Bảo đảm hài hòa lợi ích phát triển bền vững của thành phố, người dân và doanh nghiệp

Sáng 7-5, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (UBMTTQ) Việt Nam thành phố tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự án Bất động sản và Bến du thuyền Đà Nẵng. Hội nghị dưới sự chủ trì của Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam thành phố Đặng Thị Kim Liên; Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Đặng Việt Dũng tham dự cùng lãnh đạo các sở, ngành; đại diện các hội nghề nghiệp, nhà khoa học, chuyên gia trong và ngoài thành phố.

Dự án Bất động sản và bến du thuyền (Marina complex).

Nhiều ý kiến thẳng thắn

Ông Huỳnh Vạn Thắng, nguyên Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn thành phố cho hay, khi thẩm định đánh giá tác động môi trường, ông rất phân vân đến việc ảnh hưởng dòng chảy, thoát lũ của sông Hàn. Tuy nhiên, sau khi xem các báo cáo, mô phỏng kịch bản lũ dựa trên luận cứ khoa học, điều kiện tự nhiên thì ông thấy rằng dự án có ảnh hưởng nhưng mức độ nhỏ. Hướng dòng chảy thay đổi không đáng kể.

“Nếu so sánh thì cầu sông Hàn còn khiến mực nước chênh nhau đến 200cm, trong khi dự án này chỉ làm mực nước chênh nhau có 5cm thôi”, ông Thắng phân tích.

KTS Huỳnh Việt Thành, nguyên Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho rằng, việc đánh giá tác động ngập lụt, dòng chảy đối với sông Hàn cần đánh giá toàn diện trên phạm vi rộng và toàn thành phố. Việc đánh giá tác động ngập lụt theo từng dự án riêng lẻ không đạt được kết quả có tính bao quát, định tính và định lượng.

Trong khi đó, theo TS. Lê Hùng, Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng, thành phố cần quan tâm đến các kết quả nghiên cứu thủy văn, chế độ dòng chảy…để lập quy hoạch, xác định mốc giới vùng đệm ven các dòng sông để hình thành hệ sinh thái thoát lũ. Quy hoạch mốc giới chế độ thủy văn là cơ sở lập kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội, thu hút đầu tư và cũng để các nhà đầu tư yên tâm triển khai dự án.

KTS Phan Đức Hải, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Đà Nẵng nêu quan điểm, dự án Marina Complex không ảnh hưởng đến dòng chảy sông Hàn là chưa thỏa đáng. Bởi khi dòng chảy bị thu hẹp thì vào mùa mưa lũ, lượng nước cực lớn đổ xuống từ thượng lưu sẽ gây hiện tượng chảy tràn, xói lở, ngập úng cục bộ hai bờ sông. Theo đó, Đà Nẵng cần giám định lại báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của các dự án ven sông. Về quy hoạch, ông Hải cho rằng, Đà Nẵng đã sai ngay từ khi định hướng.

Dưới góc độ nhà nghiên cứu khoa học lịch sử, ông Bùi Văn Tiếng, Chủ tịch Hội khoa học Lịch sử thành phố cho biết, về mỹ quan đô thị, vấn đề lấn sông Hàn mà đặc biệt là ở cửa sông như Đà Nẵng rất khó chấp nhận.

Theo ông Tiếng, quyết định cho tiếp tục triển khai dự án dễ hơn nhiều so với quyết định không cho tiếp tục triển khai dự án. Bởi vì trong chuyện này lỗi không chỉ và chủ yếu không phải của nhà đầu tư. Nếu lãnh đạo thành phố quyết định không cho triển khai dự án nữa thì quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư sẽ được tính toán ra sao, nhất là đối với những thiệt hại mà hoàn toàn không do lỗi của họ? Đó là chưa kể ai phải chịu chi phí xử lý hậu quả xây kè lấn sông để trả lại nguyên trạng bờ sông và dòng chảy? Đó là chưa kể hệ lụy dây chuyền trong quá trình rà soát tất cả dự án đang và sắp kè bờ lấn sông trên toàn tuyến sông Hàn - không khéo sẽ rơi vào tình trạng giải quyết rất triệt để nhưng mà chỗ “triệt” chỗ “để”... Có điều không nên ngại khó mà bất chấp dư luận, bất chấp lẽ phải, mà chọn phương án không xuất phát từ lợi ích của cộng đồng và phát triển bền vững.

Ông Trần Văn Thiết, Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố cho hay, sông Hàn có vị trí vô cùng quan trọng về du lịch và môi trường sống của dân, được xem như là “động mạch dẫn máu về tim để nuôi cơ thể.

Chính vì thế, ông Thiết đồng ý một số ý kiến của các chuyên gia: “Dù ít hay nhiều, việc lấn sông Hàn đều có tác động đến dòng chảy và có ảnh hưởng đến địa chất tại đây. Hậu quả đó, có thể không thấy được ngay nên cần phải xem xét thận trọng để tránh thiệt hại về lâu về dài”. Đồng thời, ông cũng đề nghị lãnh đạo thành phố điều chỉnh quy hoạch chung, cần nhìn lại những dự án lấn sông, nhà cao tầng, xem xét kỹ được, mất để điều chỉnh không chỉ dự án Marina Complex  này mà các dự án ở hai bên bờ sông Hàn khác.

Sẽ sớm có phương án điều chỉnh quy hoạch hợp lý

PGS.TS Trần Đình Thiên (thành viên Tổ tư vấn Chính phủ) bày tỏ: Theo Nghị quyết 43-NQ/TW của Bộ Chính trị “về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Đà Nẵng sẽ là trung tâm phát triển của cả khu vực miền Trung-Tây Nguyên. Vì thế, xây dựng và phát triển Đà Nẵng không chỉ riêng cho Đà Nẵng mà còn tạo ra động lực và sự lan tỏa cho cả vùng với nhiệm vụ đặt ra 3 trụ cột lớn cho phát triển Đà Nẵng trong thời gian tới, đó là phát triển về du lịch, công nghiệp công nghệ cao và thành phố cảng biển. “Với dự án cụ thể như trên sông Hàn thì cần xem xét trên cơ sở nghiên cứu khoa học để hướng đến mục tiêu phát triển thành phố trong tương lai. Đồng thời, tập trung hướng đến lợi ích cho thành phố bao hàm lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư lẫn cộng đồng dân cư. Lợi ích phát triển thành phố cũng có lúc trải qua giai đoạn ngắn hạn, nhưng xu hướng phát triển chung thì hướng đến lợi ích phát triển bền vững”, ông Trần Đình Thiên đề xuất.

Theo bà Đặng Thị Kim Liên, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam thành phố, từ ngày 31-1-2018, Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng đã ban hành Thông báo số 331-TB/BTV “về 7 nhóm công trình, dự án được dư luận quan tâm”. Bằng quyết tâm chính trị, tinh thần cầu thị, sửa sai, lãnh đạo thành phố Đà Nẵng đã chủ trương rà soát lại các dự án ven sông Hàn, ven biển, bán đảo Sơn Trà, Nam Ô-Xuân Thiều và các dự án ở khu vực trung tâm thành phố.

UBMTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng đánh giá cao và rất ủng hộ chủ trương hợp lòng dân của lãnh đạo thành phố; đồng thời sẽ kiến nghị đến lãnh đạo thành phố để đưa ra các quyết định hợp lòng dân, bảo đảm hài hòa lợi ích cho doanh nghiệp và người dân, vì sự phát triển bền vững của thành phố. Hiện nay, thành phố đang có những thay đổi tích cực trong quy hoạch đô thị và xây dựng kế hoạch sử dụng đất đai hướng sự quan tâm nhiều hơn đến lợi ích của cộng đồng, của người dân.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Đặng Việt Dũng cho rằng, những ý kiến tại hội nghị rất tâm huyết, có cơ sở khoa học, mang tính xây dựng và thể hiện tinh thần trách nhiệm đối với sự phát triển chung của thành phố Đà Nẵng. Những kiến nghị xung quanh công tác bảo vệ môi trường, phát triển cây xanh, công trình công cộng phục vụ lợi ích cộng đồng rất phù hợp quy luật phát triển của một đô thị hướng tới mục tiêu văn minh, hiện đại và phát triển bền vững.

Về nội dung trong khuôn khổ hội nghị quanh các vấn đề lấn sông Hàn mà thời gian qua các nhà khoa học, người dân và dư luận quan tâm; đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ cũng đã yêu cầu chính quyền thành phố rà soát, báo cáo.

Qua nội dung trao đổi, tại hội nghị và báo cáo giải trình của các cơ quan chuyên môn, các dự án được thực hiện bởi có trong điều chỉnh Quy hoạch chung được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và đã được UBND thành phố cập nhật với đồ án quy hoạch phân khu khu vực trung tâm, khu vực phía đông và bán đảo Sơn Trà, UBND thành phố phê duyệt năm 2017. Dự án đã hoàn thành đánh giá tác động môi trường, nhà đầu tư đã thực hiện nghĩa vụ tài chính. Dự án được lập quy hoạch chi tiết, cấp giấy chứng nhận đầu tư.

Quang cảnh hội nghị phản biện xã hội đối với dự án Bất động sản và Bến du thuyền Đà Nẵng.

Đối với ranh giới sử dụng đất và phần lấn sông Hàn của các dự án được xác định trên cơ sở tuyến kè Mân Quang nối tiếp tuyến kè đường Trần Hưng Đạo (Bạch Đằng Đông) và dự án đã được thể hiện trong Chương trình hành động về Phòng chống biến đổi khí hậu, chống sạt lở bờ sông khu vực bờ đông sông Hàn. Các dự án đã được thống nhất của các sở, ban, ngành và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhằm bảo đảm an toàn cho khu dân cư ở khu vực đô thị vịnh Mân Quang và Nại Hiên Đông.

Các dự án cũng đã được điều chỉnh quy hoạch theo hướng giảm quy mô dự án, giảm hệ số mật độ xây dựng và tăng diện tích cây xanh. Tuy nhiên, trước những kiến nghị của các nhà khoa học và người dân cùng dư luận xã hội, thành phố đã đã kịp thời tạm dùng các dự án để rà soát. Mục đích là nhằm tìm kiếm giải pháp về mặt quy hoạch không gian công cộng trên cơ sở nhất quán quan điểm phát triển bền vũng, bảo đảm lợi ích của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước có tính toàn diện, khách quan công khai và công bằng.

Trên cơ sở này, thành phố rất chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư đang gặp phải khi dừng dự án để cùng thành phố sẽ sớm có phương án điều chỉnh quy hoạch hợp lý với quan điểm hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư. Đặc biệt là khả năng thực thi của chính quyền thành phố theo đúng quy định của pháp luật.

Thành phố sẽ trao đổi các nhà đầu tư về phương án điều chỉnh quy hoạch phù hợp nhất; đặc biệt giảm tối đa mật độ xây dựng nhà cao tầng ở khu vực dự án tạo ra không gian thông thoáng tốt nhất có thể và bổ sung các công trình công cộng vui chơi giải trí, phát triển thương mại - dịch vụ, đáp ứng nhu cầu của người dân và du khách…

Đây là việc làm cần thiết, phù hợp với thời điểm cũng như mục tiêu mà thành phố Đà Nẵng đã đặt ra là hướng đến một thành phố đáng sống. Trong đó, người dân phải được thụ hưởng những gì thuộc về mình một cách chính đáng nhất.

Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG