Có thể nói rằng Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ VIII là đại hội đặc biệt. Có nhiều gương mặt ấn tượng, từ người cao tuổi nhất là vị giáo sư năm nay đã 94 tuổi đến đại biểu nhỏ tuổi nhất - chỉ mới 10 tuổi (Hà Nội); từ một người hành nghề xe ôm đã hiến thận cho một bé gái mà không hề cần đến 50.000 USD của một người giàu khác sẵn sàng chi trả đến những người đã từng tham dự Đại hội Thi đua yêu nước đầu tiên như các Anh hùng LLVT La Văn Cầu, Nguyễn Thị Chiên…, đã phản ánh rất rõ ràng rằng dù năm tháng có qua đi, sự đổi thay của thời đại có khác đi nhiều, những phức tạp của cuộc đời, xã hội luôn giằng xé với muôn nỗi đắng cay, nhưng, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, những con người sẵn sàng hy sinh vì người khác, sống hết mình vì Tổ quốc, dám chịu đựng với mọi khó khăn, thử thách…, thời nào cũng có và ngày một nhiều hơn.
Sự kết nối, tính liên tục từ La Văn Cầu đến Trần Ngọc Diễm Huyền, học sinh lớp 5, Trường tiểu học Nam Thành Công, Đống Đa, Hà Nội, còn nói lên rằng lòng tốt và sự hy sinh, tinh thần cao thượng vì những giá trị nhân bản sâu sắc không đợi chờ tuổi tác, không cần phải có những hoàn cảnh biện minh như cách thường nói “thời thế tạo anh hùng”.
Không ai không xúc động khi có những con người không có điều kiện học hành nhưng vẫn có thể nuôi heo để giúp người nghèo, có thể “đếm mây, đo mưa” với đồng lương chỉ tạm đủ sống để vì cộng đồng thanh thản hơn, đường đời đỡ bớt gập ghềnh hơn. Những con người bình dị có nhân cách phi thường và có trái tim luôn đau đáu, nghẹn ngào vì sự chia sẻ, cảm thông ấy, phản ánh cái cốt lõi, cái truyền thống không thể phai mờ của tinh thần Việt, hồn Việt theo đúng cách dạy của cha ông như Lá lành đùm lá rách, Chị ngã em nâng, Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ, Người trong một nước phải thương nhau cùng…
Trong xã hội phức tạp và biến động không ngừng, với tốc độ chóng mặt như thời nay, lòng tốt, sự sẻ chia, bao dung và đồng cảm là điều cần lắm, cần nhiều hơn rất nhiều. Hiểu rõ đòi hỏi của toàn thể dân tộc, mong muốn phát huy, nhân rộng nhiều hơn nữa những tấm lòng, những vòng tay nhân ái, lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã quan tâm và đến dự Đại hội ngay trong ngày khai mạc. Bài phát biểu của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đặt ra rất nhiều vấn đề nhưng chủ đề chính là nhấn mạnh về tinh thần trách nhiệm của công dân. Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh cũng thẳng thắn chỉ ra rằng có không ít những phong trào thi đua còn mang đậm tính hình thức nên không tạo nên động lực, sức hút để nhân rộng, nhân nhiều các điển hình tiên tiến. Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan cũng lưu ý rằng: “Thi đua phải có nội dung, mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể, thiết thực”. Có như thế thì thi đua mới là động lực của tiến bộ, nhân ái, phát triển…
Mặc dù vẫn còn những bất cập và chưa thật sự công bằng trong cách xác lập tiêu chí, thẩm định chất lượng của các địa phương (như số tài năng trẻ, được tuyên dương trong đại hội lần này chỉ chiếm khoảng hơn 10% là chưa đúng với yêu cầu, nhiệm vụ mà đất nước đòi hỏi ở thanh niên) nhưng những tấm gương ngời sáng của phong trào thi đua yêu nước trong Đại hội VIII đã đem đến rất nhiều niềm vui, sự ngưỡng mộ cho mọi thế hệ, mọi tầng lớp nhân dân. Chắc chắn rằng, khi phong trào thi đua yêu nước được phát triển, nhân rộng một cách thực chất, khi con người làm việc nghĩa theo tinh thần tự nguyện, không vụ lợi thì đất nước sẽ ngày càng đẹp hơn, cuộc sống của mỗi người dân Việt Nam sẽ ngày càng hạnh phúc và tươi sáng hơn…
ĐINH THIỆN