Có thể gọi tên gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30 ngàn tỷ đồng là “Gói tín dụng vì dân”, không chỉ vì tính chất an sinh xã hội đậm nét mà đây là lần đầu tiên các ngành chức năng đã thiết kế được một chính sách hoàn toàn mới, có khả năng “đi vào lòng người” đến như vậy.
Tuy nhiên, từ lúc chủ trương chính thức có hiệu lực đến nay đã hơn hai tháng nhưng số đối tượng tiếp cận được nguồn vốn này trên phạm vi toàn quốc phát sinh chưa đáng kể. Đà Nẵng là địa phương có tiến độ triển khai khá nhanh và bài bản, đã khởi công 3 dự án nhà ở với gần 1.600 căn hộ, kết hợp với đẩy mạnh cho vay đến khách hàng cá nhân, nhưng nhìn chung mức độ giải ngân vẫn còn thấp. Thực tế này khiến dư luận rất băn khoăn, hoài nghi về tính khả thi của chương trình.
Có thể chỉ ra một số nguyên nhân chính. (1) Hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách tín dụng nhà ở tuy được triển khai khá rầm rộ trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuy nhiên lượng thông tin hữu ích đến được với những đối tượng thực sự có nhu cầu vẫn chưa hiệu quả; thông tin phải đi đôi với hành động có trách nhiệm của nhà chức trách, không để người dân tự “bơi” trong “mớ bòng bong” thủ tục hành chính. (2) Những vướng mắc, bất cập về thủ tục pháp lý khi xác nhận thực trạng nhà ở và thu nhập, nhất là với các đối tượng thu nhập thấp là người lao động tự do/ cá thể/ tạm trú… chưa được các cấp chính quyền tập trung giải quyết thấu đáo trên tinh thần tạo điều kiện thuận lợi để người vay tiếp cận nhanh nguồn vốn. (3) Áp lực đối với hệ thống ngân hàng là rất lớn khi phải tăng cường năng lực tiếp cận, phục vụ người vay theo chủ trương chung; trong lúc hệ thống hành lang pháp lý chưa hoàn thiện, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ chưa ban hành, sự phối hợp giữa các cấp / các ngành hữu quan / các chủ đầu tư dự án… thông qua đầu mối chỉ đạo tập trung thống nhất của UBND thành phố chưa chặt chẽ mà vẫn còn vận hành theo kiểu “phần ai nấy làm”… Nếu không tập trung tháo gỡ sớm những vướng mắc nói trên với tinh thần “vì dân” thì rõ ràng cư dân của thành phố chúng ta sẽ mất đi cơ hội hưởng lợi rất lớn từ chương trình.
Việc cần làm ngay là phải nhanh chóng thành lập Ban chỉ đạo triển khai từ cấp thành phố đến quận, huyện / phường, xã, với sự vào cuộc của Mặt trận, đoàn thể, tổ dân phố. Tổ chức điều tra khảo sát về điều kiện sinh sống, thu nhập và thực trạng nhà ở của cư dân trên từng địa bàn là tiền đề rất quan trọng để xác định đúng đối tượng cần vay và có khả năng vay vốn từ chương trình tín dụng nhà ở. Trên cơ sở tổng hợp tình hình, đánh giá phân loại đối tượng chính xác, các Ban chỉ đạo sẽ có hướng đề xuất cụ thể (thuê / thuê mua / mua nhà ở xã hội) để ngân hàng tập trung giải ngân kịp thời.
Tin rằng, với việc xác lập, duy trì sự kết nối, phối hợp hiệu quả giữa 4 chủ thể (Ban chỉ đạo - Các ngành hữu quan - Các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội - Ngân hàng thương mại) trong thời gian đến sẽ góp phần giải tỏa nhanh những vướng mắc, đẩy nhanh giải ngân vốn tín dụng nhà ở đúng đối tượng, đạt hiệu quả cao, đáp ứng kỳ vọng chính đáng của người dân.
TÂM DÂN
