Hộ giải tỏa thực hiện thanh toán nợ tiền chuyển quyền sử dụng đất tăng cao sau mỗi lần điều chỉnh, bổ sung bảng giá đất là vấn đề không mới. Từ năm 2014 đến nay, thành phố đã 3 lần điều chỉnh bảng giá đất. Được biết, qua mỗi lần như vậy, thành phố đều từng bước có các giải pháp để gỡ vướng cho người dân; tuy nhiên vẫn có tác động đến khả năng thanh toán của hộ giải tỏa còn nợ tiền chuyển quyền sử dụng đất tái định cư (TĐC).
Cụ thể, lần thứ nhất vào ngày 20-12-2014, UBND thành phố Ban hành bảng giá đất theo Quyết định số 50/2014/QĐ-UBND. Để giải quyết hỗ trợ các trường hợp nợ quá hạn là hộ phụ, hộ không thuộc diện giải tỏa trong khi chờ chính sách thu nợ chung, UBND thành phố thống nhất để Trung tâm Phát triển quỹ đất căn cứ giá đất bảng giá đất hiện hành của thành phố để thu tiền sử dụng đất (SDĐ) có nhân thêm hệ số nếu các hộ có nguyện vọng nộp tiền SDĐ để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các trường hợp giải tỏa được bố trí TĐC mà quá thời hạn làm thủ tục và nộp tiền cũng được giải quyết theo hướng có lợi cho người dân.
Lần thứ 2 vào ngày 20-12-2016, UBND thành phố ban hành giá đất Quyết định số 46/2016/QĐ-UBND mới cũng tác động đến hộ giải tỏa nợ tiền chuyển quyền sử dụng đất TĐC. Thời điểm này số hộ giải tỏa nợ đất TĐC quá hạn còn nhiều mà phần lớn các hộ nợ quá 5 năm có hoàn cảnh gia đình khó khăn, không có khả năng thanh toán tiền nợ đất.
Trong khi đó, Nghị định số 45/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất từ ngày 1-2-2016, các hộ đã nợ quá 5 năm thì phải trả nợ theo giá đất tại thời điểm trả nợ. Để tạo điều kiện cho hộ giải tỏa thanh toán tiền nợ chuyển quyền sử dụng đất, ngày 31-8-2016, UBND thành phố có Công văn số 7315/UBND-KT1 hướng dẫn về việc xử lý vướng mắc về thu nợ tiền sử dụng đất TĐC.
Lần thứ 3 là vào ngày ngày 31-1-2019, UBND thành phố ban hành Bảng giá đất năm 2019 theo Quyết định số 06/2019/QĐ-UBND, quyết định có hiệu lực vào ngày 11-2-2019. Theo số liệu tính đến ngày 31-1-2019, tổng số hộ nợ tiền sử dụng đất đã quá hạn 5 năm khoảng 5.300 hộ.
Để tháo gỡ khó khăn đối với hộ giải tỏa còn nợ tiền sử dụng đất TĐC quá hạn khi phải thực hiện nghĩa vụ tài chính thời điểm hiện tại, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đang trình UBND thành phố sửa đổi, điều chỉnh cho phù hợp với quy định trên cơ sở Công văn số 7315/UBND-KT1 ngày 31-8-2016 của UBND thành phố gửi Chính phủ.
Cụ thể, Sở TM&MT đề xuất đối với những trường hợp nợ tiền sử dụng đất mà trong hợp đồng được ghi nợ 10 năm quy ra giá vàng 98% đến thời điểm người dân liên hệ nộp hồ sơ trả nợ vẫn trong thời hạn 10 năm, đã quá hạn 5 năm thì được lựa chọn 1 trong 2 phương án. Đó là, thực hiện trả nợ theo hợp đồng; trả bằng số vàng nợ theo hợp đồng nhân với đơn giá vàng tại thời điểm trả nợ nhưng bảo đảm số tiền trả nợ không thấp hơp số tiền nợ gốc. Phương án khác là trả nợ theo bảng giá đất hiện hành.
Được biết, ngày 7-7-2017, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 7113/VPCP-NN về việc giải quyết vướng mắc về thu tiền nợ tiền sử dụng đất đối với trường hợp Nhà nước giao đất TĐC.
Theo đó, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng có ý kiến giao Bộ Tài chính hướng dẫn UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện việc thu nợ tiền sử dụng đất theo đúng quy định tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ; đồng thời tiến hành đánh giá, rà soát toàn diện tình hình ghi nợ tiền sử dụng đất hiện nay tại các địa phương (trong đó có vướng mắc của UBND thành phố Đà Nẵng); trên cơ sở đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung nội dung ghi nợ tiền sử dụng đất vào dự thảo nghị định quy định bổ sung về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tổ chức thực hiện, trình Chính phủ xem xét, quyết định.
Việc giải quyết thanh toán nợ tiền chuyển quyền sử dụng đất tái định cư đang vướng mắc khi thực hiện theo Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ. Để tháo gỡ vướng mắc, UBND thành phố cũng đã tham gia ý kiến sửa đổi, bổ sung Nghị định số 45/2014/NĐ-CP thông qua Công văn số 8729/UBND-STC ngày 9-11-2018 gửi Bộ Tài chính để tổng hợp trình Chính phủ.
Như vậy, việc đề xuất liên quan đến nợ tiền sử dụng đất tái định đến nay chưa được Chính phủ đồng ý, UBND thành phố tiếp tục kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành về vấn đề này để tháo gỡ khó khăn cho hộ giải tỏa còn nợ tiền chuyển quyền sử dụng đất quá hạn.
TRIỆU TÙNG- KHÁNH HÒA
