Từ những bức xúc, kiến nghị của cử tri 11 xã, Thường trực HĐND huyện Hòa Vang thực hiện giám sát chuyên đề triển khai các giải pháp khắc phục đất nông nghiệp không sản xuất được trên địa bàn huyện. Qua giám sát, đã làm rõ thực trạng, nguyên nhân để kiến nghị khắc phục.
Hàng chục héc-ta đất nông nghiệp tại thôn Phú Hòa (xã Hòa Nhơn) bị bỏ hoang do ảnh hưởng của các dự án. |
Đất nông nghiệp bỏ hoang do dự án treo
Tháng 4-2019, Thường trực HĐND huyện Hòa Vang đã tổ chức giám sát chuyên đề “Về việc triển khai các giải pháp khắc phục đất nông nghiệp không sản xuất được trên địa bàn huyện Hòa Vang”. Qua công tác giám sát, diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn huyện không sản xuất được có khả năng khắc phục là 242,2ha (chiếm 50,5%) và không thể khắc phục được là 237,3 ha (chiếm 49,5%). Trong đó, xã Hòa Ninh có diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được lớn nhất với hơn 144ha.
Ông Lê Đức Thương, Chủ tịch UBND xã Hòa Ninh cho rằng, nguyên nhân đất nông nghiệp bị bỏ hoang một phần là do địa hình đồi núi, không chủ động nước tưới (chiếm 116,5 ha), phân bố dạng “da beo”, khó khăn khi đưa vào sản xuất. Ngoài ra, tại xã hiện có 7 dự án chậm triển khai và đề nghị hủy bỏ dự án, chiếm gần 1.300ha đất các loại tại địa phương.
Ông Thương cho rằng, theo Luật Đất đai, các dự án đã phê duyệt, quy hoạch trên 3 năm, phải điều chỉnh lại quy hoạch, nếu không khả thi cần thu hồi dự án, thế nhưng hầu hết các dự án đều quá quy định, tức là đang rơi vào tình trạng “treo”.
“Dự án “treo” đã ảnh hưởng lớn đến đời sống của nhân dân. Người dân trong vùng dự án không thể làm nhà mới, không thể tách thửa, tách hộ cho con cái họ khi có nhu cầu lập gia đình, cần tạo dựng cuộc sống riêng... Đời sống nhân dân ở vùng dự án khó khăn, vì các phương án sản xuất không thể thực hiện, các dự án đầu tư phát triển kinh tế, xã hội của địa phương cũng không thể tiến hành kịp thời”, ông Thương nói.
Theo ông Huỳnh Văn Thới, Phó Chủ tịch HĐND huyện Hòa Vang, đất nông nghiệp trên địa bàn huyện không sản xuất được chủ yếu bị ảnh hưởng bởi triển khai các dự án dẫn đến bồi lấp ruộng đồng, hệ thống kênh mương, nguồn nước tưới tiêu. Trong đó, 31,5% (38,7ha) đất nông nghiệp bị ảnh hưởng dự án có khả năng khắc phục để tiếp tục sản xuất. Có 9/11 xã có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng dự án với tổng diện tích bị ảnh hưởng là 122,9ha (chiếm 25,6%). Trong đó, 2 xã có diện tích bị ảnh hưởng dự án nhiều nhất là xã Hòa Châu (44,7ha) và xã Hòa Liên (22,9ha). Có 6/11 xã có đất nông nghiệp không sản xuất được do không chủ động nước với tổng diện tích là 290,7ha (chiếm 60,6%).
Kiến nghị thu hồi 120,8ha đất
Ông Huỳnh Văn Thới cho biết, qua giám sát thực tế đất nông nghiệp không sản xuất được tại 11 xã, Thường trực HĐND huyện chia thành 4 nhóm giải pháp gồm: thu hồi đất; khai thác quỹ đất để bố trí tái định cư, quy hoạch khu dân cư, kêu gọi doanh nghiệp khai thác mặt bằng; chuyển sang nuôi trồng thủy sản; hỗ trợ kênh, mương, giếng đóng, cải tạo mặt bằng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Trong đó, giải pháp chủ yếu cần áp dụng là thu hồi 120,8ha (chiếm 25,2%) và hỗ trợ kênh, mương, giếng đóng, cải tạo mặt bằng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng 341,4ha (chiếm 71,2%).
“Giải pháp thu hồi chủ yếu áp dụng đối với đất nông nghiệp không sản xuất được do ảnh hưởng dự án và ảnh hưởng của khai thác khoáng sản không có khả năng áp dụng các biện pháp khắc phục để tiếp tục sản xuất. Tuy nhiên, hiện nay, UBND thành phố mới có chủ trương phân kỳ thu hồi đối với 37,4ha đất nông nghiệp không sản xuất được do ảnh hưởng dự án trên địa bàn huyện, vẫn còn 46,8ha thực tế cần thu hồi nhưng chưa được đưa vào danh mục phân kỳ thu hồi”, ông Thới thông tin thêm.
Để khắc phục tình trạng đất nông nghiệp bỏ hoang, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Hòa Vang Trần Văn Trường cho biết, Huyện ủy, HĐND huyện đã chỉ đạo UBND huyện phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan tiến hành rà soát, thống kê toàn bộ diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được trên địa bàn huyện.
Theo đó, UBND huyện sẽ kiến nghị thành phố sớm có chủ trương và kế hoạch triển khai thu hồi 120,8ha đất nông nghiệp không sản xuất được do ảnh hưởng dự án và hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Bên cạnh đó, kiến nghị UBND thành phố bổ sung, đưa vào thu hồi thêm đối với 46,8ha đất thực tế hiện nay bị ảnh hưởng bởi dự án. Hiện nay, UBND huyện Hòa Vang chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các đơn vị, các xã rà soát, xây dựng kế hoạch, bố trí kinh phí triển khai các biện pháp hỗ trợ kênh, mương, giếng đóng, cải tạo mặt bằng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng đối với 341,4ha đất nông nghiệp không sản xuất được do không chủ động nước, ảnh hưởng dự án, ảnh hưởng khai thác khoáng sản.
Huyện cũng chỉ đạo UBND các xã tăng cường công tác quản lý quỹ đất nông nghiệp của địa phương, tích cực vận động người dân cùng chính quyền khắc phục đất nông nghiệp bị ảnh hưởng để tiếp tục sản xuất, cải thiện đời sống, tránh lãng phí tài nguyên đất.
Bài và ảnh: Trọng Hùng