Cuộc khủng hoảng do động đất, sóng thần và điện hạt nhân ở Nhật Bản đã tác động đến hoạt động của các công ty du lịch tại Việt Nam, thậm chí trang tin M&C (Monstersandcritics) gọi đó là một sự “tổn thương”. Đến nay, nhiều công ty du lịch Việt Nam đã thông báo nhiều đoàn du khách Nhật đã hủy bỏ các tour đến Việt Nam từ tháng 3 và ngược lại.
Văn phòng đại diện TP. Đà Nẵng tại Tokyo cũng vừa cho biết nhiều đoàn khách Nhật dự định đến xem cuộc thi bắn pháo hoa quốc tế vào cuối tháng tư cũng đã hủy chuyến đi... “Rõ ràng là trận động đất và sóng thần ở Nhật Bản đã trực tiếp ảnh hưởng đến Việt Nam. Chúng tôi không có con số chính xác của các tour du lịch bị hủy bỏ nhưng rất nhiều công ty du lịch có lượng du khách lớn từ Nhật cho biết các tour đã bị hủy bỏ...”, ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, nói với hãng tin Đức DPA.
Những công ty du lịch cỡ lớn từng làm ăn với thị trường Nhật như Saigontourist, Hoàn Mỹ, APEX, Du lịch Hội An... cho biết cũng gặp trục trặc với các tour đi Nhật. Các đoàn khách Việt Nam hàng trăm người từ Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh đi dự lễ hội Hoa anh đào dự kiến vào cuối tháng ba và đầu tháng tư với giá tour trên 2.000 đô la mỗi khách nay cho biết cũng khó lên đường vì lo lắng phóng xạ từ các nhà máy điện hạt nhân. Thông tin từ các công ty lữ hành cho thấy thị trường du khách Nhật và du khách Việt Nam đến Nhật mỗi năm chiếm khoảng 30% lượng tour của họ.
Các giám đốc khách sạn tại Hội An, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh cũng cho biết nhiều khách Nhật đã hủy kế hoạch đến lưu trú trong tháng 3 và tháng 4 không chỉ do sóng thần, động đất mà còn từ hậu quả nghiêm trọng của nó nhiều sân bay, hãng bay chưa biết sẽ hoạt động lại từ lúc nào! Trong lúc đó, nhiều công ty và khách sạn chưa thể thu thập được thông tin chính thức từ các đối tác Nhật vì chính họ cũng lúng túng trước những đột biến của tình hình... Rõ ràng, thị trường du khách Nhật Bản là nguồn khách lớn thứ ba của Việt Nam sau Trung Quốc và Hàn Quốc với gần nửa triệu khách đến Việt Nam vào năm ngoái.
Cuộc khảo sát xu hướng du lịch khu vực châu Á – Thái Bình Dương 2010 của Visa và Hiệp hội Du lịch khu vực châu Á – Thái Bình Dương (PATA) cho thấy trong số khách quốc tế có kế hoạch tới Việt Nam du lịch trong tương lai có 17% khách đến từ Thái Lan, 16% khách Úc, khách Nhật Bản chiếm 11% (ngang với Singapore). Trong lúc đó, du khách Nhật, đa số là những người lớn tuổi được coi là có nguồn thu nhập cao, mức chi tiêu khi ra nước ngoài rất đáng kể so với các nước khác và họ rất ưa thích các tour du lịch sông nước, khám phá thiên nhiên vùng sông Mekong, các tour thăm các di sản văn hóa thế giới ở miền Trung và đặc biệt là đô thị cổ Hội An, cố đô Huế với những món ăn dân dã nhiều sắc màu ở các vùng miền...
Tình hình rõ ràng có những dấu hiệu tuy chưa rộng lớn như sau đại dịch SARS và khủng hoảng tài chính thế giới trước đây, nhưng cũng cho thấy sẽ tác động không nhỏ đến ngành “công nghiệp không khói” của chúng ta. Thiết nghĩ, để đối phó có hiệu quả, ngành kinh doanh du lịch cần chủ động hơn nữa với các thị trường du khách đang có tiềm năng như Nga và các thị trường Đông Nam Á có đường đi ngắn để lấp vào khoảng trống do thiên tai tại Nhật.
TRƯƠNG ĐIỆN THẮNG