Trong lịch sử của hàng chục thế kỷ vinh quang của dân tộc Việt Nam, hơn một trăm năm qua chỉ là một khoảng thời gian rất ngắn. Thế nhưng, ở một mức độ nhất định nào đó, có thể khẳng định rằng đây là giai đoạn lịch sử đặc biệt nhất, dù xét dưới bất kỳ góc độ nào và, được hiểu theo bất cứ cách thẩm định và đánh giá nào!
Chỉ trong hơn một thế kỷ, dân tộc Việt Nam đã cùng lúc phải đương đầu với bao thử thách, khó khăn; chiến đấu và chiến thắng rất nhiều kẻ thù đồng thời tiến hành cuộc cách mạng xã hội chưa từng có tiền lệ! Từ thân phận của kiếp nô lệ lầm than, nhục nhã, cả dân tộc đã nhất tề đứng lên tiến hành cuộc cách mạng thần kỳ, đánh đuổi phát xít Nhật - Pháp để giành độc lập. Chính quyền còn non trẻ, trứng nước, toàn thể dân tộc lại phải chống lại mọi thứ dã tâm, những mưu mô độc ác của những kẻ muốn “cướp nước ta một lần nữa”. Cuộc kháng chiến thần thánh kéo dài suốt 30 năm để đánh đuổi đế quốc Pháp - Mỹ là cuộc chiến tranh dài nhất, tổn thất lớn nhất, nhiều nỗi đau nhất trong lịch sử dựng nước, giữ nước của con cháu Lạc Hồng. Nhưng, như thế vẫn chưa hết những thử thách chông gai! Tổ quốc vừa thống nhất, non sông vừa mới quy về một mối, Bắc Nam vừa mới sum họp một nhà thì, một lần nữa, nhân dân ta lại vừa phải cầm súng để bảo vệ biên cương Tổ quốc, vừa tiến hành công cuộc xây dựng đất nước. Cho đến nay, dù 36 năm đã trôi qua kể từ mùa Xuân năm 1975 không thể nào quên, không ít kẻ thù vẫn đang rình rập, nhòm ngó biển trời, non sông gấm vóc của đất nước Việt Nam...
Có lẽ, nhiều năm nữa cũng chưa đủ để cắt nghĩa, lý giải đúng và đủ những nguyên nhân đã tạo nên sức mạnh thần kỳ cho dân tộc Việt Nam. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ, chúng ta hoàn toàn có thể khẳng định chắc chắn một điều rằng: Những thành quả phi thường, những chiến công vĩ đại của dân tộc Việt Nam trong suốt 81 năm qua - kể từ năm 1930, gắn liền với tên tuổi, sự nghiệp của một nhân cách vĩ đại, một lãnh tụ thiên tài, một nhà văn hoá xuất sắc..., là Chủ tịch Hồ Chí Minh!
Đúng 100 năm trước đây, tháng 6-1911, từ bến cảng Nhà Rồng, người thanh niên Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước. Lịch sử sẽ còn phải dành ra rất nhiều giấy mực và trí lực để phân tích về sự kiện có ý nghĩa lịch sử sâu sắc ấy. Nếu chúng ta nhớ lại rằng, trước tháng 6-1911, rất nhiều bậc sĩ phu giàu tâm huyết cũng đã quyết ra đi để tìm con đường giải phóng nhưng đều không thấy hoặc chưa thấy rõ một cách đủ đầy; nếu chúng ta lưu ý rằng mọi đợt sóng căm thù của nhân dân ta dâng lên giáng xuống đầu thực dân Pháp đều lần lượt bị dội ngược trở lại, tả tơi và thất bại...; thì mới cảm hết được công lao to lớn của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh! Con đường mà Người đã chọn cho dân tộc Việt Nam là con đường đúng đắn duy nhất, giải pháp của cứu cánh vĩ đại nhất vào thời điểm đó và cũng là chân lý của thời đại: Độc lập dân tộc phải gắn liền với giải phóng giai cấp, cách mạng muốn thắng lợi nhất thiết phải là sự nghiệp của toàn thể dân tộc.
Một khi đã xác định đúng hướng đi, cách đi, mục đích phải đến, sẽ đến thì sự đồng lòng của hàng triệu trái tim yêu nước sẽ cộng hưởng sức mạnh để trở thành sự thành công của chính nghĩa tất yếu. Dĩ nhiên, kinh nghiệm cho thấy nhiều cuộc cách mạng trên thế giới chưa thành công không phải vì thiếu đường lối cách mạng đúng đắn mà còn là vì thiếu phương pháp cách mạng thích hợp. Lời nhắc nhở đó của các bậc tiền bối cách mạng ứng nghiệm một cách chân xác đến lạ kỳ trong nguyên tắc lãnh đạo Hồ Chí Minh, kết tinh thành sự thấm nhuần sâu sắc trong Tư tưởng Hồ Chí Minh. Cách mạng phải phát triển từ thấp đến cao, cách mạng phải huy động được sức mạnh của toàn thể dân tộc, cách mạng phải là sự kết hợp hài hòa, thống nhất giữa ước nguyện của toàn dân được cụ thể hóa trong mỗi bước đi cần thiết, phù hợp với từng giai đoạn cụ thể, từng nhiệm vụ rõ ràng... Lãnh tụ Hồ Chí Minh luôn là tấm gương sáng ngời của thực tiễn chân lý và sự thấu đậm tình người. Trong vô vàn những dẫn chứng lịch sử của gần một thế kỷ qua, sự đoàn kết đồng lòng của hàng chục triệu trái tim trong Mặt trận đoàn kết rộng rãi các dân tộc, các giai cấp, không phân biệt tôn giáo, đảng phải, không phân biệt chính kiến, khác biệt về quyền lợi, nhận thức mà Hồ Chí Minh đã vận dụng rất, rất thành công. Đoàn kết là sức mạnh, đoàn kết là nhân tố quyết định nhất đến thành công và sự trường tồn của một dân tộc. Chừng nào mà sự đoàn kết bị hiểu sai hay quan niệm một cách thiếu đúng đắn thì cách mạng luôn gặp phải những thách thức, khó khăn; thậm chí là sự sai lệch, chệch hướng đầy hiểm họa.
Công lao và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại cho dân tộc Việt Nam là những thành quả bất tử như nhân cách rạng ngời và cuộc đời trong sáng của Người. Kỷ niệm 121 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, 100 năm Ngày Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường Cứu Nước để trở thành Nguyễn Ái Quốc; và, tỏa sáng thành Hồ Chí Minh, chính là dịp để chúng ta ôn lại, học tập và ghi nhớ những gì Bác Hồ trước lúc đi xa đã gửi lại. Nhớ về Người, chúng ta quyết tâm thực hiện tâm nguyện mà Người đã ghi rõ trong Di chúc: Quyết tâm xây dựng “Nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh”!
Hà Văn Thịnh