của tình trạng này như thế nào?
- Việc phát ngôn cung cấp thông tin cho báo chí của các sở, ngành quận huyện là kịp thời. Con số chậm về cung cấp thông tin cho báo chí là không nhiều, từ năm 2013 đến nay có 6 trường hợp. Tuy nhiên, chất lượng trong việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí mới là điều đáng bàn.
Có 3 nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Thứ nhất, các cơ quan hành chính Nhà nước chưa nắm vững và nghiên cứu kỹ các quy định về phát ngôn, trong đó có Nghị định số 09/2017/NĐ-CP ngày 9-2-2017 Quy định chi tiết việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí.
Theo đó, lãnh đạo các cơ quan Nhà nước cần nghiên cứu kỹ để thấy trách nhiệm của các cơ quan hành chính Nhà nước và cơ quan báo chí là sự hợp tác để kịp thời chuyển tải thông tin đến người dân, bạn đọc.
Ví dụ, Điều 6 về phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí trong trường hợp đột xuất bất thường quy định, “trường hợp xảy ra vụ việc cần có ngay thông tin ban đầu của cơ quan hành chính Nhà nước thì người phát ngôn hoặc người được ủy quyền phát ngôn có trách nhiệm chủ động phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí trong thời gian chậm nhất là 24 giờ, kể từ khi vụ việc xảy ra”.
Trên thực tế, có một số trường hợp chưa kịp thời. Thứ hai, nhận thức của lãnh đạo các cơ quan Nhà nước chưa thật đầy đủ về vai trò công tác phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Thứ ba, một số cơ quan, đơn vị không tham gia rèn luyện các lớp hướng dẫn kỹ năng công tác phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí nên chưa tự tin, dẫn đến tình trạng ngại, né tránh báo chí, né tránh phát ngôn.
+ Có ý kiến từ các cơ quan hành chính của thành phố rằng có hiện tượng các cơ quan báo chí “gắn chữ vào miệng” người phát ngôn hoặc diễn giải không đúng tinh thần nội dung phát ngôn của họ. Ông nhận định như thế nào về ý kiến này?
- Nhu cầu về thông tin kịp thời của bạn đọc là nhu cầu chính đáng, trách nhiệm của các cơ quan hành chính Nhà nước và cơ quan báo chí là sự hợp tác để kịp thời chuyển tải thông tin đến người dân, bạn đọc.
Tuy nhiên, do áp lực về thời gian, áp lực tin, bài nên đâu đó vẫn có những “hạt sạn” trong vấn đề đưa tin. Chúng tôi rất mong các phóng viên báo chí thực hiện nhiệm vụ của mình một cách công tâm, khách quan, có trách nhiệm với một môi trường thông tin an toàn, tránh nặng nề, áp đặt theo kiểu “gắn chữ vào miệng”.
Công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí cần chính xác, nhanh, kịp thời, đúng quy định, đồng thời thông tin trên báo chí cần phản ánh đúng tinh thần nội dung phát ngôn. Đây là yêu cầu về sự thiện chí từ cả hai phía - người phát ngôn và cơ quan báo chí.
+ Sở TT&TT cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí đã thực hiện tập huấn công tác phát ngôn cho người đứng đầu các sở, ngành, địa phương như thế nào? Sở đánh giá như thế nào về sự quan tâm đối với công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí của lãnh đạo, người đứng đầu của các sở, ngành, địa phương?
- Trong thời gian qua, công tác phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí đã có sự chuyển biến tốt dần lên theo từng năm, đặc biệt là kể từ khi có Tổ công tác thông tin báo chí thành phố.
Thông qua công tác điểm báo của Tổ công tác thông tin báo chí, khoảng 95% vấn đề báo nêu đã được các cơ quan, đơn vị, tổ chức phản hồi thông tin cho báo. Một số cơ quan thiết lập bộ phận thường trực để phục vụ công tác xử lý thông tin báo nêu. Như vậy, rõ ràng công tác phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí đã được lãnh đạo các cơ quan, đơn vị quan tâm.
Từ năm 2013 đến nay, Sở TT&TT tổ chức ít nhất 8 đợt tập huấn về kỹ năng phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Kể từ khi Nghị định số 09/2017/NĐ-CP của Chính phủ về phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí có hiệu lực, Sở TT&TT tổ chức 2 buổi tập huấn. Bên cạnh đó, sở cũng ban hành hướng dẫn về trình tự, quy trình tiếp xúc, làm việc giữa cơ quan Nhà nước và cơ quan báo chí để thuận lợi cho cả hai bên.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận rằng, đối tượng được triệu tập chủ yếu là người phát ngôn của các cơ quan, đơn vị theo quy định, nhưng phần lớn người tham gia tập huấn chỉ là người tham mưu giúp việc cho người phát ngôn, số lượng đúng đối tượng rất ít. Như vậy, nhìn vào thành phần dự tập huấn chúng ta có thể thấy lãnh đạo các cơ quan chưa thật sự quan tâm về công tác này.
+ Nhiều sự kiện, sự việc xảy ra trên địa bàn thành phố trong thời gian qua đã được các cơ quan báo chí thông tin nhanh, kịp thời nhằm định hướng dư luận. Tuy nhiên, gần đây vẫn có những thông tin cung cấp ban đầu không chính xác làm dư luận hiểu sai, sau đó chính quyền phải đính chính lại. Sở có giải pháp gì để khắc phục tình trạng này?
- Để khắc phục tình trạng này, chúng tôi tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ như tiếp tục tổ chức tập huấn về kỹ năng phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí theo đúng đối tượng đã quy định tại Nghị định số 9/2017/NĐ-CP.
Cùng với tham mưu UBND thành phố phát ngôn, cung cấp thông tin định kỳ theo quy định pháp luật, Sở TT&TT sẽ tham mưu UBND thành phố ban hành Hướng dẫn công tác phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí trong các tình huống đột xuất bất thường.
Theo đó, sẽ có kịch bản phát ngôn và cung cấp thông tin trong các tình huống xảy ra sự kiện, sự việc đột xuất bất thường trên địa bàn thành phố nhằm đáp ứng ngay nhu cầu thông tin của các cơ quan báo chí.
Hiện nay, ngày càng nhiều người dân sử dụng mạng xã hội để chia sẻ thông tin. Tuy nhiên, có nhiều thông tin không kiểm chứng, thậm chí là tin giả, tạo dư luận tiêu cực trong xã hội.
Về vấn đề này, Sở TT&TT tiếp tục tham mưu với UBND thành phố chỉ đạo tăng cường công tác truyền thông những người sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm, thông tin chia sẻ cần chính xác, nhân văn phù hợp với thuần phong mỹ tục, lấy “cái đẹp để dẹp cái xấu”.
+ Cảm ơn ông!
SƠN TRUNG thực hiện