Thành phố Đà Nẵng luôn được các bộ, ngành, tỉnh, thành bạn đánh giá cao về quy hoạch sử dụng đất, đầu tư hạ tầng đô thị. Tuy nhiên, đây đó vẫn xuất hiện những sản phẩm công trình bị lỗi, thiếu tầm nhìn quy hoạch và đầu tư xây dựng chưa tương xứng.
Phổ biến nhất là tình hình đầu tư xây dựng chung cư, nhà ở xã hội khi mà hạn chế kinh phí đầu tư dẫn đến nhiều sản phẩm bất động sản bị lỗi, hiệu quả sử dụng thấp.
Ở thời điểm nguồn lực ngân sách bảo đảm cho việc đầu tư nhà ở chung cư nhưng hàng loạt các khu chung cư được xây dựng vội vàng và nhanh chóng xuống cấp, thiết kế chưa bảo đảm nhu cầu sử dụng của hộ gia đình, công năng sử dụng kém. Ví dụ khu chung cư Lâm đặc sản Hòa Cường đưa vào sử dụng từ tháng 6-2002, gồm hai khối nhà ba tầng với 72 căn hộ. Diện tích mỗi căn hộ tương đối nhỏ, từ 30m2 đến 37,4m2. Đối với khu chung cư A1 - A6 tại phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà có 6 block cũng đầu tư xây dựng trong thời gian này đã hư hỏng và đang được tháo dỡ di dời. Trước đó có một số khu chung cư ở Thuận Phước, Thanh Lộc Đán - Hòa Minh cũng được tháo dỡ.
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn, những sản phẩm bị lỗi trong đầu tư xây dựng chung cư do nhiều nguyên nhân khách quan nhưng cốt lõi là vốn đầu tư thấp. Tại cuộc họp rà soát tình hình đầu tư nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư mới đây đã có sự đánh giá lại về chủ trương đầu tư phát triển nhà ở xã hội. Lãnh đạo UBND thành phố cho rằng cần bảo đảm quyền lợi đầu tư có lãi cho nhà đầu tư, tiếp đến là hạn chế chỉ đạo bằng mệnh lệnh ép tiến độ làm cho nhà đầu tư thi công gấp gáp chưa đáp ứng về chất lượng công trình.
Một ví dụ về chủ trương đầu tư nhà ở xã hội cần được thay đổi đó là dự án nhà ở xã hội trên nền đất cũ của khu chung cư Thanh Lộc Đán - Hòa Minh vừa tháo dỡ. Việc thay thế dự án mới bằng một công trình nhà ở chung cư mà chất lượng không cao hơn nhiều so với dự án trước là điều đáng suy nghĩ trong đầu tư. Bởi dự án này sẽ lặp lại sản phẩm không thừa nhận trên thị trường bất động sản. Mặt khác, chủ đầu tư cũng sẽ khó có lãi từ dự án và công trình cũng gây mất mỹ quan đô thị trên vệt tuyến đường Nguyễn Tất Thành. Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất, hủy chủ trương đầu tư xây dựng chung cư Thanh Lộc Đán - Hòa Minh và được tập thể lãnh đạo thành phố tán thành.
Ở trường hợp khác có chủ trương đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo kiểu “người lớn mặc áo trẻ em”, lãng phí hiệu quả sử dụng đất. Chung cư An Trung 2, phường An Hải Tây (quận Sơn Trà) có vị trí đắc địa, đây là khu đất vàng có 3 mặt tiền giáp các tuyến đường Ngô Quyền - Trần Quang Diệu và Vũ Văn Dũng. Vị trí dự án nằm giữa khu vực cầu Rồng và Trần Thị Lý nên thích hợp cho việc đầu tư công trình phức hợp, phát huy hiệu quả sử dụng đất. Do áp dụng cứng nhắc về đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội và đề xuất giá bán thấp nên chủ đầu tư cũng “vò đầu bứt tai” khi quyết định đầu tư.
Theo quy định về đầu tư nhà ở xã hội, các dự án có giá dưới 15 triệu đồng/m2, nhà đầu tư và người sử dụng được tiếp cận gói vốn vay của chương trình phát triển nhà ở xã hội. Với kế hoạch và nhu cầu sử dụng nhà ở hiện nay ở thành phố, cần định hướng nhà đầu tư tiếp cận đến phân khúc nhà ở có giá trị, đáp ứng cho nhóm đối tượng có mức thu nhập trung bình để hình thành các khu nhà ở chung cư chất lượng. Thành phố đang có nguồn lực từ các nhà đầu tư trong việc phát triển quỹ nhà ở nhưng chủ trương đầu tư chưa cởi mở nên doanh nghiệp tìm kiếm nguồn lợi từ việc nâng tỷ lệ mua lại nhà ở xã hội để có sự bảo đảm đầu ra cho sản phẩm dù đó là sản phẩm chất lượng thấp.
Triệu Tùng
