Cho rằng mật gấu có tác dụng bồi bổ sức khỏe, phục hồi sinh lực…, nhiều người đua nhau đi mua mật gấu tại những cơ sở được quảng cáo là “uy tín, buôn bán lâu năm”. Nếu được tận mắt chứng kiến chích hút mật gấu tại chỗ, người ta càng tin vào chất lượng và chấp nhận trả giá cao hơn loại mật gấu giữ đông trong tủ lạnh.
 |
| Cơ sở H.H trên đường Nguyễn Hữu Thọ trưng bảng bán mật gấu trước nhà. |
Chích hút tại chỗ
Theo điều tra của phóng viên, tại Đà Nẵng có ít nhất 5 cơ sở chuyên bán mật gấu, trong đó hai cơ sở là H.H trên đường Nguyễn Hữu Thọ và M.T trên đường Tôn Đức Thắng được xem là mua bán rầm rộ nhất, với biển quảng cáo bán mật gấu trưng trước cửa nhà không chút e dè. Tại cơ sở M.T, để tạo niềm tin cho chúng tôi về loại mật gấu “nguyên chất, không pha”, chủ cơ sở chẳng ngại ngần đưa chúng tôi tham quan trại nuôi nhốt 4 cá thể gấu khoảng 10 năm tuổi. Trại có diện tích chưa đầy 20m2, gồm 4 chuồng gấu nằm san sát nhau. Theo bà chủ cơ sở, những chú gấu này “được” luân phiên chích lấy mật cho những người có nhu cầu mua với số lượng lớn từ 100cc trở lên. Bà nhanh nhảu giới thiệu: “Người chưa quen như cô, tụi tui cho chích trực tiếp. Ít bữa biết rồi, chỉ cần điện thoại tới lấy, bảo đảm 100%. Có ông kia chuyên mua cho khách Hàn Quốc đều lấy hàng theo kiểu đó. Ở đây mua bán uy tín, không phải lo”. Bà hẹn chúng tôi 5 ngày sau dẫn khách tới, bà mới có thời gian cho gấu nhịn đói để chích mật. Mỗi cc mật được tính giá 90 nghìn đồng, vì bà giải thích: “Lẽ ra tôi lấy 120 nghìn đồng/cc, nhưng cô có công đưa khách tới, tôi sẽ nói với khách giá 120 nghìn đồng, cho cô hưởng chênh lệch 30 nghìn đồng/cc”. Ngoài biển hiệu “Tại đây có bán mật gấu tươi”, cơ sở này còn in luôn trên danh thiếp: “Tổ chức chích mật trực tiếp vào ngày 1 hằng tháng”.
Ở cơ sở H.H, người bán chỉ giới thiệu loại mật gấu đã ủ đông trong từng lọ nhỏ với giá 70 nghìn đồng/cc. “Chỗ khác bán tới 90 nghìn lận, ở đây bán sỉ mới lấy giá đó”. Một phụ nữ khoảng 70 tuổi, chừng như là mẹ của người chủ trên khi nghe chúng tôi phàn nàn “không biết có phải mật gấu thật không”, vừa quày quả bỏ đi, vừa buông thõng một câu: “Không phải thì là trái à? Ở đây mỗi ngày người ta bán tới mấy chục cc kia”. Một cán bộ Trung tâm Giáo dục thiên nhiên ENV cho biết đã từng được chủ cơ sở này hẹn chích mật trực tiếp ở trại nuôi gấu cách đó không xa, khi cán bộ trên đòi mua tới 200cc.
 |
| Cơ sở M.T trên đường Tôn Đức Thắng trưng bảng bán mật gấu trước nhà. |
Coi chừng “tiền mất tật mang”
Theo nhiều người, rượu phải ngâm mật gấu mới được gọi là rượu bổ đích thực. Người chủ cơ sở H.H bày cho tôi: “Phải ngâm khoảng 65ml rượu trắng với 3cc mật gấu, uống mới có tác dụng giãn xương cốt, bồi bổ sức khỏe”. Tại cơ sở bán rượu O. trên đường Yên Bái, một người đàn ông cầm trên tay một xi-lanh chứa 1 cc mật gấu vừa mua, liến thoắng quảng cáo dùm cửa tiệm: “Mật thiệt nên đắt, chừng này đã 120 nghìn đồng rồi. Em cứ yên tâm, ở đây bán lâu năm mà”. Người chủ quán khoảng trên 70 tuổi sau một thoáng trầm ngâm “cân đo” độ tin cậy trên gương mặt tôi, mới mở miệng: “Rượu muốn bổ hơn thì chỉ có ngâm mật gấu vào”. Rượu bổ chỉ 300 nghìn đồng/chai loại 1,5 lít, nhưng nếu ngâm mật cho “bổ hơn”, giá có thể lên đến 1 triệu đồng/chai.
Theo chị Lê Thị Trang, cán bộ Văn phòng ENV tại Đà Nẵng, mật gấu có mang lại sức khỏe và sự cường tráng cho các “đức ông” hay không thì chưa biết, nhưng nguy cơ ung thư từ việc sử dụng mật gấu chứa mủ là có thật. Chị phân tích: “Theo khoa học, sau lần chích trước, phải cần đến 6 - 12 tháng, một con gấu mới đủ khả năng phục hồi sức khỏe để chích hút mật tiếp. Tuy nhiên, để kiếm thật nhiều tiền, các cơ sở nuôi nhốt gấu thường chích mật liên tục, khoảng 2 - 3 tháng/lần. Như vậy, khi chỗ chích cũ chưa kịp lành, vẫn còn mưng mủ, thì lần chích tiếp theo cũng mang theo luôn vừa mật vừa mủ. Người sử dụng mật gấu đó sẽ có nguy cơ bị ung thư rất cao”.
Ông Đặng Hường, Trưởng phòng Thanh tra - Pháp chế thuộc Chi cục Kiểm lâm thành phố Đà Nẵng cho biết, việc chích hút cũng như bán mật gấu dù ở bất cứ dạng khô hay tươi đều bất hợp pháp. “Hiện có khoảng 16 cá thể gấu trên địa bàn thành phố được gắn chip để quản lý, tuy nhiên khi cơ sở chích hút mật, cán bộ rất khó phát hiện để xử lý”, ông nói.
Một nghiên cứu của ENV cho thấy, hiện có khoảng 3 nghìn cá thể gấu nuôi và khoảng 200 - 300 cá thể gấu trong tự nhiên tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhu cầu sử dụng mật gấu đã kích thích các đối tượng mua bán động vật hoang dã gia tăng sức ép lên các cá thể trong tự nhiên, gây nguy cơ tuyệt chủng cho loài động vật này.
(Còn nữa)
Bài và ảnh: TRIÊU NHAN
