Đại hội XI đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc, toàn diện của Đảng và dân tộc ta, là cột mốc mở đầu một giai đoạn mới trong lịch sử phát triển của đất nước trong thập kỷ thứ 2 của thế kỷ XXI, giai đoạn đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Kết thúc chiến lược 10 năm phát triển kinh tế-xã hội, một chỉ tiêu gây ấn tượng nhất, được hầu hết các đài, báo xếp vị trí đầu tiên trong 10 sự kiện của năm 2010 là tổng giá trị hàng hóa và dịch vụ tính theo giá thị trường được làm ra (GDP) năm nay của cả nước tăng 6,78% so với năm ngoái, cao hơn chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Đạt được kết quả trên trong một năm thiên tai, dịch bệnh liên miên, giá cả hàng hóa biến động, kinh tế thế giới hồi phục chậm sau khủng hoảng… là một cố gắng rất lớn, có thể nói là ít ai ngờ.
Kết quả trên cũng đánh dấu một kỷ lục ngoạn mục, đó là 30 năm qua, chúng ta đều giữ được tăng trưởng dương, ở mức 6,8% suốt 25 năm đổi mới, trong đó 10 năm liền ở mức 7,5%, dù phải trải qua rất nhiều khó khăn. Cũng bắt đầu từ năm nay, GDP tính theo đầu người của nước ta đã đạt 1.100 USD, tức là đã vượt ngưỡng đáy, những nước nghèo nhất thế giới có mức thu nhập bình quân dưới 1.100 USD, để tham gia vào nhóm các nước có mức thu nhập trung bình thấp, thu nhập bình quân GDP tính theo đầu người từ 1.100 USD đến 2.000 USD. Đó là kết quả đáng tự hào của 25 năm đổi mới, là nguyên nhân quan trọng nhất để thay đổi bộ mặt của nền kinh tế-xã hội nước ta vào thập kỷ đầu của thế kỷ XXI.
Đại hội XI đã chọn 3 bước đột phá là nâng cao chất lượng tăng trưởng, phát triển nguồn nhân lực và xây dựng cơ sở hạ tầng. Ba bước đột phá đó là vấn đề trọng tâm, có tính bao quát toàn bộ các mặt kinh tế-xã hội. Về mục tiêu tăng trưởng, Nghị quyết Đại hội XI đề ra là từ 7 đến 8%. Vấn đề đặt ra lúc này là nâng cao tốc độ tăng trưởng đồng thời phải nâng cao chất lượng tăng trưởng.
Nâng cao tốc độ tăng trưởng vẫn là một đòi hỏi gay gắt. Trong một thời gian dài, nền kinh tế Việt Nam luôn tăng tốc nhưng do điểm xuất phát quá thấp lại bị nhiều yếu tố bất lợi tác động, sau 25 năm, chúng ta mới đứng thứ 7/10 nước trong khu vực, thứ 35 trong châu Á và 135 trong 200 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới.
Về chất lượng tăng trưởng tức là bảo đảm cho sự tăng trưởng đó là vững chắc, từ các yếu tố nội sinh chủ yếu là lao động và chất xám tích tụ trong hàng hóa và sản phẩm dịch vụ. Tăng trưởng nhưng vẫn bảo vệ tốt tài nguyên, môi trường sinh thái của đất nước. Theo một thông tin được công bố mới đây, mức tăng trưởng của nước ta có 52% do nguồn vốn nước ngoài, các yếu tố từ tài nguyên không tái tạo của đất nước cũng chiếm phần đáng kể, chỉ có 20% do tích tụ từ lao động và chất xám của con người Việt Nam. Một vài dẫn chứng, theo báo Nhân Dân, năm 2010 nước ta đã xuất khẩu và thu về được 11,1 tỷ USD từ hàng dệt-may nhưng tiền nhập nguyên liệu đã chiếm 9 tỷ USD; một trong những nguyên nhân hàng đầu gây thiếu điện trầm trọng nhiều năm gần đây dù tốc độ tăng trưởng của ngành điện đạt 14% là do mức tiêu thụ điện năng trên một đơn vị sản phẩm của nước ta cao gấp 1,5 đến 1,7 lần các nước trong khu vực. Không chỉ tài nguyên, sau hơn 20 năm phát triển, môi trường sống đang xuống cấp nghiêm trọng.
Nhưng để có được hôm nay, có được mục tiêu phấn đấu Đại hội XI đề ra đã là một cố gắng lớn, một thành quả rực rỡ không dễ có. Mức sống của người dân đã được nâng lên khá rõ rệt; vốn dự trữ trong nước đã đủ để đầu tư cả những công trình lớn, việc tiếp nhận vốn đầu tư nước ngoài không còn trong hoàn cảnh càng nhiều càng tốt, bằng mọi giá để có tiền nữa, chúng ta đã có những thuận lợi rất quan trọng cho sự tăng trưởng nhanh và bền vững. Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI đã mở ra một giai đoạn mới rạng rỡ hơn cho đất nước, nếu chúng ta biết nắm lấy thời cơ ngay từ mùa xuân này.
Vũ Duy Thông