Với nghề báo, nguồn tin là vô cùng quan trọng để làm nên tác phẩm hay, hấp dẫn. May mắn với tôi là đã tích cực xây dựng nguồn tin từ cơ sở, góp phần nắm bắt thông tin kịp thời, hoàn thành tin, bài hiệu quả.
Tác giả (giữa) trong một lần tác nghiệp tại xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang. |
Hơn 10 năm tác nghiệp, không ít lần đi cơ sở tại xã miền núi Hòa Bắc (huyện Hòa Vang). Mỗi lần đi, chúng tôi tranh thủ kết nối, tạo mối quan hệ tốt đẹp với cơ sở. Năm 2016, khi thực hiện đề tài "Cẩn trọng với bảo tồn văn hóa Cơ tu", tôi làm việc với Bí thư Chi bộ thôn Giàn Bí Đinh Văn Như, Phó trưởng thôn Tà Lang Phan Văn Thu… Sau chuyến đi này, tôi tiếp tục giữ liên lạc với những cán bộ của hai thôn này nên nắm nhiều thông tin về các dự án, chính sách bảo tồn văn hóa Cơ tu, rồi mới liên hệ ngành chức năng liên quan để có thông tin chính thống.
Cuối tháng 10-2021, sau thời gian dài gián đoạn do Covid-19, học sinh xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang) trở lại trường học trực tiếp đầu tiên của thành phố. Tuy nhiên, thời tiết mấy ngày trước đó không thuận tiện, đường sá lầy lội, tôi cùng đồng nghiệp trầy trật mãi mới đến được các điểm trường. Đến nơi, công tác đón học sinh trở lại trường đã hoàn tất. Chúng tôi chỉ tác nghiệp được trong lớp học, còn hình ảnh đo thân nhiệt, sát khuẩn tại cổng trường thì khó.
May mắn là trước đó, để phòng ngừa việc không thể đến tất cả điểm trường nên tôi đã gọi điện thoại nhờ các thầy cô hỗ trợ hình ảnh. Được sự giúp đỡ của thầy Phạm Minh Vũ, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Tri Phương, thầy Nguyễn Thọ, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hòa Bắc và các thầy, cô giáo, tôi vẫn có được những hình ảnh như “kịch bản” mình đã lên trước đó. Từ đó, các thầy, cô giáo tại địa bàn xa nhất thành phố này đều trở thành nguồn tin đáng tin cậy, sẵn sàng hỗ trợ hình ảnh, thông tin của giáo dục đến cho phóng viên phụ trách mảng.
Không chỉ ở những địa bàn xa xôi, ở ngay trung tâm thành phố, phóng viên đã tận dụng lợi thế của mạng xã hội để kết nối, nắm bắt thông tin. Mỗi một thông tin các đơn vị, thầy, cô đưa lên mạng xã hội facebook, zalo… đều có thể là đề tài phóng viên khai thác. Tôi còn nhớ như in lần tác nghiệp tại Trường Hope (Hy vọng) nằm trong Khu đô thị FPT City Đà Nẵng ở phường Hòa Hải (quận Ngũ Hành Sơn), ngôi trường dành cho các em nhỏ mất cha mẹ do Covid-19.
Vì nhiều lý do, việc chia sẻ thông tin của đơn vị này với truyền thông khá hạn chế; song cuối năm 2022, tôi quyết định đăng ký viết về ngôi trường này cho số báo Xuân. Khi tôi liên hệ với Giám đốc dự án Hope School (Trường Hy vọng) nhưng vẫn chưa chốt được cuộc hẹn phỏng vấn. Tôi khá sốt ruột vì thời hạn nộp bài đã hết nhưng tôi kiên định với đề tài mình lựa chọn, vững lòng tin vào những gì tôi đã đọc, biết về vị giám đốc này, về Trường Hope thông qua những status trên facebook. Sau này, tôi mới biết vì để “bảo vệ” những đứa trẻ ở đây, ông mới đắn đo với bất kỳ cuộc phỏng vấn nào.
Tác giả (bên phải) trong một lần tác nghiệp tại huyện Hòa Vang. Ảnh: NGỌC HÀ |
Cuộc gặp gỡ không nhiều nhưng ông và những đứa trẻ ở Trường Hy vọng đã để lại trong tôi những xúc cảm và trăn trở như chính ông nói: “Mọi thứ mới chỉ bắt đầu, chúng tôi đang gieo mầm xanh xuống đất. Thách thức ở phía trước còn nhiều, đó là thách thức về thời gian vì một đứa trẻ lớn lên cần thời gian; đó là thách thức về sự tử tế, sự kiên định; đó là thách thức với cả những người muốn và dám đi đến tận cùng với Hope”. Thực hiện bài viết xong, đến nay, tôi vẫn theo dõi và nắm thêm nhiều thông tin về Trường Hy vọng chỉ đơn giản nhờ kết nối được thêm một số nguồn tin khác.
Có những đề tài phải triển khai gấp, thời gian không cho phép phóng viên di chuyển nhiều địa điểm nên nhờ các nguồn tin đáng tin cậy khác và họ sẵn lòng hỗ trợ bằng cách nhận lời phỏng vấn qua điện thoại, ứng dụng xã hội. Với tôi, xây dựng và phát triển nguồn tin đã tạo nhiều thuận lợi trong tác nghiệp. Điều quan trọng là chúng ta phải biết tận dụng và nâng niu nguồn tin có được; đồng thời chứng minh được năng lực, phẩm chất đạo đức của người làm báo để tạo niềm tin cho nguồn tin. Từ đó, bất cứ khi nào chúng ta bắt tay thực hiện các nội dung, nguồn tin sẽ dần dần xuất hiện và hỗ trợ kịp thời, nâng cao hiệu quả công việc.
NGỌC HÀ