Năm 2012, do có một lượng lớn đất ở, đất thương mại-dịch vụ chưa được đưa vào đầu tư xây dựng theo quy hoạch nên UBND thành phố có chủ trương cấp giấy phép xây dựng tạm để kinh doanh dịch vụ mà mục đích là chống ô nhiễm môi trường tại các lô đất trống. Chủ trương này đang có chiều hướng bị lạm dụng khi các cấp quản lý Nhà nước đều tham gia cấp giấy phép xây dựng tạm, hợp đồng thuê đất...; từ đó dẫn đến tình trạng nhà hàng, quán tạm phát triển tràn lan. Từ mục đích chống gây ô nhiễm môi trường thì nay các nhà hàng, quán tạm là đối tượng xả thải gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
 |
| Quán nhậu xây dựng tạm bợ gây mất mỹ quan đô thị ven đường Võ Văn Kiệt, quận Sơn Trà. |
Báo cáo số 1802/SXD-CPXD của Sở Xây dựng cho biết, từ tháng 9-2014 đến nay, Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng (GPXD) tạm (có thời hạn) trên địa bàn thành phố tại 10 tuyến đường có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan với khoảng 743 GPXD; trong đó có 515 công trình nhà ở, 228 công trình xây dựng khác. Riêng tại địa bàn quận Sơn Trà, Sở Xây dựng đã cấp 173 giấy phép gồm 118 công trình nhà ở và 55 công trình xây dựng khác.
Qua rà soát trên địa bàn quận Sơn Trà, theo Sở Xây dựng, hầu hết các công trình nhà hàng, quán tạm chủ yếu kinh doanh trên các tuyến đường Võ Văn Kiệt, Phạm Văn Đồng, Hoàng Sa, Võ Nguyên Giáp với tổng cộng 55 công trình.
Trong đó, có 38 công trình có GPXD tạm (còn hạn sử dụng 32 công trình, hết hạn 6 công trình), 17 công trình không có GPXD, tự ý chuyển đổi công năng từ nhà ở, biệt thự sang nhà hàng. Trong số 17 hàng quán không phép chủ yếu là các nhà hàng, quán ăn hải sản.
Cũng theo Sở Xây dựng, đa số các nhà hàng, quán tạm đều xây dựng lấn chiếm phần diện tích khoảng lùi 4m (diện tích đậu xe) phía trước để làm trụ sắt, bạt kéo phục vụ mục đích kinh doanh, buôn bán, gây mất mỹ quan đô thị.
Không riêng địa bàn quận Sơn Trà mà các quận Hải Châu, Thanh Khê, Liên Chiểu, Ngũ Hành Sơn, Cẩm Lệ đều có tình trạng nhà hàng, quán tạm được xây dựng để kinh doanh ăn uống với số lượng lớn. Khu vực quận Hải Châu nổi lên tuyến phố “nhậu” ven đường Như Nguyệt; đường Nguyễn Tất Thành kéo dài từ quận Hải Châu sang quận Thanh Khê, Liên Chiểu. Khu vực quận Cẩm Lệ là những hàng quán được dựng lên ven đường Thăng Long.
Khu vực phía đông ven biển trở thành nơi phát triển “nóng” loại hình nhà hàng, quán tạm, bởi tình trạng cấp giấy phép xây dựng tạm không chỉ được Sở Xây dựng cấp mà UBND các quận, phường cũng tham gia. Hiện nhà hàng, quán tạm mọc lên ven tuyến đường ven biển Hoàng Sa - Võ Nguyên Giáp, các trục đường có đông lượng khách du lịch như: Phạm Văn Đồng, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Văn Thoại, Hoàng Kế Viêm, Đỗ Bá. Tại góc đường Hoàng Kế Viêm - An Thượng 6 đang diễn ra tình trạng xây dựng quán tạm với khung sắt tiền chế và trang trí, làm mái che bằng tranh tre, nứa lá ngay tuyến phố du lịch gây mất mỹ quan đô thị.
Hình thức xây dựng phổ biến quán tạm hiện nay ban đầu là tạm bợ và dần dần được nâng cấp, xây lên kiên cố ở khu bếp, khu vệ sinh, các bể chứa hải sản tươi sống… Tại quận Sơn Trà xuất hiện nhiều quán ăn hải sản nổi tiếng như Bà Cường, Thanh Mập, Thơ Ý, Bà Thôi 3… (thuộc hai phường Mân Thái, Thọ Quang) đều xây dựng không phép.
Ông Phạm Văn Thơ, chủ quán Thơ Ý (phường Mân Thái) thừa nhận, quán của ông xây dựng không phép từ năm 2010. Cụ thể, thời điểm đó thấy đất trống bỏ hoang, ông Thơ tự làm quán tạm rồi buôn bán.
“Sau đó phường xuống yêu cầu tháo dỡ, họ nói mình mở quán mà không xin phép. Quy tắc đô thị quận xuống kiểm tra, nhưng rồi họ cũng du di cho, chỉ phạt hành chính thôi. Đến năm 2011 đất này có chủ, UBND phường khuyến khích mình thương lượng thuê lại từ chủ đất và tiếp tục bán. Cách đây vài năm, phường, quận cũng có nói đi xin giấy phép mà mình cũng chưa xin được”, ông Thơ nói.
Trong khi đó, ông Mai Mã, Giám đốc Công ty Thoát nước và Xử lý nước thải Đà Nẵng cho hay: “Hiện các nhà hàng, quán tạm và khách sạn khu vực phía đông thành phố mọc lên nhiều quá, xả thải vượt mức xử lý được thiết kế ban đầu, xử lý không xuể nên nước thải ra vẫn gây ô nhiễm”.
Năm 2019, thành phố xác định xử lý 570 “điểm đen” vi phạm về trật tự đô thị cần xử lý, trong đó có nêu tình trạng xây dựng nhà hàng, quán tạm. Sở Xây dựng cũng cung cấp hàng loạt các địa chỉ để các quận xử lý vi phạm.
Cụ thể như các công trình nhà tạm, nhà hàng, nhà để xe ven đường Hoàng Kế Viêm, quận Ngũ Hành Sơn; quán tạm ven đường Như Nguyệt, quận Hải Châu; ven đường Nguyễn Tất Thành thuộc quận Thanh Khê và Liên Chiểu.
Sở Xây dựng yêu cầu quận Sơn Trà xử lý tình trạng xây dựng nhà hàng, quán tạm ở nhiều khu vực như đường Hoàng Sa, Võ Nguyên Giáp, Võ Văn Kiệt, Phạm Văn Đồng. Trong đó, vị trí góc đường Phạm Văn Đồng - Lý Văn Tố - Dương Đình Nghệ - Lê Minh Trung là “điểm đen” về tình trạng xây dựng quán tạm không phép gây mất mỹ quan đô thị.
 |
| Nhà hàng xây dựng tạm ven đường Trần Bạch Đằng, phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn. |
Hiện Sở Xây dựng đề nghị UBND thành phố chỉ đạo UBND các quận, huyện chủ trì, có kế hoạch yêu cầu chủ đầu tư tự tháo dỡ trong quý 2-2019, để xây dựng theo đúng quy hoạch được duyệt đối với các công trình xây dựng không phép hoặc hết thời hạn sử dụng.
Trường hợp chủ đầu tư không tự tháo dỡ sẽ bị cưỡng chế phá dỡ và chủ đầu tư, chủ cho thuê quyền sử dụng đất phải chịu mọi chi phí cho việc phá dỡ công trình. Sở Xây dựng cũng đề nghị UBND thành phố xem xét đồng ý chủ trương bãi bỏ việc cấp phép tạm (có thời hạn). Việc cấp phép xây dựng phải thực hiện đúng theo quy định tại Điều 94, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13.
Đối với các công trình trước đây đã cấp phép xây dựng tạm mà chủ đầu tư tự ý xây dựng lấn chiếm phần khoảng lùi phía trước 4m, xây dựng vượt tầng, Sở Xây dựng đề nghị UBND thành phố giao UBND các quận, huyện chỉ đạo Đội Kiểm tra quy tắc đô thị, UBND các phường, xã nơi xây dựng công trình tháo dỡ phần sai phạm nêu trên để trồng cây xanh, làm diện tích đậu xe theo mẫu đã được UBND thành phố thống nhất.
Đồng thời, Sở Xây dựng đề nghị UBND thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp các sở, ngành liên quan và UBND các quận, huyện rà soát kiểm tra việc bảo vệ môi trường của các nhà hàng, quán tạm.
Trong đó, đặc biệt lưu ý đến vấn đề xả nước thải, vì đa số các nhà hàng, quán tạm đều không có hệ thống xử lý nước thải sơ bộ trước khi đấu nối vào hệ thống thoát nước đô thị. Từ đó, đề xuất giải pháp xử lý, yêu cầu bắt buộc phải có hệ thống thu gom và xử lý nước thải. Nếu chủ đầu tư không thực hiện sẽ xử lý theo hướng buộc dừng hoạt động kinh doanh.
Ông Thái Ngọc Trung, Phó Giám đốc phụ trách Sở Xây dựng cho biết, giải pháp xử lý tình trạng nhà hàng, quán tạm mọc lên tràn lan hiện nay thực hiện theo chỉ đạo của lãnh đạo thành phố. Trước đây, các lô đất trống được cho làm nhà hàng, quán tạm để tránh lãng phí, nhưng xét thấy bây giờ tình hình môi trường, an ninh trật tự quá phức tạp thì không thể khuyến khích xây dựng nhà hàng, quán tạm được.
|
Không cấp phép mới đối với nhà hàng, quán tạm Ngày 28-5, Sở Xây dựng cho biết, Chủ tịch UBND thành phố Huỳnh Đức Thơ đã có ý kiến chỉ đạo liên quan đến việc xử lý loạt công trình nhà hàng, quán tạm ven biển. Theo đó, Chủ tịch UBND thành phố giao Sở Xây dựng, UBND các quận, huyện khẩn trương rà soát không cấp phép mới đối với công trình nhà hàng, quán tạm trên địa bàn thành phố; đồng thời kiểm tra, thu hồi giấy phép đối với các công trình nhà hàng, quán tạm gây ô nhiễm môi trường, mất an toàn giao thông, mỹ quan đô thị, xây dựng không đúng giấy phép được cấp; không cho phép gia hạn đối với các công trình nhà hàng, quán khi hết giấy phép hoạt động tạm. Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu cơ quan, ban, ngành nghiên cứu, đề xuất việc sử dụng các khu đất trống khi thu hồi giấy phép xây dựng tạm để làm bãi đỗ xe, công viên công cộng phục vụ nhân dân. |
Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG
