Người dân Đà Nẵng vừa chứng kiến cảnh ngập lũ bất thường tại khu vực đô thị trong đợt mưa ngày 4-11 vừa qua. Lượng mưa chỉ khoảng trên 220mm, song đã làm khá nhiều khu dân cư và đường sá bị ngập nặng, trong đó đường Tôn Đức Thắng, đoạn có kênh hở chạy qua ngập gần 1 mét làm ách tắc giao thông.
Từ trước đến nay, nói đúng hơn khi chưa có quy hoạch, chỉnh trang đô thị, quốc lộ 1A, đoạn đi qua phường Hòa Minh (Liên Chiểu), nay là đường Tôn Đức Thắng, chưa khi nào bị nước tràn qua. Thế mà nay chỉ cần một trận mưa to, con đường này trở thành sông, các khu dân cư gần đó lênh láng nước.
Không mấy khó khăn để tìm ra nguyên do gây nên tình trạng trên. Lượng mưa những ngày qua là lớn nhưng nguyên nhân gây lũ, theo chúng tôi là quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị ở địa bàn phường Hòa An (Cẩm Lệ) và phường Hòa Minh (Liên Chiểu), người ta không tính hết khả năng thoát lũ khi có mưa to kéo dài nên đã thiết kế khẩu độ kênh thoát nước không phù hợp. Ai cũng biết, trước đây trên địa bàn các phường Hòa Phát, Hòa An (Cẩm Lệ), Hòa Minh, Hòa Khánh Nam (Liên Chiểu) nhiều cánh đồng nối liền nhau. Khi có mưa to, nước cứ thế tràn qua các cánh đồng này đổ ra biển theo các con lạch khá lớn. Còn nay, các cánh đồng này đã bị san lấp để xây dựng khu dân cư. Lối thoát duy nhất của lượng nước mưa rất lớn trên phạm vi hàng nghìn ha phía tây đường Tôn Đức Thắng chỉ qua duy nhất một kênh hở chạy từ địa bàn phường Hòa An sang phường Hòa Minh đổ ra sông Phú Lộc trước khi ra biển.
Nếu như kênh hở này xây dựng với khẩu độ rộng hơn, chắc chắn không có tình trạng ngập lũ bất thường như vừa qua. Đằng này, kênh chỉ rộng 8m phần mặt, 4m, ở phần đáy, sâu 4m không thể đáp ứng nhu cầu thoát lũ, dẫn đến ngập cả đường Tôn Đức Thắng và các khu dân cư lân cận, gây ách tắc giao thông. Đó là chưa nói, kênh hở này nước chảy rất xiết. Khi nước dâng cao, khó nhận biết đâu là kênh, đâu là đường. Người đi đường chỉ cần sơ sẩy đi vào vùng có kênh, nước chảy xiết là bị lũ cuốn trôi ngay. Tình trạng chết người do ngã xuống kênh bị nước cuốn trôi cũng đã xảy ra. Trong đợt mưa to, ngập nặng này, một sinh viên Trường Đại học Y khoa Huế, trên đường về nhà, ngã rơi xuống kênh và bị lũ cuốn trôi. Và cách đây hơn nửa tháng, tại một kênh hở khác cũng trên địa bàn phường Hòa Minh, một học sinh tiểu học bị thiệt mạng khi rơi xuống kênh vào lúc nước lũ chảy xiết.
Mở rộng, chỉnh trang đô thị là yêu cầu tất yếu đối với sự phát triển của thành phố Đà Nẵng hiện nay. Cùng với quá trình đó, yêu cầu đặt ra là tạo sự hài hòa về môi trường sinh thái. Thế nhưng, với thực trạng nêu trên, việc xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị tại các phường Hòa An, Hòa Minh với một con kênh thoát nước duy nhất, khẩu độ hẹp đã gây hệ lụy không nhỏ đó là ngập lũ bất thường tại nơi lâu nay rất ít khi bị ngập. Thực trạng nêu trên rất đáng để cơ quan chức năng lưu tâm, đồng thời là bài học cho việc quy hoạch ở những khu dân cư mới, trong đó khâu thoát lũ là vấn đề không thể xem nhẹ. Sẽ phải trả giá đắt khi làm thay đổi môi trường sinh thái vốn có trong quá trình phát triển đô thị mà không tính toán hợp lý các yếu tố liên quan, nhất là khâu thoát lũ. Và nữa, để đường Tôn Đức Thắng không còn bị ngập và bảo đảm an toàn tính mạng người dân, cơ quan chức năng cũng cần tính đến việc mở rộng kênh thoát lũ và lắp đặt lan can bảo vệ.
Nguyễn Cầu
