Nhìn lại chỉ số PCI

Kết quả xếp hạng Chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam công bố năm 2008 đối với Đà Nẵng có một ý nghĩa quan trọng, vì mấy lẽ:

(1) Trật tự xếp hạng ba năm liền (2005-2007) Đà Nẵng luôn đứng ở vị trí thứ 2 nhưng năm nay lần đầu tiên vượt lên chiếm vị trí đầu bảng, (2) Xét trên góc độ “Trường đồ tri mã lực” thì với việc liên tục qua nhiều năm giữ vị trí cao thuộc nhóm “Rất tốt” cho thấy nỗ lực phấn đấu bền bỉ của nhân dân và chính quyền Đà Nẵng đã được dư luận ghi nhận và đánh giá cao, đi kèm với “Thương hiệu cạnh tranh” thật không dễ dàng tạo dựng được, (3) Điểm xếp hạng bình quân toàn quốc năm nay nhìn chung bị sụt giảm so với mọi năm, phản ánh sự suy yếu nhiều mặt của môi trường cạnh tranh, riêng Đà Nẵng mặc dù ở vị trí số một nhưng cũng thấp hơn địa phương dẫn đầu năm trước là Bình Dương 5,02 điểm.

Nhân tố hàng đầu để bảo đảm duy trì vị thế cạnh tranh cấp tỉnh / thành phố đó chính là năng lực điều hành của bộ máy chính quyền sở tại. Thực tiễn đã chứng minh rằng, trong cùng điều kiện kinh tế - xã hội và môi trường chính sách luật pháp như nhau, nhưng sự thành công hoặc thất bại lại tùy thuộc phần lớn vào năng lực vận dụng sáng tạo và tổ chức thực hiện các mục tiêu đã đề ra.

Những nỗ lực cải cách hành chính, đáng chú ý là mô hình “Một cửa liên thông” trong cấp phép kinh doanh, tăng cường tính công khai minh bạch về chủ trương chính sách, mở rộng dân chủ hóa với nhân dân, đi kèm một số định hướng mang tầm chiến lược như lựa chọn mô hình phát triển thân thiện với môi trường, cải thiện mạnh mẽ cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế mũi nhọn du lịch dịch vụ... đã tạo ra động lực nhằm duy trì vị thế cạnh tranh cho Đà Nẵng.

Tuy nhiên bên cạnh đó, những “bất cập muôn thuở” của bộ máy hành chính vẫn chính là điều đáng quan ngại nhất. Chỉ số PCI năm 2008 và những năm trước cho thấy chưa có sự cải thiện đáng kể về các nội dung liên quan đến lĩnh vực hỗ trợ đầu tư phát triển, còn nhiều hạn chế về cơ chế khuyến khích kinh tế dân doanh, khả năng tiếp cận đất đai, tệ nạn quan liêu, nhũng nhiễu vẫn nặng nề... Điều đáng khích lệ là Đà Nẵng dường như đã nhận thức được những bất cập nói trên và đang triển khai lộ trình đổi mới thông qua kế hoạch triển khai mô hình chính quyền đô thị.

Nhân vật trung tâm góp phần làm nên chất lượng xếp hạng chỉ số cạnh tranh PCI năm 2008 chính là cộng đồng các doanh nghiệp trên khắp mọi miền đất nước. Đây là lực lượng quan trọng, có vai trò quyết định đến việc khai thông tiềm năng phát triển, thông qua đó thực hiện cuộc trắc nghiệm lớn đối với hiệu quả thực thi chính sách hiện hành của các chính quyền sở tại.

Trong bối cảnh cạnh tranh hội nhập ngày nay, cấp độ cởi mở của tư duy luôn đi liền với tiến trình mở cửa nhanh chóng của nền kinh tế. Chính vì vậy, tiêu chí quan trọng phản ánh thực lực cạnh tranh của một đất nước, hoặc một địa phương nằm ở chỗ làm sao tạo ra sức hấp dẫn riêng cũng như có năng lực tạo dựng được những thương hiệu tầm cỡ, có uy tín, mang lại lợi ích nhiều mặt cho quá trình tăng trưởng.

Trên góc độ phát triển doanh nghiệp, nhiều năm qua Đà Nẵng từng đặt khá nhiều kỳ vọng vào mục tiêu xây dựng các sản phẩm và dịch vụ chủ lực, cố gắng xây dựng một thế hệ doanh nhân, nhất là doanh nhân địa phương, có vị thế đáng kể trên thương trường. Tuy nhiên, kết quả đạt được đến nay dường như còn rất khiêm tốn. Khách quan tự nhìn nhận lại, Đà Nẵng có thể phần nào tự hào khi vinh danh vào vị trí số một trên bảng xếp hạng PCI, tuy nhiên để được nhìn nhận như là điểm đến “Đất lành chim đậu”, là cái nôi nuôi dưỡng tinh thần doanh nghiệp và ý chí cạnh tranh thì quả thực chúng ta còn rất nhiều việc phải làm.
 
Trên tinh thần đó, chỉ số cạnh tranh PCI năm nay không chỉ là lời động viên chân thành đối với những gì Đà Nẵng đã gặt hái được, mà còn là áp lực cầu tiến để chúng ta biết cách tự vượt qua chính mình, vươn đến những tầm cao mới.

THANH THỦY