Cải cách hoạt động thu và nộp thuế là nội dung quan trọng hàng đầu của tiến trình cải cách hành chính ở nước ta trong những năm vừa qua. Đây là lĩnh vực phức tạp, nhiều động chạm, có quan hệ đa dạng và trực tiếp đến lợi ích kinh tế của nhiều chủ thể trong xã hội, đặc biệt là các ngành sản xuất - kinh doanh.
Không chỉ cơ quan thuế, hải quan, mà cả người nộp thuế nhiều khi phải sa vào “mê hồn trận” của các loại thủ tục, quy định pháp lý thiếu minh bạch, thường xuyên thay đổi; cách hiểu, cách làm không thống nhất... dẫn đến tình trạng quá tải và những lời kêu ca phàn nàn. Theo kết quả khảo sát, nghiên cứu của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương công bố cách đây không lâu, thời gian mà mỗi doanh nghiệp dành cho tất cả các công việc về đăng ký mã số thuế, làm thủ tục về VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập DN, việc kiểm tra, thanh tra là... 1.959,2 giờ/năm, nếu quy chi phí đó ra tiền thì thực sự là con số đáng kể và đáng buồn!
Trước tình hình đó, thời gian qua ngành thuế đã có nhiều nỗ lực, phấn đấu xác lập hành lang pháp lý thông thoáng, tinh gọn hơn, từng bước đề cao tính chủ động, tích cực của người nộp thuế, đặc biệt là tăng cường khâu ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý thuế. Một trong những điểm sáng đáng ghi nhận là thực hiện chủ trương mở rộng dịch vụ thu ngân sách qua hệ thống ngân hàng thương mại. Đây là kết quả của sự phối hợp hiệu quả giữa ba ngành: Cục Thuế - Kho bạc - Ngân hàng thương mại.
Tính riêng trên địa bàn Đà Nẵng, mới qua một năm làm thí điểm, doanh số thu thuế qua hệ thống các ngân hàng ( Agribank, Vietinbank, BIDV… ) lên đến cả ngàn tỷ đồng. Bản thân người nộp thuế được phục vụ tốt hơn, rút ngắn phần lớn thời gian giao dịch, linh hoạt trong việc lựa chọn nhiều điểm giao dịch thuận lợi. Các ngành Thuế, Kho bạc giải phóng được một số lượng lớn khách hàng, nhất là vào những lúc cao điểm, đẩy nhanh tiến độ thu ngân sách, năng lực kiểm soát quản lý thuế thông qua sự hỗ trợ của công nghệ tin học ngày càng nâng cao.
Bước tiếp theo trong thời gian đến là tiếp tục mở rộng diện thu ngân sách qua ngân hàng đối với lĩnh vực thuế xuất nhập khẩu, đây cũng là mong đợi của hầu hết các doanh nghiệp, đồng thời là trọng tâm cải cách hành chính phù hợp với khẩu hiệu phục vụ khách hàng do chính ngành Hải quan công bố mới đây.
Hoạt động thu ngân sách qua hệ thống ngân hàng bước đầu đạt được nhiều kết quả khả quan. Tuy nhiên cần thiết phải tiến hành những cải tiến mạnh mẽ hơn nữa về thủ tục và công nghệ nhằm nâng cao chất lượng phục vụ. Đó là mở rộng phạm vi nộp thuế “mọi nơi mọi lúc”, không phải lệ thuộc vào địa giới hành chính quận/ huyện, khuyến khích nộp thuế bằng các công cụ thanh toán chuyển khoản, hạn chế sử dụng tiền mặt gây mất thời gian và phát sinh nhiều rủi ro. Cần đẩy mạnh hoạt động thông tin tuyên truyền, quảng bá chính sách để mở rộng dịch vụ thu ngân sách qua ngân hàng, bởi trong thực tế qua khảo sát vẫn còn một bộ phận lớn người nộp thuế gần như chưa biết đến dịch vụ này.
THANH THỦY
